بعد از اجراییه چه باید کرد؟ راهنمای جامع گام به گام برای محکوم له و محکوم علیه

وقتی حکم دادگاه به مرحله اجراییه می رسد، یعنی پرونده شما وارد فاز مهمی شده و باید یک سری کارها را انجام بدهید تا حق و حقوقتان به دستتان برسد یا از خودتان دفاع کنید. حالا چه شما برنده دعوا باشید (محکوم له) و چه بازنده (محکوم علیه)، این راهنما به شما کمک می کند تا مراحل اجراییه چه باید کرد و چطور قدم به قدم پیش بروید تا به نتیجه دلخواهتان برسید و در این مسیر پر پیچ و خم سردرگم نشوید.

حالا که حکم دادگاه صادر و قطعی شده، ممکن است فکر کنید کار تمام است. اما واقعیت این است که تازه وارد مرحله اجرای احکام شده اید. خیلی ها بعد از گرفتن اجراییه، نمی دانند باید دقیقاً چه کارهایی انجام دهند. اینجاست که نقش یک راهنمای جامع مثل همین مقاله پررنگ می شود. هدف ما این است که با زبانی ساده و خودمانی، همه چیز را از سیر تا پیاز برایتان بازگو کنیم تا با خیال راحت بتوانید این مسیر را طی کنید. پس بزن بریم!

اجرائیه چیست و چرا بعد از آن، راه تازه ای شروع می شود؟

اجرائیه، در واقع یک دستور رسمی و مکتوب از طرف دادگاهه. مثل یک تابلوی راهنما که به محکوم علیه (یعنی کسی که باید حکم رو اجرا کنه) می گه: آقا، خانم! این حکم قطعی شده، باید انجامش بدی! بدون این برگه، حتی اگه صد تا حکم قطعی هم داشته باشید، هیچ مرجعی نمی تونه شما رو به حقتون برسونه. پس این ابلاغ اجراییه، نقطه شروع واقعی ماجراست.

انواع اجرائیه: هر پرونده، مسیر خودش

اجرائیه انواع مختلفی داره، مثلاً:

• اجرائیه مدنی: برای پرونده های مالی (مثل چک برگشتی، مهریه، بدهی بانکی) یا غیرمالی (مثل تحویل ملک، الزام به تنظیم سند).
• اجرائیه کیفری: برای پرونده هایی که جنبه مالی دارن (مثل پرداخت دیه یا رد مال) و توی دادسرا اجرا می شن.
• اجرائیه ثبتی: برای اسناد رسمی که لازم الاجرا هستن (مثل سند رهنی یا تعهد محضری).

توی این مقاله، ما بیشتر روی اجرائیه های مدنی و کیفری تمرکز می کنیم که بیشتر مردم باهاشون سروکار دارن.

حکم قطعی یا دستور موقت، پیش نیاز هر اجرائیه

یادتون باشه که تا یه حکم قطعی نشده باشه یا دادگاه دستور موقت اجرای اون رو صادر نکرده باشه، اصلاً اجرائیه ای در کار نیست. یعنی باید مراحل دادرسی طی شده باشه، حق و ناحق مشخص شده باشه و دیگه راهی برای اعتراضات عادی (مثل تجدیدنظرخواهی) وجود نداشته باشه. وقتی می گیم حکم قطعی چیست، منظورمون دقیقاً همینه؛ حکمی که دیگه نهایی شده و آماده اجراست.

چطور درخواست اجرائیه بدهیم؟ (برای محکوم له)

خب، شما محکوم له هستید و حکم به نفع شما صادر شده. کار از اینجا شروع می شه که باید خودتون یا وکیلتون درخواست کتبی صدور اجرائیه رو به دادگاهی که حکم رو داده، ارائه کنید. این درخواست رو معمولاً روی فرم های مخصوص پر می کنن و بهش می گن برگ اجرائیه. مشخصات شما، محکوم علیه، موضوع حکم و همه چیز با دقت توش نوشته می شه و بعد از تأیید و مهر دادگاه، آماده ابلاغ می شه.

هزینه های اجرای حکم: از جیب کی می رود؟

برای اجرای احکام، یه سری هزینه ها هست که اولش باید محکوم له (شما) پرداخت کنه. این هزینه ها شامل هزینه اجرای حکم (معمولاً درصدی از مبلغ محکوم به) و هزینه های دیگه مثل کارشناسی اموال، آگهی مزایده و… هستش. اما نگران نباشید! این هزینه ها در نهایت از محکوم علیه گرفته می شه و به شما برگردونده می شه. پس این هزینه رو به چشم یه سرمایه گذاری برای رسیدن به حقتون ببینید.

مسیر گام به گام پس از ابلاغ اجرائیه: وقتی زنگ خطر به صدا درمی آید!

ابلاغ اجرائیه: شروع رسمی فرآیند

اولین و مهم ترین قدم بعد از صدور اجرائیه، ابلاغ اجرائیه چیست و چطور به محکوم علیه می رسد. معمولاً این ابلاغ از طریق سامانه ثنا انجام می شه، یعنی پیغامی به تلفن همراه یا ایمیل محکوم علیه ارسال می شه که باید بره و ابلاغیه اش رو ببینه. اگه دسترسی به ثنا نباشه یا محکوم علیه مجهول المکان باشه، ممکنه از طریق آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار بهش اطلاع داده بشه. خیلی مهمه که محکوم له پیگیر باشه تا مطمئن بشه ابلاغ درست انجام شده.

یادتون باشه، از لحظه ابلاغ اجرائیه، مهلت اجرای اجراییه که ده روز هستش برای محکوم علیه شروع می شه. این مهلت، خیلی خیلی سرنوشت سازه و هم برای محکوم له و هم برای محکوم علیه پر از فرصت یا تهدیده.

ده روز طلایی: فرصت های محکوم علیه برای نجات

محکوم علیه عزیز، این ده روز رو دست کم نگیر! این فرصت برای شماست که اوضاع رو مدیریت کنی و کمتر ضرر ببینی. بعد از اجراییه چه باید کرد تا از توقیف و مزایده اموالت جلوگیری کنی؟ اینجا چند تا راه پیش روته:

1. اجرای داوطلبانه حکم: ساده ترین راه اینه که خودت بری و حکم رو اجرا کنی؛ یعنی پول رو بدی، مال رو تحویل بدی یا کاری که دادگاه گفته رو انجام بدی. این جوری هم هزینه های اجرا کمتر می شه و هم کلی دردسر از سرت باز می کنی.
2. درخواست اعسار و تقسیط: اگه واقعاً پول نداری که یکجا پرداخت کنی، می تونی اعسار بعد از اجراییه رو مطرح کنی و درخواست تقسیط بدهی رو به دادگاه بدی. برای این کار باید دادخواست اعسار رو تنظیم کنی و مدارک لازم (مثل لیست اموالت، شهادت شهود) رو ارائه بدی. اگه دادگاه قبول کنه، بدهی هات قسط بندی می شن و عملیات اجرایی متوقف می شه.
3. صلح و سازش: می تونی با محکوم له صحبت کنی و به یک توافق خارج از دادگاه برسی. اگه به توافق رسیدید، می تونید این توافق رو به دادگاه اعلام کنید تا پرونده مختومه بشه. این روش معمولاً از همه بهتره، چون هم دردسرش کمتره و هم هزینه کمتری داره.
4. اعتراض به اجراییه (در موارد استثنایی): گاهی اوقات ممکنه اجرائیه اشتباه صادر شده باشه (مثلاً حکم قطعی نبوده یا اشکال قانونی دیگه ای داره). در این صورت، می تونی به نحوه اعتراض به عملیات اجرایی یا به اصل اجرائیه اعتراض کنی. البته این مورد خیلی کمه و باید دلیل محکمه پسند داشته باشی.

هشدار: اگه تو این ده روز هیچ کاری نکنی، دادورز (مامور اجرا) از طریق قانونی می ره سراغ اموالت و کار برات سخت تر می شه.

نوبت اقدام عملی محکوم له: وقتی مهلت تمام می شود!

محکوم له عزیز، اگه ده روز گذشت و محکوم علیه هیچ اقدامی نکرد، حالا نوبت شماست که وارد عمل بشی و برای اجرای احکام، آستین بالا بزنی.

1. معرفی اموال محکوم علیه: اگه از اموال محکوم علیه خبر داری (ماشین، خونه، زمین، مغازه، حساب بانکی، حقوق، طلب از کسی)، باید دقیقاً و با جزئیات به دایره اجرای احکام معرفی شون کنی. هرچی اطلاعات دقیق تر باشه، کار توقیف اموال بعد از اجراییه سریع تر پیش می ره.
2. درخواست استعلام اموال: اگه اطلاعات دقیقی نداری، می تونی از دایره اجرای احکام بخواهی که از نهادهای مختلف (بانک مرکزی برای حساب ها، اداره ثبت اسناد برای املاک، راهور برای خودرو، بورس برای سهام و…) استعلام بگیره تا اموال محکوم علیه رو پیدا کنن.
3. درخواست ممنوع الخروجی: اگه محکوم علیه قصد فرار از پرداخت رو داره، می تونی درخواست ممنوع الخروجیش رو بدی تا نتونه از کشور خارج بشه. البته این کار شرایط خاص خودش رو داره و برای هر پرونده ای امکان پذیر نیست.
4. درخواست جلب (در موارد خاص): در بعضی از پرونده ها مثل مهریه و نفقه (البته با رعایت شرایط قانونی)، ممکنه بشه برای جلب و بازداشت محکوم علیه اقدام کرد تا مجبور به پرداخت بشه.

توقیف و ارزیابی اموال: مامور اجرا وارد عمل می شود!

بعد از اینکه اموال محکوم علیه شناسایی شد، دادورز (همون مامور اجرا) وارد عمل می شه و اموال رو توقیف اموال بعد از اجراییه می کنه. توقیف یعنی اون مال از دسترس محکوم علیه خارج می شه و نمی تونه بفروشه یا به کس دیگه ای بده. این مرحله هم تشریفات قانونی خودش رو داره.

• مستثنیات دین: اما همه اموال قابل توقیف نیستن! یه سری اموال هستن که قانون می گه خط قرمزه و نمی شه اونا رو توقیف کرد. به اینا می گن مستثنیات دین. مثلاً منزل مسکونی که در شأن محکوم علیه باشه، لوازم ضروری زندگی، ابزار کار، و… پس اگه خونه یا ماشین داری که تنها داراییته و ابزار کارت محسوب می شه، نگران نباش؛ ممکنه توقیف نشه.
• ارزیابی اموال: بعد از توقیف، یه کارشناس رسمی دادگستری میاد و ارزش اون اموال رو تعیین می کنه. اگه به نظر کارشناس اعتراض داری، می تونی اعتراضت رو اعلام کنی.
• توقیف مال متعلق به ثالث: گاهی ممکنه مالی توقیف بشه که در ظاهر مال محکوم علیه است اما در واقع برای شخص دیگه ایه. اون شخص می تونه با ارائه مدارک، اعتراض خودش رو به توقیف اعلام کنه تا مالش آزاد بشه.

مزایده و فروش اموال: آخرین راه برای وصول طلب

اگه محکوم علیه بدهیش رو پرداخت نکرد و اموالش هم توقیف شده بود، آخرین راه برای محکوم له، فروش اون اموال از طریق مزایده اموال توقیفی هستش.

1. تشریفات مزایده: دایره اجرای احکام زمان و مکان مزایده رو با آگهی عمومی اطلاع رسانی می کنه.
2. نحوه شرکت در مزایده: هر کسی می تونه تو مزایده شرکت کنه. برای شرکت کردن هم باید یه مبلغی (به عنوان تضمین) رو واریز کنه که اگه برنده نشد، بهش پس داده می شه.
3. فروش مال و انتقال مالکیت: وقتی مزایده تموم شد و خریدار پیدا شد، مال فروخته می شه و مالکیتش به خریدار منتقل می شه.
4. توزیع وجوه: پول حاصل از فروش، اول صرف پرداخت هزینه های اجرایی می شه، بعد حقوق اشخاص ثالث (اگه کسی حقی روی مال داشته باشه) و در نهایت به محکوم له پرداخت می شه.

پایان خوش پرونده: تسویه حساب و مختومه شدن

وقتی همه چیز طبق قانون پیش رفت و محکوم له به حقش رسید (یعنی پولش رو گرفت یا مالش رو تحویل گرفت)، دایره اجرای احکام یه گواهی پایان عملیات اجرایی صادر می کنه و پرونده مختومه می شه. دیگه تمام! پرونده بایگانی می شه و شما می تونی نفس راحتی بکشی.

جنبه های تخصصی و تمایزات

اجرای احکام حقوقی: مالی یا غیرمالی، مسئله این است!

مراحل اجرای حکم بعد از صدور اجراییه تو احکام حقوقی خودش دو تا شاخه اصلی داره: مالی و غیرمالی.

احکام مالی (مثل پرداخت وجه، مهریه، دیون)

اگه حکم مربوط به پول باشه (مثل چک، سفته، مهریه)، دایره اجرا سراغ حساب ها و اموال محکوم علیه می ره تا پول رو ازش بگیره. اینجا چند تا سوال مهم پیش می آید که حتماً به دردتون می خوره:

• محاسبه تاخیر تادیه: سوال یکی از کاربران بود که محاسبه تاخیر تادیه چطور انجام می شه؟ تاخیر تادیه در واقع جبران کاهش ارزش پولیه که دیر پرداخت شده. این مبلغ بر اساس شاخص بانک مرکزی سالانه محاسبه و به بدهی اصلی اضافه می شه. یعنی هرچی دیرتر پرداخت بشه، مبلغش بیشتر می شه. این محاسبه سالانه انجام میشه نه ماهانه.
• استرداد لاشه سفته پس از پرداخت: یه سوال دیگه که خیلی ها رو درگیر می کنه! اگه شما سفته داده بودید و حالا بدهی تون رو پرداخت کردید، حتماً یادتون باشه که لاشه سفته رو از طلبکار پس بگیرید. اگه طرف سفته رو پس نداد، می تونید با یه دادخواست کوچیک به دادگاه، از دادگاه بخواهید که اونو مجبور به پس دادن سفته کنه. این کار برای جلوگیری از سوءاستفاده های احتمالی در آینده خیلی مهمه.
• اجرای حکم ناقص و رفع ابهام از حکم اجرایی: گاهی اوقات حکم دادگاه ممکنه اون قدر واضح نباشه که بشه راحت اجراش کرد، یا حین اجرا یه ابهامی پیش بیاد. تو این حالت، باید از دادگاهی که حکم رو داده، رفع ابهام از حکم اجرایی رو بخواین.

احکام غیرمالی (مثل الزام به تنظیم سند، تخلیه، خلع ید)

اینجا دیگه پای پول در میون نیست، پای انجام یه کاره. مثلاً اگه حکم تخلیه ملک صادر بشه، دادورز میاد و ملک رو تخلیه می کنه و به صاحبش تحویل می ده. یا اگه حکم الزام به تنظیم سند باشه و طرف حاضر نشه سند بزنه، نماینده دادگاه می ره و به جای اون، سند رو امضا می کنه.

اجرای احکام کیفری: از دادسرا تا زندان

اجرای احکام کیفری یه کم با احکام حقوقی فرق داره. اینجا پای جرم و مجازات در میونه و مرجع اصلی اجرا، دادسراست.

فرآیند کلی اجرای احکام کیفری

بعد از اینکه حکم کیفری قطعی شد (مثلاً حکم حبس، شلاق، پرداخت دیه یا رد مال)، پرونده می ره به دایره اجرای احکام دادسرا. دادستان یا معاونت اجرای احکام کیفری مسئول اجرای این احکام هستن. اینجا دیگه لازم نیست محکوم له (شاکی) درخواست اجرائیه بده (مگر در موارد خاص مثل نفقه)؛ سیستم خودش کارها رو پیش می بره.

اجرای مجازات های مالی (دیه، رد مال) و غیرمالی (حبس، شلاق)

اگه مجازات، مالی باشه (مثل دیه یا رد مال)، مثل احکام مالی حقوقی، سراغ اموال محکوم علیه می رن. اما اگه مجازات غیرمالی باشه (مثل حبس یا شلاق)، شرایط خاص خودش رو داره. مثلاً برای اجرای شلاق، محکوم علیه نباید باردار، بیمار یا در دوران عادت ماهیانه باشه. اگه بیمار باشه و اجرای حکم باعث تشدید بیماریش بشه، اجرای مجازات تا زمان بهبود متوقف می شه.

چطور جلوی اجرای حکم کیفری را بگیریم؟

ممکنه در مواردی بشه جلوی اجرای حکم کیفری رو گرفت یا حداقل به تعویق انداخت. این موارد شامل:

• فوت محکوم علیه: اگه محکوم علیه فوت کنه، مجازات های شخصی مثل حبس یا شلاق دیگه اجرا نمی شن.
• گذشت شاکی: در جرایم قابل گذشت، اگه شاکی رضایت بده، اجرای حکم متوقف می شه. اما در جرایم غیرقابل گذشت که جنبه عمومی دارن، رضایت شاکی فقط روی جنبه خصوصی جرم تاثیر می ذاره و جنبه عمومی (مثل مجازات حبس) سر جاش باقی می مونه.
• عفو: اگه محکوم علیه شامل عفو بشه، مجازاتش بخشیده می شه.
• اعاده دادرسی: اگه شرایط اعاده دادرسی (که موارد خاصی داره) پیش بیاد، ممکنه اجرای حکم متوقف بشه تا پرونده دوباره بررسی بشه.
• مرور زمان: در بعضی جرایم، اگه از زمان وقوع جرم یا صدور حکم مدت زیادی بگذره و اقدامی نشه، پرونده مشمول مرور زمان می شه و دیگه قابل اجرا نیست.
• شرایط خاص: مثل بارداری، بیماری شدید یا جنون محکوم علیه، که اجرای حکم رو برای مدتی متوقف می کنه.

تفاوت های کلیدی اجرای احکام مدنی و کیفری

برای اینکه بهتر متوجه تفاوت ها بشید، این جدول رو ببینید:

ویژگی	اجرای احکام مدنی	اجرای احکام کیفری
لزوم صدور اجرائیه	حتماً نیاز به صدور اجراییه دارد.	غالباً نیازی به صدور اجراییه ندارد (خودکار اجرا می شود).
نقش شاکی/مدعی خصوصی	اجرا منوط به درخواست محکوم له است.	اجرا معمولاً مستقل از درخواست شاکی است (جز موارد خاص مثل نفقه).
هزینه های اجرا	بر عهده محکوم علیه است (اول محکوم له می پردازد).	نیاز به پرداخت حق اجرای حکم توسط محکوم علیه نیست.
سوء پیشینه (سوء سابقه)	ایجاد سوء سابقه نمی کند.	معمولاً منجر به ایجاد سوء سابقه و محرومیت های اجتماعی می شود.
قابلیت عفو	موضوعیت ندارد.	در صورت شمول عفو، مجازات بخشیده می شود.
مرجع اجرا	دایره اجرای احکام دادگاه.	دایره اجرای احکام دادسرا.

راه های اعتراض یا توقف اجرائیه: وقتی همه چیز طبق میل شما نیست!

ممکنه شما محکوم علیه باشید و با اجرائیه ای مواجه بشید که به نظرتون ناعادلانه است یا ایراد داره، یا اصلاً شما یک شخص ثالث هستید که حقوقتون تحت تاثیر قرار گرفته. در این شرایط، راه هایی برای توقف یا تغییر اجراییه وجود داره:

• واخواهی (برای احکام غیابی): اگه حکم دادگاه بدون حضور شما صادر شده و شما از روند پرونده بی خبر بودید، می تونید درخواست واخواهی بدید و دوباره از خودتون دفاع کنید.
• اعتراض شخص ثالث: اگه حکمی صادر شده و این حکم به ضرر شماست، در حالی که شما اصلاً جزو طرفین دعوا نبودید، می تونید به عنوان شخص ثالث به اون حکم اعتراض کنید تا حقتون ضایع نشه.
• اعاده دادرسی: این یک راه فوق العاده برای اعتراض به احکام قطعیه، البته فقط در موارد خیلی خاص. اگه ثابت بشه که توی صدور حکم اشتباهی رخ داده، می شه دوباره پرونده رو به جریان انداخت.
• اشتباه قاضی: ممکنه قاضی سهواً دچار اشتباه شده باشه. در این صورت، قانون راهکارهایی برای رسیدگی مجدد و نقض رای اشتباه پیش بینی کرده.
• اعتراض به عملیات اجرایی: اگه شما به نحوه اجرای حکم (نه اصل حکم) در دایره اجرای احکام ایراد دارید (مثلاً می گید مال اشتباهی توقیف شده یا مراحل درست طی نشده)، می تونید به رئیس دایره اجرای احکام اعتراض کنید.

چرا به وکیل اجرای احکام نیاز دارید؟

همون طور که دیدید، مراحل اجرای حکم بعد از صدور اجراییه اصلاً کار ساده ای نیست و پر از پیچ وخم های قانونیه. تازه هر پرونده ای شرایط خاص خودش رو داره. اگه بخواید خودتون بدون دانش کافی پیش برید، ممکنه هم وقتتون تلف بشه، هم هزینه بیشتری بپردازید و هم به حقتون نرسید. یه وکیل متخصص در اجرای احکام می تونه:

• با پیچیدگی های قانونی آشناست و راه رو بلده.
• سرعت کار رو بالا می بره و جلوی اطاله دادرسی رو می گیره.
• دقیق عمل می کنه و احتمال خطا رو کم می کنه.
• چه محکوم له باشید (برای وصول حقتون) و چه محکوم علیه (برای دفاع از خودتون)، می تونه بهتون کمک کنه.
• بهترین راهکارها رو برای تقسیط بدهی، اعسار یا اعتراض به عملیات اجرایی بهتون پیشنهاد می ده.

خلاصه که مشاوره حقوقی قبل و حین اجرای احکام، کلید اصلی برای تصمیم گیری های درسته.

سوالات متداول

اگر محکوم علیه هیچ مالی برای توقیف نداشته باشد، چه می شود؟

اگر محکوم علیه واقعاً هیچ مالی نداشته باشد و بتواند این موضوع را اثبات کند (مثلاً با دادخواست اعسار و شهادت شهود)، در احکام مالی امکان توقیف اموال وجود ندارد. در این صورت، ممکن است به او مهلت پرداخت داده شود یا بدهی به صورت اقساطی تعیین شود. در پرونده های مهریه و نفقه، در صورت اثبات عدم توانایی مالی، معمولاً حکم جلب صادر نمی شود و دادگاه به تقسیط یا اعسار رای می دهد. اما این بدان معنا نیست که بدهی بخشیده شده؛ بلکه وصول آن به زمان توانایی مالی محکوم علیه موکول می شود.

اجرائیه تا چه مدت اعتبار دارد و آیا منقضی می شود؟

اجرائیه تا زمانی که به طور کامل اجرا نشده باشد، اعتبار دارد و منقضی نمی شود. به عبارت دیگر، بعد از صدور اجراییه، پرونده اجرای احکام باز می ماند تا زمانی که محکوم به (موضوع حکم) به طور کامل وصول یا اجرا شود. حتی اگر سال ها بگذرد، در صورت شناسایی اموال جدید از محکوم علیه، عملیات اجرایی ادامه پیدا می کند.

آیا همسر یا فرزند محکوم له می تواند برای درخواست صدور اجراییه مراجعه کند؟

خیر، به طور مستقیم خیر. درخواست صدور اجراییه فقط باید توسط شخص محکوم له (کسی که حکم به نفع او صادر شده) یا نماینده قانونی او (مثل وکیل، قیم، ولی) ارائه شود. همسر یا فرزند عادی، حتی اگر قیم یا ولی قانونی نباشند، نمی توانند بدون داشتن وکالتنامه رسمی از محکوم له، این درخواست را ثبت کنند. برای این کار، یا باید محکوم له خودش مراجعه کند یا به وکیل رسمی وکالت بدهد.

در صورت تصادف و عدم حضور در مهلت ۱۰ روزه ابلاغ، آیا امکان دفاع وجود دارد؟

بله، حتی اگر به دلیل تصادف یا هر دلیل موجه دیگری نتوانستید در مهلت ۱۰ روزه پس از ابلاغ اجراییه اقدامات لازم را انجام دهید، هنوز فرصت هایی برای دفاع دارید. می توانید بلافاصله پس از بهبودی یا رفع مانع، دادخواست اعسار از پرداخت یکجای بدهی و تقاضای تقسیط را به دادگاه ارائه دهید. همچنین، می توانید برای صلح و سازش با محکوم له اقدام کنید. مهم است که هرچه سریع تر و با ارائه مستندات موجه (مانند گواهی پزشکی تصادف)، برای دفاع از حقوق خود اقدام کنید.

آیا جریمه های کیفری نیز توسط واحد اجرای احکام وصول می شوند؟

بله، جریمه های کیفری نیز توسط واحد اجرای احکام دادسرا وصول می شوند. البته نوع این جریمه ها متفاوت است؛ برخی مستقیماً به حساب دولت واریز می شوند (مثل جزای نقدی) و برخی دیگر ممکن است به شاکی یا مدعی خصوصی پرداخت شوند (مثل رد مال یا دیه). واحد اجرای احکام کیفری مسئول پیگیری و وصول این مبالغ بر اساس حکم قطعی دادگاه است.

اگر در مراحل اجرای حکم اشکال پیش آید، مرجع رفع اشکال کجاست؟

اگر در طول عملیات اجرایی (یعنی نحوه اجرای حکم توسط دادورز یا دایره اجرای احکام) اشکال یا ایرادی پیش بیاید (نه در اصل حکم)، مرجع رسیدگی به این اشکالات، همان دادگاهی است که حکم تحت نظر آن در حال اجراست. شما می توانید با ارائه درخواست یا لایحه، اشکال مورد نظر را به رئیس دایره اجرای احکام یا رئیس همان دادگاه گزارش کنید تا دستور رفع آن صادر شود.

نتیجه گیری

دیدید که بعد از اجراییه چه باید کرد؟ مسیر اجرای احکام چه برای محکوم له و چه محکوم علیه، پر از جزئیات و ریزه کاری های قانونیه که ندونستن هر کدومشون می تونه کلی دردسر و خسارت به بار بیاره. پس آگاهی و اقدام به موقع، مثل یک سپر از حقوق شما محافظت می کنه. فرقی نمی کنه که در کدوم سمت ماجرا ایستاده اید، باید با چشم باز و قدم های حساب شده پیش برید.

هیچ وقت یادتون نره که تو این مسیر تنها نیستید. اگه احساس کردید نیاز به کمک دارید، حتماً با یک وکیل متخصص اجرای احکام مشورت کنید. یه وکیل خوب مثل یه راهنمای باتجربه می تونه دستتون رو بگیره و شما رو از این پیچ وخم های قانونی سالم رد کنه تا به نتیجه ای که می خواهید برسید. پس اگه سوالی دارید یا تو این مراحل گیر کرده اید، تعلل نکنید و از متخصصین حقوقی کمک بگیرید.