نمونه درخواست ملاقات فرزند

نمونه درخواست ملاقات فرزند یعنی وقتی به هر دلیلی مثل طلاق یا جدایی، دیگه با همسر سابق تون زیر یه سقف زندگی نمی کنید و حضانت فرزندتون با شما نیست، از طریق قانون برای دیدن بچه تون اقدام کنید. این حق فقط یه موضوع قانونی خشک و خالی نیست؛ بلکه حق طبیعی و عاطفی شما و خود فرزندتونه که همدیگه رو ببینید و کنار هم باشید. این مقاله به شما کمک می کنه تا بدون سردرگمی و با زبانی ساده، قدم به قدم با مراحل قانونی، مدارک لازم و نمونه های دادخواست آشنا بشید و حق طبیعی و قانونی خودتون رو برای دیدن فرزندتون پیگیری کنید.

دوری از فرزند، خصوصاً وقتی که حضانتش با ما نیست، واقعاً سخته. دلتنگیا، نگرانی ها و هزار تا فکر و خیال دیگه از یه طرف، و درگیری های قانونی و اداری از طرف دیگه، حسابی آدم رو خسته و کلافه می کنه. اما خبر خوب اینه که قانون این حق طبیعی رو به رسمیت شناخته و راه هایی برای پیگیریش پیش بینی کرده. پس نگران نباشید، چون با یه راهنمایی کامل و نمونه های آماده، می تونید این مسیر رو راحت تر طی کنید و دوباره بچه تون رو در آغوش بگیرید. هدف ما اینه که همه چیز رو شفاف و عملی بهتون بگیم تا بدون هیچ ابهامی، برای رسیدن به این حق اقدام کنید.

حق ملاقات فرزند؛ چی هست و چرا انقدر مهمه؟

ببینید، حق ملاقات فرزند یه حق خیلی مهمه که هم قانون ازش حمایت می کنه و هم از نظر روانشناسی برای رشد سالم بچه و حتی خود والدین ضروریه. وقتی زن و شوهر از هم جدا می شن، حتی اگه یکی از اونا حضانت بچه رو به عهده داشته باشه، اون یکی هم حق داره بچه اش رو ببینه. این یه قاعده اساسی توی قانون ماست.

تعریف حقوقی به زبان ساده: ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی

ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی کشورمون خیلی واضح میگه که اگه پدر و مادر به هر دلیلی، مثلاً طلاق، توی یه خونه زندگی نکنن، هر کدوم که حضانت بچه رو نداره، حق داره بچه اش رو ملاقات کنه. حالا اگه سر زمان و مکان ملاقات به توافق نرسیدن، دادگاه خودش تصمیم می گیره. یعنی قانون، این حق رو برای هر دو والد، جدا از اینکه کی حضانت رو داره، به رسمیت شناخته.

حق ملاقات، فقط یه حق برای پدر و مادر نیست، بلکه مهم تر از اون، حق خود بچه هاست که با هر دو والدینشون در ارتباط باشن.

ابعاد روحی و روانی: چرا باید همدیگر رو ببینیم؟

اهمیت ملاقات با فرزند فراتر از یه ماده قانونیه. جدا شدن از یکی از والدین، حتی اگه بین پدر و مادر اختلاف باشه، برای بچه خیلی سخته و ممکنه باعث آسیب های روحی زیادی بشه. ملاقات منظم با هر دو والد، به بچه کمک می کنه که احساس امنیت و دوست داشته شدن داشته باشه و از نظر عاطفی و روانی رشد سالمی پیدا کنه. همچنین، این ملاقات ها برای سلامت روانی والدینی که حضانت ندارن هم حیاتیه. دوری از فرزند، خودش یه بار سنگین روحی به آدم تحمیل می کنه که ملاقات می تونه تا حدی از این بار کم کنه.

بچه ها نیاز دارن که هم پدرشون رو ببینن و هم مادرشون رو، تا هویتشون شکل بگیره و حس کنن کامل و دوست داشتنی هستن.

چه کسانی حق ملاقات دارن؟

بیشتر اوقات وقتی صحبت از حق ملاقات می شه، ذهن مون میره سمت پدر و مادر. اما این حق فقط مختص اون ها نیست و افراد دیگه ای هم می تونن توی شرایط خاصی این حق رو داشته باشن:

• والدین (پدر و مادر): اصلی ترین افرادی که حق ملاقات دارن، پدر و مادر هستن. فرقی هم نمی کنه که حضانت با کیه؛ هر دو حق دارن بچه شون رو ببینن.
• اجداد (پدربزرگ و مادربزرگ): گاهی اوقات پدربزرگ و مادربزرگ ها هم به خاطر علاقه زیاد به نوه شون و برای حفظ ارتباط عاطفی، می تونن درخواست ملاقات بدن. این موضوع به تشخیص دادگاه برمی گرده که آیا این ملاقات به نفع نوه هست یا نه.
• سایر خویشاوندان (با تشخیص دادگاه): در موارد خیلی خاص و اگه دادگاه تشخیص بده که ملاقات با سایر بستگان (مثل خاله، عمو، دایی، عمه) به نفع بچه هست، می تونه برای اون ها هم حق ملاقات در نظر بگیره. البته این مورد کمتر پیش میاد و بیشتر شامل والدین و اجداد می شه.

پس، می بینید که قانون تلاش کرده تا ارتباط عاطفی بچه با خانواده اش رو تا حد ممکن حفظ کنه و این موضوع رو بسیار مهم می دونه.

مراحل قانونی درخواست ملاقات فرزند: از مشاوره تا اجرای حکم

پیگیری حق ملاقات فرزند، یه مسیر قانونی داره که باید قدم به قدم طی بشه. شاید در ابتدا پیچیده به نظر بیاد، ولی اگه مراحل رو بدونیم، خیلی راحت تر میشه از پسش بر اومد. بیاین با هم این مراحل رو مرور کنیم:

گام اول: تلاش برای توافق و میانجی گری (پیش از دادگاه)

قبل از اینکه پاتون به دادگاه برسه، بهترین کار اینه که خودتون و همسر سابقتون تلاش کنید با هم به یه توافق برسید. گاهی اوقات با صحبت و گذاشتن غرور کنار، میشه یه برنامه ملاقات دوستانه و منطقی برای بچه تنظیم کرد. می تونید از یه بزرگتر مورد اعتماد یا یه مشاور خانواده هم کمک بگیرید. توافق خارج از دادگاه هم از نظر روحی برای همه بهتره و هم دردسرهای قانونی کمتری داره. حتی اگر توافق کردید، می توانید آن را به عنوان توافقنامه ملاقات فرزند در دادگاه ثبت کنید تا رسمیت پیدا کند.

گام دوم: انتخاب مرجع صالح: دادگاه خانواده

اگه با توافق مشکلتون حل نشد، باید برید سراغ دادگاه. مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست ملاقات فرزند، «دادگاه خانواده» هست. یادتون باشه که این دعوا با «دعوای کیفری ممانعت از ملاقات فرزند» فرق داره. دعوای کیفری برای وقتیه که حکم ملاقات دارید و طرف مقابل اون رو اجرا نمی کنه، اما دعوای حقوقی برای وقتیه که اصلاً حکمی برای ملاقات ندارید و می خواید دادگاه براتون تعیین تکلیف کنه.

گام سوم: جمع آوری مدارک لازم (چک لیست دقیق)

قبل از اینکه برید دفتر خدمات قضایی، باید یه سری مدارک رو جمع آوری کنید. این مدارک برای تشکیل پرونده خیلی مهمن:

1. کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان: یعنی کسی که درخواست ملاقات رو میده.
2. کپی شناسنامه و کارت ملی خوانده: یعنی کسی که حضانت بچه رو داره.
3. کپی سند ازدواج (عقدنامه): برای اثبات رابطه زوجیت سابق.
4. کپی طلاق نامه (در صورت وجود): اگه طلاق گرفتید.
5. کپی شناسنامه فرزند/فرزندان: برای مشخص شدن هویت بچه.
6. گواهی عدم امکان سازش (در صورت وجود): اگه موقع طلاق این گواهی رو گرفتید.
7. استشهادیه یا دلایل اثبات ممانعت (در صورت نیاز): اگه طرف مقابل از ملاقات جلوگیری کرده، می تونید با شهادت شهود یا مدارک دیگه این رو اثبات کنید. البته برای اصل دعوای ملاقات، این مورد لزوماً اجباری نیست و بیشتر برای اثبات ضرورت دستور موقت ملاقات فرزند کاربرد داره.

بهتره از همه مدارک چند نسخه کپی داشته باشید و اصل اون ها رو هم برای ارائه به دادگاه همراه داشته باشید.

گام چهارم: تنظیم دادخواست (تمرکز بر جزئیات و نحوه نگارش)

اینجا جاییه که باید یه «دادخواست ملاقات فرزند» رو تنظیم کنید. دادخواست یه برگه رسمیه که توی اون خواسته تون رو از دادگاه می نویسید. توی دادخواست باید اطلاعات خواهان (شما)، خوانده (همسر سابق که حضانت داره) و مشخصات فرزندتون رو بنویسید. مهم ترین بخش، قسمت «شرح دادخواست» هست که باید توی اون دلیل درخواست تون رو بنویسید؛ مثلاً اینکه حضانت با شما نیست و طرف مقابل مانع ملاقات میشه، یا اینکه به توافق نرسیدید. حتماً به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی و اگه لازمه به ماده ۷ قانون حمایت خانواده برای دستور موقت ملاقات فرزند اشاره کنید. سعی کنید محترمانه و با احترام کامل به قاضی و طرف مقابل، ماجرا رو توضیح بدید و احساساتتون رو کنترل کنید. اطلاعات دقیق و بدون حاشیه نویسی، خیلی مهمه.

گام پنجم: ثبت در دفاتر خدمات قضایی و پیگیری

بعد از تنظیم دادخواست و آماده کردن مدارک، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. اونجا دادخواست شما رو ثبت می کنن و به دادگاه خانواده صالح می فرستن. یه شماره پرونده بهتون میدن که باید خوب ازش نگهداری کنید. بعد از ثبت، می تونید از طریق سامانه ثنا یا مراجعه حضوری به دفتر خدمات قضایی، وضعیت پرونده تون رو پیگیری کنید و منتظر ابلاغیه دادگاه برای جلسه رسیدگی باشید.

گام ششم: جلسات رسیدگی و صدور حکم

دادگاه یه جلسه رسیدگی تشکیل میده و از هر دو طرف (خواهان و خوانده) دعوت می کنه. توی این جلسه، شما و همسر سابقتون فرصت دارید تا حرفاتون رو بزنید و مدارکتون رو ارائه بدید. قاضی با در نظر گرفتن مصلحت فرزند، تصمیم نهایی رو می گیره و حکمی مبنی بر تعیین زمان، مکان و نحوه ملاقات فرزند صادر می کنه. مثلاً ممکنه هر هفته چند ساعت یا هر دو هفته یک بار برای چند ساعت ملاقات رو تعیین کنه. حتی ممکنه مکان خاصی مثل کلانتری یا مرکز مشاوره بهزیستی رو برای ملاقات در نظر بگیره تا درگیری و اصطکاک کمتری پیش بیاد.

گام هفتم: اجرای حکم (توضیح نقش واحد اجرای احکام)

بعد از اینکه حکم ملاقات قطعی شد، اگه طرف مقابل (دارنده حضانت) همکاری نکرد و از اجرای حکم سر باز زد، می تونید از طریق «واحد اجرای احکام» دادگاه خانواده، درخواست «اجرای حکم» رو بدید. واحد اجرا با احضار طرف مقابل، تلاش می کنه حکم رو اجرا کنه. اگه باز هم مقاومت کرد، حتی ممکنه از نیروی انتظامی کمک بگیرن تا ملاقات انجام بشه. ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده هم برای کسانی که از اجرای حکم ممانعت می کنن، ضمانت اجرا در نظر گرفته و می تونه منجر به بازداشت اون ها بشه. پس یادتون باشه که قانون برای اجرای این حق، ابزارهای لازم رو در اختیارتون قرار داده.

نمونه دادخواست ملاقات فرزند مشترک (فرم عمومی و قابل انطباق)

حالا که با مراحل قانونی آشنا شدیم، وقتشه که ببینیم یه نمونه درخواست ملاقات فرزند چطور باید تنظیم بشه. این یه فرم کلیه که شما می تونید مشخصات خودتون و فرزندتون رو توش وارد کنید.

ساختار کلی دادخواست

دادخواست ملاقات فرزند، مثل همه دادخواست های دیگه، یه ساختار مشخص داره که باید رعایت بشه:

• خواهان: مشخصات کامل شما (نام، نام خانوادگی، کدملی، آدرس).
• خوانده: مشخصات کامل همسر سابق که حضانت فرزند رو داره (نام، نام خانوادگی، کدملی، آدرس).
• خواسته: اینجا باید صریح و روشن بنویسید که چی می خواید. مثلاً: «۱- صدور حکم مبنی بر تعیین زمان و مکان ملاقات با فرزند مشترک (با نام…) ۲- پرداخت کلیه خسارات دادرسی.»
• دلایل و منضمات: اینجا فهرستی از مدارکی که قبلاً آماده کردید رو می نویسید. مثلاً: «کپی مصدق شناسنامه خواهان و فرزند مشترک، کپی مصدق عقدنامه، کپی مصدق طلاق نامه (در صورت وجود).»
• شرح دادخواست: این بخش قلب دادخواست شماست. اینجا باید ماجرا رو توضیح بدید. مثلاً بنویسید که به موجب عقدنامه شماره فلان با خوانده ازدواج کردید، حاصل این ازدواج فرزند/فرزندانی به نام فلان هست، به دلیل طلاق یا جدایی فرزند تحت حضانت خوانده است و ایشان اجازه ملاقات نمیده یا توافقی حاصل نشده. حتماً به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی استناد کنید. سعی کنید واقعیت ها رو با ادب و بدون توهین به طرف مقابل بنویسید.

نمونه عملی (Template قابل کپی)

ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر خواهان] به کدملی [کدملی خواهان] به نشانی [آدرس کامل خواهان]، خواهان پرونده حاضر، به موجب عقدنامه رسمی شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] صادره از دفترخانه ازدواج شماره [شماره دفترخانه ازدواج] شهرستان [نام شهرستان دفترخانه]، با خوانده محترم سرکار/جناب [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر خوانده] به کدملی [کدملی خوانده] به نشانی [آدرس کامل خوانده]، ازدواج دائم نموده ام. حاصل این ازدواج، فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان] متولد [تاریخ تولد فرزند/فرزندان] می باشد.

متأسفانه به دلایل [اختلافات خانوادگی / طلاق به موجب طلاق نامه شماره … مورخ … / جدایی از یکدیگر]، اینجانب و خوانده محترم مدتی است که از یکدیگر جدا زندگی می کنیم و حضانت فرزند/فرزندان مشترک به عهده خوانده محترم می باشد. علیرغم تلاش های مکرر اینجانب برای ملاقات با فرزند/فرزندانم، خوانده محترم به بهانه های مختلف از ملاقات اینجانب با ایشان ممانعت به عمل می آورد / با تعیین زمان و مکان مناسب برای ملاقات موافقت نمی نماید.

با توجه به اینکه حق ملاقات با فرزند، حق طبیعی و قانونی اینجانب و همچنین خود فرزند/فرزندان مشترک است و ممانعت از این امر، باعث آسیب های روحی و روانی فراوانی برای هر دو طرف می گردد، لذا با استناد به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، از محضر محترم دادگاه درخواست دارم:

1. صدور حکم شایسته مبنی بر اجازه ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان]، همراه با تعیین مدت، زمان و مکان ملاقات مناسب، با رعایت مصلحت طفل.
2. الزام خوانده محترم به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله (در صورت داشتن وکیل) در حق اینجانب.

با تشکر و تجدید احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان]
[امضا]
[تاریخ]

نکات مهم در تکمیل این نمونه

• صراحت و روشنی: درخواست خود را واضح و بدون ابهام بنویسید.
• رعایت ادب: حتی اگر از طرف مقابل دلخور هستید، لحن دادخواست باید رسمی و محترمانه باشد.
• ذکر تاریخ و وقایع: جزئیات مهم مثل تاریخ ازدواج، تولد فرزند و تاریخ جدایی را دقیق بنویسید.
• اهمیت مصلحت فرزند: همیشه به این نکته اشاره کنید که درخواست شما در راستای مصلحت و سلامت روحی فرزند است.
• مدارک: مطمئن شوید که همه مدارک لازم (که در گام سوم گفته شد) را ضمیمه دادخواست کرده اید.

دستور موقت ملاقات فرزند: راهکار فوری برای ممانعت های آزاردهنده

بعضی وقت ها شرایط جوری میشه که دیگه نمیشه صبر کرد تا حکم نهایی دادگاه صادر بشه. دوری از فرزند، خصوصاً اگه طولانی بشه یا با ممانعت های آزاردهنده همراه باشه، می تونه آسیب های جبران ناپذیری به روحیه بچه و والد وارد کنه. اینجا دستور موقت ملاقات فرزند مثل یه ناجی عمل می کنه.

چرا دستور موقت؟

تصور کنید که همسر سابقتون به طور ناگهانی مانع ملاقات شده و شما هیچ راهی برای دیدن بچه تون ندارید. اگه بخواید منتظر بمونید تا دعوای اصلی ملاقات به نتیجه برسه، ممکنه هفته ها یا ماه ها طول بکشه. توی این مدت، هم شما اذیت میشید و هم بچه از دیدن شما محروم میشه و دچار مشکلات روحی میشه. دستور موقت برای همین شرایط فوریت طراحی شده. با درخواست دستور موقت، دادگاه بدون اینکه بخواد کلیات دعوا رو بررسی کنه، یه تصمیم سریع و موقت می گیره تا شما بتونید موقتاً با بچه تون ملاقات کنید.

مستندات قانونی: ماده ۷ قانون حمایت خانواده و ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی

قانون گذار برای حمایت از این شرایط اضطراری، دو ماده مهم رو پیش بینی کرده:

• ماده ۷ قانون حمایت خانواده: این ماده به دادگاه خانواده اجازه میده که حتی قبل از اینکه تصمیم نهایی در مورد دعوای اصلی گرفته بشه، در اموری مثل حضانت، نگهداری و ملاقات طفل که فوریت دارن، بدون گرفتن تامین (وثیقه)، دستور موقت صادر کنه. این دستور هم بدون تایید رئیس حوزه قضایی قابل اجراست. یعنی می بینید که قانون چقدر برای ملاقات فرزند و جلوگیری از آسیب های روحی اون، فوریت قائل شده.
• ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی: این ماده هم به طور کلی به دادگاه ها اجازه میده که در اموری که تعیین تکلیف فوری دارن، دستور موقت صادر کنن.

شرایط درخواست دستور موقت: آیا باید همزمان با اصل دعوا باشد؟

برای درخواست دستور موقت، نیازی نیست که حتماً دعوای اصلی ملاقات رو هم همزمان مطرح کرده باشید. می تونید اول فقط درخواست دستور موقت بدید و بعد از صدور دستور موقت، تا ۲۰ روز فرصت دارید که دعوای اصلی ملاقات رو مطرح کنید. اگه تو این مدت دعوای اصلی رو مطرح نکنید، دستور موقت از بین میره. البته بهتره که همزمان با دادخواست اصلی، درخواست دستور موقت ملاقات فرزند رو هم مطرح کنید تا کارتون سریع تر پیش بره.

تفاوت با دادخواست عادی: سرعت عمل و اجرای سریع

مهم ترین تفاوت دستور موقت با دادخواست عادی، سرعت عمل و اجرای سریع اون هست. توی دادخواست عادی، کلی مراحل مثل ابلاغ به خوانده، تبادل لوایح، برگزاری جلسات دادرسی و بعد صدور حکم و قطعیت اون رو داریم. اما توی دستور موقت، دادگاه با بررسی اولیه شرایط، اگه فوریت رو تشخیص بده، همون اول یه دستور موقت صادر می کنه که قابلیت اجرا داره. یعنی لازم نیست منتظر مراحل طولانی دادرسی بمونید. همچنین، در مورد ملاقات فرزند، نیازی به ارائه تامین (ضمانت مالی) نیست که این خودش یه مزیت بزرگه.

مدت اعتبار و سرنوشت دستور موقت

دستور موقت همونطور که از اسمش پیداست، موقتیه. این دستور تا زمانی معتبره که دادگاه تکلیف دعوای اصلی ملاقات رو مشخص کنه. اگه دادگاه توی ۶ ماه در مورد دعوای اصلی تصمیم نگیره، دستور موقت خود به خود لغو میشه، مگر اینکه دوباره درخواست بدید. پس یادتون باشه که دستور موقت یه راه حل موقتی برای شرایط اضطراریه و برای حل دائمی مشکل، باید دعوای اصلی ملاقات رو پیگیری کنید.

نمونه دادخواست ملاقات فرزند با دستور موقت (با تمرکز بر فوریت)

حالا که با اهمیت و شرایط دستور موقت آشنا شدید، وقتشه که یه نمونه دادخواست ملاقات فرزند با دستور موقت رو با هم ببینیم. توی این دادخواست، باید روی فوریت موضوع و آسیب های احتمالی به بچه تاکید کنید تا دادگاه سریع تر اقدام کنه.

ساختار کلی دادخواست با تاکید بر فوریت امر و تقاضای صدور دستور موقت

توی این مدل دادخواست، خواسته شما یه مقدار فرق می کنه و باید به صراحت درخواست دستور موقت رو ذکر کنید:

• خواسته: ۱- بدواً تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر تعیین زمان و مکان ملاقات فرزند مشترک (به نام…) و اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده. ۲- صدور حکم مبنی بر اجازه ملاقات دائم با فرزند مشترک (به نام…) و تعیین مدت، زمان و مکان ملاقات با رعایت مصلحت طفل. ۳- پرداخت کلیه خسارات دادرسی.
• شرح دادخواست: توی این بخش، علاوه بر توضیحاتی که برای دادخواست عادی گفتیم، باید روی شرایط فوریتی تاکید کنید. مثلاً بنویسید که ممانعت خوانده باعث آسیب های روحی جدی به فرزند شده و هرگونه تاخیر در ملاقات، این آسیب ها رو تشدید می کنه و امکان صبر کردن تا صدور حکم نهایی وجود نداره. به ماده ۷ قانون حمایت خانواده و ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی استناد کنید.

نمونه عملی (Template قابل کپی)

ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر خواهان] به کدملی [کدملی خواهان] به نشانی [آدرس کامل خواهان]، خواهان پرونده حاضر، به موجب عقدنامه رسمی شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] صادره از دفترخانه ازدواج شماره [شماره دفترخانه ازدواج] شهرستان [نام شهرستان دفترخانه]، با خوانده محترم سرکار/جناب [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر خوانده] به کدملی [کدملی خوانده] به نشانی [آدرس کامل خوانده]، ازدواج دائم نموده ام. حاصل این ازدواج، فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان] متولد [تاریخ تولد فرزند/فرزندان] می باشد.

متأسفانه به دلایل [اختلافات خانوادگی / طلاق به موجب طلاق نامه شماره … مورخ … / جدایی از یکدیگر]، اینجانب و خوانده محترم مدتی است که از یکدیگر جدا زندگی می کنیم و حضانت فرزند/فرزندان مشترک به عهده خوانده محترم می باشد. متاسفانه از تاریخ [تاریخ ممانعت/جدایی]، خوانده محترم به طور مستمر و بدون هیچ دلیل موجهی، از ملاقات اینجانب با فرزند/فرزندانم ممانعت به عمل آورده و علی رغم تمامی تلاش ها برای سازش، این امر میسر نگردیده است.

این ممانعت مستمر و طولانی مدت، باعث وارد آمدن آسیب های روحی و روانی شدید به اینجانب و مهم تر از آن، به فرزند/فرزندان مشترکمان شده است. دوری از والدین در سنین حساس رشد، می تواند پیامدهای جبران ناپذیری برای آینده عاطفی و روانی فرزند به همراه داشته باشد و هرگونه تأخیر در برقراری ملاقات، این آسیب ها را تشدید خواهد کرد. لذا امر ملاقات دارای فوریت بسیار زیاد بوده و امکان صبر تا زمان صدور حکم نهایی در دعوای اصلی وجود ندارد.

با عنایت به مراتب معروضه و فوریت امر، و با استناد به ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، ماده ۷ قانون حمایت خانواده و ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی، از محضر محترم دادگاه درخواست دارم:

1. بدواً و خارج از نوبت، تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر تعیین زمان و مکان ملاقات موقت با فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان] و اجازه اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده محترم را دارم.
2. در ماهیت دعوا، صدور حکم شایسته مبنی بر اجازه ملاقات دائم اینجانب با فرزند/فرزندان مشترک به نام [نام فرزند/فرزندان]، همراه با تعیین مدت، زمان و مکان ملاقات مناسب، با رعایت مصلحت طفل.
3. الزام خوانده محترم به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله (در صورت داشتن وکیل) در حق اینجانب.

با تشکر و تجدید احترام،

[نام و نام خانوادگی خواهان]
[امضا]
[تاریخ]

نمونه رای (شبیه سازی دستور موقت صادره از دادگاه)

تصور کنید دادگاه پس از بررسی درخواست شما، چنین دستوری صادر کرده است:

«پرونده کلاسه: [شماره کلاسه پرونده]شعبه: [شماره شعبه] دادگاه خانواده مجتمع قضایی خانواده [شماره مجتمع قضایی] تهران
تصمیم نهایی شماره: [شماره تصمیم]خواهان: آقای/خانم [نام خواهان]خوانده: آقای/خانم [نام خوانده]خواسته: دستور موقت ملاقات با فرزند

در خصوص درخواست خواهان (آقای/خانم [نام خواهان]) به طرفیت خوانده (آقای/خانم [نام خوانده]) به خواسته صدور دستور موقت مبنی بر ملاقات با فرزندش/فرزندانش به نام [نام فرزند/فرزندان]، با عنایت به محتویات پرونده و نظر به اینکه دادگاه می تواند پیش از اتخاذ تصمیم در مورد اصل دعوا، به درخواست یکی از طرفین در اموری که تعیین تکلیف آنها فوریت دارد، دستور موقت صادر کند؛ و با توجه به اینکه خواهان مدعی است جدا از همسرش/همسر سابقش زندگی می کند و هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت وی نمی باشد، حق ملاقات فرزندش را دارد؛ لذا بنا به مراتب فوق و جهت رعایت مصلحت طفل، مستند به مواد ۳۱۰ لغایت ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ و ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، با درخواست دستور موقت مبنی بر ملاقات طفل به مدت [مثلاً ۳ ساعت در هر هفته] موافقت می گردد. بر این اساس خواهان می تواند طفل را روز [مثلاً پنج شنبه هر هفته] از ساعت [مثلاً ۱۲ ظهر] تا [مثلاً ۱۵ عصر] همان روز در [مثلاً کلانتری محل اقامت فرزند / مرکز مشاوره بهزیستی] ملاقات نماید.

دستور صادره به لحاظ فوریت امر، قبل از ابلاغ قابل اجرا بوده و مستقل از اصل دعوی، قابل اعتراض و تجدیدنظرخواهی نیست. در صورتی که خواهان از قبل اقامه دعوی نکرده باشد، مکلف است حداکثر ظرف ۲۰ روز از تاریخ صدور دستور موقت با تقدیم دادخواست نسبت به اصل دعوی، گواهی مربوطه را ارائه کند، در غیر این صورت از دستور صادره رفع اثر خواهد شد. این دستور موقتی بوده و به هیچ وجه تاثیری در اصل دعوی نخواهد داشت.»

این نمونه نشون میده که دادگاه چطور با توجه به شرایط و قوانین، یه راه حل سریع برای شرایط اضطراری پیدا می کنه.

قوانین و مقررات تکمیلی مرتبط با حق ملاقات فرزند

علاوه بر موادی که تا اینجا گفتیم، یه سری مواد قانونی دیگه هم هستن که به موضوع حق ملاقات فرزند مربوط می شن و دونستنشون خالی از لطف نیست:

ماده ۱۱۷۵ قانون مدنی: ممنوعیت گرفتن طفل بدون علت قانونی

این ماده میگه: «طفل را نمی توان از ابوین و یا از پدر و یا از مادری که حضانت با اوست گرفت مگر در صورت وجود علت قانونی.» یعنی اگه حضانت بچه با یکی از والدین باشه، اون یکی نمی تونه همینجوری بیاد و بچه رو ازش بگیره، مگر اینکه دادگاه حکم قانونی داشته باشه یا علت قانونی برای سلب حضانت وجود داشته باشه. این ماده برای حمایت از استقرار بچه و جلوگیری از بی نظمی در نگهداری اونه.

مواد ۴۰ و ۴۱ قانون حمایت خانواده: ضمانت اجرای عدم رعایت حکم ملاقات و نظارت دادگاه

• ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده: «هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود.» این ماده خیلی مهمه چون نشون میده قانون برای کسایی که حکم ملاقات رو اجرا نمی کنن، دست روی دست نمیذاره و ضمانت اجراهای جدی مثل بازداشت رو پیش بینی کرده.
• ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده: «هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود، می تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.» این ماده به دادگاه قدرت میده که اگه دید هر کدوم از والدین به هر دلیلی به مصلحت بچه عمل نمی کنه، دخالت کنه و حتی حضانت رو تغییر بده یا برای ملاقات یه ناظر تعیین کنه. یعنی مصلحت فرزند همیشه در اولویته.
• تبصره ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده: «قوه قضائیه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل سازوکار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید. آیین نامه اجرائی این ماده ظرف شش ماه توسط وزارت دادگستری تهیه می شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می رسد.» این تبصره نشون میده که قانون به فکر فراهم کردن سازوکارهای عملی برای ملاقاته تا والدین بتونن راحت تر و با کمترین درگیری با بچه هاشون ملاقات کنن.

ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده: مسائل مربوط به خروج از کشور فرزند

«صغیر و مجنون را نمی توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق این امر را اجازه دهد. دادگاه در صورت موافقت با خارج کردن صغیر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذینفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می کند.»
این ماده هم خیلی مهمه. یعنی اگه یکی از والدین بخواد بچه رو از کشور خارج کنه یا حتی به شهر دیگه ای ببره، باید رضایت والد دیگه یا اجازه دادگاه رو داشته باشه. دادگاه هم توی این موارد، مصلحت بچه و حق ملاقات والد دیگه رو در نظر می گیره و اگه لازم باشه، برای برگشت بچه، ضمانت (تامین) می گیره. این یعنی قانون حواسش به حق ملاقات حتی در صورت جابجایی محل زندگی یا خروج از کشور هم هست.

ماده ۴۳ قانون حمایت خانواده: حضانت فرزندان پس از فوت پدر

«حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادستان، اعطای حضانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.»
این ماده هم برای وقتیه که پدر بچه فوت می کنه. در این صورت، حضانت به طور خودکار با مادره، مگر اینکه دادگاه تشخیص بده مادر شرایط نگهداری رو نداره و این موضوع به ضرر بچه اس.

همانطور که می بینید، قانون ایران با مواد مختلفی از حق ملاقات فرزند و مصلحت طفل حمایت کرده و تلاش کرده تا هیچ کودکی از نعمت داشتن هر دو والد و هیچ والدی از دیدن فرزندش محروم نشه.

یک جدول مفید: مدارک لازم برای درخواست ملاقات فرزند

برای اینکه همه مدارک لازم رو یه جا داشته باشید و چیزی از قلم نیفته، یه جدول جامع براتون آماده کردیم:

ردیف	مدارک مورد نیاز	توضیحات تکمیلی
۱	کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان	تصویر واضح از تمام صفحات شناسنامه و پشت و روی کارت ملی شما
۲	کپی شناسنامه و کارت ملی خوانده	تصویر واضح از تمام صفحات شناسنامه و پشت و روی کارت ملی همسر سابق (در صورت دسترسی)
۳	کپی شناسنامه فرزند/فرزندان	تصویر واضح از تمام صفحات شناسنامه فرزند یا فرزندان مشترک
۴	کپی سند ازدواج (عقدنامه)	تصویر واضح از تمام صفحات عقدنامه رسمی
۵	کپی طلاق نامه (در صورت وجود)	تصویر واضح از طلاق نامه رسمی (در صورت طلاق)
۶	گواهی عدم امکان سازش (در صورت وجود)	تصویر گواهی صادر شده در فرایند طلاق توافقی یا از سوی دادگاه
۷	دلایل اثبات ممانعت از ملاقات (در صورت نیاز)	شامل استشهادیه محلی، پیامک، ایمیل، وویس یا هر مدرک دیگری که نشان دهنده ممانعت باشد. (بیشتر برای دستور موقت ملاقات فرزند کاربرد دارد)
۸	وکالت نامه (در صورت داشتن وکیل)	نسخه کپی و یا اصل وکالت نامه معتبر در صورت اقدام توسط وکیل

همیشه توصیه میشه قبل از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، یک بار دیگه لیست مدارک رو چک کنید و از کامل بودن اون ها مطمئن بشید.

در نهایت، این رو هم بدونید که ملاقات با فرزند، فقط یه حق قانونی نیست؛ بلکه یه پیوند عاطفی عمیقه که باید حفظ بشه. جدایی والدین نباید باعث جدایی فرزند از هیچ کدومشون بشه. با پیگیری درست و قانونی، می تونید این حق رو دوباره به دست بیارید و لحظات شیرینی رو با فرزندتون تجربه کنید. اگه توی این مسیر سوالی داشتید یا نیاز به کمک تخصصی پیدا کردید، حتماً از یه وکیل یا مشاور حقوقی کمک بگیرید تا با خیال راحت و با آگاهی کامل، مسیر رو طی کنید و به بهترین نتیجه برسید. هیچ وقت از حق طبیعی خودتون و فرزندتون برای بودن در کنار هم کوتاه نیاید.