NFT چیست – صفر تا صد توکن غیرقابل تعویض در کریپتو

NFT، یا همان توکن غیرقابل تعویض، یک جور سند مالکیت دیجیتال است که روی بلاکچین ثبت می شود و نشان می دهد شما صاحب یک دارایی دیجیتالی خاص هستید؛ از عکس و ویدیو گرفته تا آهنگ و حتی بلیط کنسرت. این فناوری در سال ۲۰۲۵ دیگر فقط یه تب هیجانی نیست، بلکه ابزاری زیربنایی برای اثبات مالکیت چیزهایی است که شاید فکرش را هم نمی کنید.

به احتمال زیاد اسم NFT را زیاد شنیده اید و شاید هم یاد آن عکس های پروفایل عجیب و غریبی بیفتید که میلیون ها دلار خرید و فروش می شدند و بازار کریپتو را حسابی داغ کرده بودند. راستش را بخواهید، تب وتاب هیجانی سال های قبل تا حد زیادی خوابیده، اما این اصلاً به معنی تمام شدن دوران NFT نیست! برعکس، حالا NFT مثل یک ابزار قدرتمند، آرام و بی سر و صدا، دارد جای خودش را در دنیای دیجیتال محکم می کند. از دارایی های بازی گرفته تا اسناد هویتی و حق کپی رایت موسیقی، همه و همه دارند با این فناوری جدید معنای تازه ای پیدا می کنند.

توی این راهنمای کامل، می خواهیم صفر تا صد NFT را برایتان بگوییم. از اینکه اصلاً NFT چی هست و چطور کار می کند، تا چطوری خودتان یک NFT بسازید، خرید و فروش کنید و حتی از آن کسب درآمد داشته باشید. با ما همراه باشید تا این دنیای هیجان انگیز را با هم کشف کنیم و آماده بشویم برای فرصت های بی شماری که در راه است.

بخش اول: درک بنیادین NFT (مفاهیم پایه)

NFT چیست؟ تعریف به زبان ساده

خب، بیایید از اول شروع کنیم. NFT مخفف Non-Fungible Token است که یعنی توکن غیرقابل تعویض یا توکن غیرمثلی. احتمالاً با شنیدن این کلمات یکم گیج می شوید، اما نگران نباشید، قضیه خیلی ساده تر از این حرف هاست.

فرض کنید شما یک اسکناس ۱۰ هزار تومانی دارید. این اسکناس با هر اسکناس ۱۰ هزار تومانی دیگر هیچ فرقی نمی کند. ارزشش همان است، و می توانید آن را با یک ۱۰ هزار تومانی دیگر عوض کنید بدون اینکه چیزی از دست بدهید یا به دست آورید. به این می گویند دارایی مثلی یا قابل تعویض. مثل بیت کوین یا اتریوم. هر یک واحد بیت کوین با یک واحد بیت کوین دیگر برابر است.

حالا تصور کنید یک نقاشی بی نظیر از استاد فرشچیان دارید. این نقاشی یکتاست، هیچ نقاشی دیگری دقیقاً شبیه آن نیست. نمی توانید آن را با یک نقاشی دیگر عوض کنید و بگویید همان ارزش را دارد. این می شود دارایی غیرمثلی یا غیرقابل تعویض. NFT دقیقاً همین کار را با دارایی های دیجیتالی می کند.

یک NFT مثل یک گواهی اصالت و مالکیت برای یک فایل دیجیتالی است؛ مثلاً برای یک عکس، یک ویدیو، یک آهنگ، یا حتی یک آیتم توی یک بازی کامپیوتری. این گواهی روی یک دفترچه حساب دیجیتالی بزرگ و عمومی به اسم بلاکچین ثبت می شود که هیچ کس نمی تواند آن را تغییر دهد. پس وقتی شما یک NFT می خرید، مالکیت آن دارایی دیجیتالی برای همیشه به اسم شما ثبت می شود و این یعنی شما تنها کسی هستید که صاحب اصلی آن اثر دیجیتال هستید.

برای اینکه بهتر توی ذهنتان جا بیفتد، چند تا مثال دیگر هم می آوریم:

• عکس دیجیتال: فرض کنید یک عکاس یک عکس فوق العاده گرفته و آن را به NFT تبدیل کرده. حالا شما می توانید مالکیت این عکس را بخرید. البته همه می توانند عکس را ببینند و دانلود کنند، اما فقط شما صاحب اصلی و انحصاری آن هستید، دقیقاً مثل اینکه یک تابلوی نقاشی را بخرید و بقیه هم بتوانند بیایند و از آن عکس بگیرند.
• ویدئو و گیف: میم های بامزه یا ویدئوهای کوتاهی که توی اینترنت وایرال می شوند هم می توانند به NFT تبدیل شوند و مالکیتشان دست یک نفر باشد.
• آهنگ یا آلبوم موسیقی: هنرمندان می توانند آثارشان را به NFT تبدیل کنند و مستقیم به طرفدارانشان بفروشند، بدون نیاز به واسطه.
• بلیط کنسرت یا رویداد: تصور کنید بلیط کنسرتتان به جای یک کاغذ معمولی، یک NFT باشد. این بلیط را نمی توان جعل کرد و تاریخچه مالکیتش کاملاً شفاف است.

نقش بلاکچین در NFT: زیرساخت مالکیت دیجیتال

حالا که فهمیدیم NFT چیست، باید ببینیم این بلاکچین که هی اسمش را می بریم، چه کاره است و چرا اینقدر برای NFT مهم است. اصلاً بلاکچین را در نظر بگیرید یک دفتر حسابداری خیلی خیلی بزرگ و عمومی. با این تفاوت که این دفتر دست یک نفر نیست، بلکه کپی آن روی هزاران کامپیوتر در سراسر دنیا پخش شده است. هر اطلاعاتی که توی این دفتر ثبت می شود، مثل یک صفحه (بلاک) به صفحات قبلی اضافه می شود و دیگر هیچ کس نمی تواند آن را پاک کند یا تغییر بدهد.

وقتی یک NFT ساخته می شود (که به این کار می گویند مینتینگ یا ضرب کردن)، اطلاعات مالکیت آن دارایی دیجیتال روی بلاکچین ثبت می شود. این اطلاعات شامل جزئیاتی مثل خالق اثر، صاحب فعلی، و تاریخچه تمام خرید و فروش هاست. چون بلاکچین غیرمتمرکز و تغییرناپذیر است، هیچ نهاد یا دولتی نمی تواند این اطلاعات را دستکاری کند. یعنی مالکیت شما بر NFT کاملاً شفاف، امن و همیشگی است.

فرایند مینتینگ NFT معمولاً با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام می شود. این قراردادها مثل برنامه های کامپیوتری هستند که روی بلاکچین اجرا می شوند و به صورت خودکار شرایط خاصی را انجام می دهند. مثلاً، یک قرارداد هوشمند می تواند تضمین کند که هر بار NFT شما فروخته شد، درصدی از مبلغ فروش (که به آن حق امتیاز یا رویالتی می گویند) به کیف پول سازنده اصلی اثر واریز شود. این یعنی هنرمندان از فروش های بعدی اثرشان هم سهم می برند، که واقعاً انقلابی است!

تا دلتان بخواهد بلاکچین های مختلفی هستند که از NFT پشتیبانی می کنند، اما اتریوم (Ethereum) معروف ترین و پرکاربردترین آن هاست. استانداردهای خاصی هم برای NFT روی این بلاکچین وجود دارد، مثل ERC-721 که برای توکن های کاملاً یکتا استفاده می شود، و ERC-1155 که برای توکن هایی است که می توانند هم مثلی باشند و هم غیرمثلی (مثلاً بلیط های یک رویداد که همه شبیه هم هستند اما هر کدام شماره سریال مخصوص خودشان را دارند).

بخش دوم: ویژگی ها و کاربردهای NFT

ویژگی های منحصربه فرد NFT ها

NFTها یک سری ویژگی های خاص دارند که آن ها را از بقیه دارایی های دیجیتال متمایز می کند و همین ها هستند که بهشان ارزش می دهند. بیایید ببینیم این ویژگی ها چه هستند:

1. یگانگی و اصالت (Unique & Authentic): هر NFT واقعاً یکتاست! مثل اثر انگشت شما که هیچ کس دیگری ندارد، هر NFT هم کد منحصر به فرد خودش را روی بلاکچین دارد. این یعنی نمی توانید دو NFT کاملاً یکسان پیدا کنید. این ویژگی اصالت و اورجینال بودن اثر را تضمین می کند.
2. کمیابی و اثبات محدودیت (Scarcity & Provable Scarcity): سازنده یک NFT می تواند تصمیم بگیرد چند نسخه از اثرش تولید کند. مثلاً می تواند فقط یک نسخه بسازد یا ۱۰ هزار نسخه. این کمیابی قابل اثبات است چون روی بلاکچین ثبت می شود و نمی توان آن را دستکاری کرد. همین کمیابی معمولاً ارزش اثر را بالا می برد.
3. عدم قابلیت تقسیم (Indivisible) یا تقسیم پذیری در نسخه های خاص: معمولاً نمی توانید یک NFT را به بخش های کوچک تر تقسیم کنید، مثل این است که بخواهید یک تابلوی نقاشی را تکه تکه کنید! اما در بعضی پروژه های خاص، NFTها قابلیت تقسیم پذیری دارند که به آن F-NFT یا NFTهای کسری (Fractional NFT) می گویند. این کار به سرمایه گذاران کوچک تر اجازه می دهد در NFTهای گران قیمت شریک شوند.
4. مالکیت شفاف و غیرقابل تغییر (Transparent & Immutable Ownership): همانطور که گفتیم، اطلاعات مالکیت شما روی بلاکچین ثبت می شود. این یعنی همه می توانند ببینند چه کسی صاحب یک NFT است و این اطلاعات هیچ وقت پاک نمی شود یا تغییر نمی کند. شفافیت کامل!
5. قابلیت برنامه ریزی (Programmable) و حق امتیاز (Royalties): این یکی از جذاب ترین ویژگی هاست! سازندگان می توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند، یک سری قوانین را به NFT اضافه کنند. مثلاً می توانند تعیین کنند که هر بار NFT آن ها فروخته شد، خودکار یک درصدی از پول به عنوان حق امتیاز به حسابشان برگردد. یا حتی می توانند قوانین خاصی برای استفاده از اثرشان بگذارند.
6. قابلیت همکاری (Interoperability) در پلتفرم ها: این ویژگی به NFTها اجازه می دهد تا در پلتفرم ها و بازی های مختلف استفاده شوند. مثلاً شما یک آیتم بازی را به صورت NFT می خرید و می توانید آن را در چند بازی مختلف استفاده کنید یا از یک متاورس به متاورس دیگر ببرید.

کاربردها و موارد استفاده گسترده از NFT (فراتر از هنر)

اولین چیزی که با شنیدن NFT به ذهنمان می رسد، احتمالاً همان نقاشی ها و عکس های دیجیتالی است. اما واقعیت این است که کاربردهای NFT خیلی فراتر از دنیای هنر است و هر روز هم دارد بیشتر می شود. بگذارید چند تا از مهم ترینشان را برایتان بگویم:

1. هنر دیجیتال و کلکسیون ها: خب، این را که می دانید! هنرمندان آثار دیجیتالشان را به NFT تبدیل می کنند و می فروشند. از عکس و نقاشی گرفته تا انیمیشن های کوتاه. کلکسیون هایی مثل کریپتوپانک ها (CryptoPunks) یا بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club) هم که حسابی معروف شدند، جزو همین دسته هستند و برای صاحبانشان حسابی کلاس دارند.
2. بازی های مبتنی بر بلاکچین (Play-to-Earn – P2E) و مالکیت آیتم های درون بازی: دنیای گیمینگ با NFT حسابی متحول شده. حالا توی بعضی از بازی ها، آیتم ها، شخصیت ها، زمین های مجازی و حتی لباس های کاراکترها به صورت NFT هستند. این یعنی شما واقعاً صاحب این دارایی ها هستید و می توانید آن ها را خرید و فروش کنید یا حتی به بقیه اجاره بدهید و ازشون پول دربیارید. به این جور بازی ها می گویند بازی کن تا پول دربیاری (Play-to-Earn).
3. متاورس و دارایی های مجازی: متاورس، یعنی همان دنیای مجازی سه بعدی که می توانید توش زندگی کنید، کار کنید و با بقیه تعامل داشته باشید، بدون NFT تقریباً معنی ندارد! زمین های مجازی، خانه ها، لباس های دیجیتال برای آواتارتان، همه و همه توی متاورس به صورت NFT خرید و فروش می شوند. شما مالک واقعی دارایی هایتان توی این دنیاها هستید.
4. موسیقی و صنعت سرگرمی: هنرمندان موسیقی می توانند آهنگ ها یا آلبوم هایشان را به NFT تبدیل کنند و مستقیم به طرفدارانشان بفروشند. این کار بهشان اجازه می دهد که تمام درآمد را برای خودشان بردارند و از فروش های بعدی هم حق امتیاز بگیرند. حتی بلیط کنسرت ها و رویدادها هم می توانند به صورت NFT باشند تا جلوی جعل گرفته شود.
5. اسناد هویتی و مدارک تحصیلی دیجیتال (Digital Identity & Certificates): تصور کنید مدرک دانشگاهی یا گواهینامه رانندگی تان به صورت یک NFT باشد. هم غیرقابل جعل است و هم به راحتی قابل تأیید. این کار می تواند انقلابی توی دنیای مدارک و اسناد ایجاد کند و جلوی خیلی از سوء استفاده ها را بگیرد.
6. املاک و مستغلات (توکنیزه کردن دارایی های فیزیکی): حتی مالکیت دارایی های فیزیکی مثل خانه و زمین هم می تواند به صورت NFT ثبت شود. یعنی به جای سند کاغذی، یک NFT داشته باشید که مالکیت شما را به صورت دیجیتالی و غیرقابل تغییر اثبات می کند. این کار می تواند خرید و فروش املاک را خیلی شفاف تر و سریع تر کند.
7. مد و کالاهای لوکس دیجیتال: برندهای بزرگ پوشاک و کالاهای لوکس هم وارد دنیای NFT شده اند. آن ها لباس ها و اکسسوری های دیجیتال به صورت NFT می فروشند که می توانید آن ها را توی متاورس یا روی آواتارتان استفاده کنید.
8. نام های دامنه غیرمتمرکز (ENS, unstoppable domains): به جای اینکه آدرس کیف پولتان یک رشته طولانی از حروف و اعداد باشد، می توانید یک نام دامنه به صورت NFT بخرید، مثلاً اسم شما.eth و این نام را به کیف پولتان وصل کنید. این کار هم آدرس دهی را راحت تر می کند و هم مالکیت آن نام دامنه برای همیشه به شما تعلق می گیرد.

NFTها، دیگر فقط یک تب زودگذر نیستند. آن ها دارند به زیرساختی مهم برای آینده مالکیت دیجیتال و اقتصاد مجازی تبدیل می شوند.

بخش سوم: راهنمای عملی NFT (ساخت، خرید، فروش و کسب درآمد)

آموزش گام به گام ساخت NFT (مینتینگ)

شاید فکر کنید ساخت NFT کار برنامه نویس هاست، اما اصلاً اینطور نیست! الان ابزارهایی وجود دارند که به راحتی و بدون نیاز به یک خط کدنویسی، می توانید اثر دیجیتال خودتان را به NFT تبدیل کنید. به این کار مینتینگ (Minting) یا ضرب کردن می گویند. بیایید مرحله به مرحله ببینیم چطور انجام می شود:

1. آماده سازی محتوای دیجیتال:

   اول از همه، شما باید اثری داشته باشید که می خواهید به NFT تبدیلش کنید. می تواند یک عکس باشد، یک فایل صوتی، یک ویدئو، یک گیف بامزه، یک نقاشی دیجیتال، یا حتی یک مدل سه بعدی. مطمئن شوید که کیفیت کارتان خوب است و فرمت فایل هم مناسب باشد (مثلاً PNG، JPEG، MP3، MP4، GIF و…).

2. انتخاب بلاکچین مناسب برای مینتینگ:

   NFT شما روی یک بلاکچین ثبت می شود. معروف ترین بلاکچین برای NFT اتریوم (Ethereum) است، اما بلاکچین های دیگری مثل پالیگان (Polygon)، سولانا (Solana)، بایننس اسمارت چین (BNB Smart Chain) و آوالانچ (Avalanche) هم وجود دارند. هر کدام مزایا و معایب خودشان را دارند؛ مثلاً اتریوم امنیت بالاتری دارد اما کارمزد تراکنش هایش (گس فی) بیشتر است. پالیگان و سولانا معمولاً کارمزد کمتری دارند و سرعتشان بالاتر است.

3. راه اندازی و اتصال کیف پول دیجیتال:

   برای اینکه بتوانید NFT بسازید و خرید و فروش کنید، به یک کیف پول دیجیتال نیاز دارید که از بلاکچین انتخابی تان پشتیبانی کند. برای اتریوم و پالیگان، متامسک (Metamask) یکی از بهترین گزینه هاست که هم به صورت افزونه مرورگر و هم اپلیکیشن موبایل موجود است. برای سولانا هم فانتوم (Phantom) کیف پول محبوبی است. بعد از نصب کیف پول، باید مقداری ارز دیجیتال (مثلاً اتریوم یا ماتیک برای پالیگان) داخل آن بریزید تا هزینه مینتینگ (گس فی) را پرداخت کنید.

4. انتخاب پلتفرم مینت NFT:

   حالا باید یک پلتفرم انتخاب کنید که به شما اجازه دهد NFT بسازید. محبوب ترین و ساده ترین این پلتفرم ها شامل اوپن سی (OpenSea)، رریبل (Rarible) و مینتبل (Mintable) هستند. اوپن سی بزرگترین و پرطرفدارترین پلتفرم است و کار با آن هم خیلی راحت است.

5. مراحل عملی مینت کردن NFT:
   • ورود به پلتفرم: وارد سایت پلتفرم انتخابی تان (مثلاً OpenSea) شوید و روی دکمه Create یا ساخت کلیک کنید.
   • اتصال کیف پول: کیف پول دیجیتالی تان را به پلتفرم متصل کنید. معمولاً با چند کلیک ساده انجام می شود.
   • آپلود فایل: فایل دیجیتال اثری که آماده کرده اید را آپلود کنید.
   • پر کردن اطلاعات: حالا باید جزئیات مربوط به NFTتان را وارد کنید. این اطلاعات شامل:
     • نام NFT: یک اسم جذاب و مناسب برای اثرتان انتخاب کنید.
     • توضیحات: در مورد اثرتان توضیح بدهید، داستان پشت آن چیست؟ چرا آن را خلق کرده اید؟ هرچه توضیحاتتان کامل تر و جذاب تر باشد، بیشتر به جذب خریداران کمک می کند.
     • کالکشن (Collection): اگر می خواهید چند NFT با تم مشترک بسازید، آن ها را در یک کالکشن قرار دهید.
     • تنظیمات حق امتیاز (Royalties): در این قسمت می توانید تعیین کنید که اگر NFT شما در آینده توسط افراد دیگر خرید و فروش شد، چه درصدی از مبلغ فروش به عنوان حق امتیاز به شما پرداخت شود.
     • بلاکچین: بلاکچینی که می خواهید NFT روی آن مینت شود را انتخاب کنید.
   • پرداخت Gas Fee و تأیید: در مرحله آخر، باید هزینه گس (Gas Fee) را پرداخت کنید. این هزینه همان کارمزد شبکه بلاکچین برای ثبت اطلاعات شماست. بعد از پرداخت و تأیید، NFT شما ساخته شده و روی بلاکچین ثبت می شود! به همین راحتی!

بعد از اینکه NFT شما مینت شد، می توانید آن را در همان پلتفرم یا بازارهای دیگر لیست کنید تا به فروش برسد. یادتان باشد، ساختن NFT کار سختی نیست، اما فروش آن به بازاریابی و کمی شانس هم نیاز دارد!

آموزش جامع خرید و فروش NFT

خرید و فروش NFT شاید در نگاه اول پیچیده به نظر برسد، اما با یک راهنمای قدم به قدم، به راحتی می توانید وارد این بازار شوید. بیایید با هم ببینیم چطور می شود توی این بازار وارد شد.

بهترین بازارهای خرید و فروش NFT

بازارهای زیادی برای خرید و فروش NFT وجود دارد، اما برخی از آنها از بقیه معروف تر و شلوغ تر هستند. این ها را باید بشناسید:

• OpenSea (اوپن سی): بزرگترین و معروف ترین بازار NFT است. تقریباً هر نوع NFT را می توانید اینجا پیدا کنید. کارمزدش معمولاً ۲.۵ درصد از فروشنده است.
• Rarible (رریبل): یک بازار جامعه محور است که به هنرمندان اجازه می دهد حق امتیاز (رویالتی) بیشتری از فروش های بعدی آثارشان دریافت کنند.
• SuperRare (سوپرریر): اگر دنبال آثار هنری دیجیتال خاص و کمیاب هستید، سوپرریر جای خوبی است. این پلتفرم کیفیت آثار را خیلی جدی می گیرد.
• Blur (بلر): بلر به خاطر کارمزدهای پایین و ویژگی های مناسب برای تریدرهای حرفه ای NFT، حسابی محبوب شده.
• Magic Eden (مجیک ایدن): این بازار بیشتر روی بلاکچین سولانا تمرکز دارد و برای NFTهای این بلاکچین بهترین گزینه است.

نحوه خرید NFT

برای خرید NFT این مراحل را دنبال کنید:

1. کیف پولتان را شارژ کنید: اول از همه، مطمئن شوید که کیف پول دیجیتالی که به بازار NFT وصل می کنید، مقداری ارز دیجیتال (مثل اتریوم یا سولانا) داشته باشد تا بتوانید NFT و هزینه های مربوط به آن (مثل گس فی) را پرداخت کنید.
2. بازار مناسب را پیدا کنید: بر اساس نوع NFT که می خواهید بخرید، یکی از بازارهای بالا را انتخاب کنید.
3. NFT مورد نظرتان را پیدا کنید: توی بازار جستجو کنید، پروژه ها و کالکشن های مختلف را بررسی کنید. حواستان به اصالت و اعتبار پروژه باشد.
4. بررسی اصالت و قیمت: قبل از خرید، حتماً از اصالت NFT مطمئن شوید. نشانه های تأییدشده کنار اسم پروژه ها را چک کنید و سابقه فروشنده را ببینید.
5. روش قیمت گذاری: NFTها معمولاً به دو روش فروخته می شوند:
   • قیمت ثابت (Fixed Price): یک قیمت مشخص دارد و می توانید فوراً آن را بخرید.
   • حراج (Auction): مثل مزایده است. شما پیشنهاد قیمت می دهید و اگر بالاترین پیشنهاد را داشته باشید، NFT را مال خود می کنید.
6. خرید نهایی: روی دکمه خرید یا Place Bid (برای حراج) کلیک کنید و تراکنش را از طریق کیف پولتان تأیید کنید. کمی صبر کنید تا تراکنش تأیید شود، و بعد NFT توی کیف پولتان ظاهر می شود. مبارک باشد!

نحوه فروش NFT

فروش NFT هم مثل خرید، مراحل خاص خودش را دارد:

1. مینت کردن (اگر هنوز انجام نداده اید): اگر NFT شما هنوز ساخته نشده، اول باید آن را مینت کنید (طبق توضیحاتی که در بخش ساخت NFT دادیم).
2. انتخاب بازار: بازاری را انتخاب کنید که می خواهید NFT خود را در آن بفروشید. معمولاً همان بازاری که از آن استفاده می کنید خوب است.
3. لیست کردن (Listing) برای فروش: وارد حساب کاربری تان شوید و NFT که می خواهید بفروشید را انتخاب کنید. دکمه Sell یا فروش را بزنید.
4. تعیین قیمت و تنظیمات:
   • قیمت ثابت: قیمت مشخصی برای NFTتان تعیین کنید.
   • حراج: قیمت شروع حراج، حداقل قیمت رزرو (اگر می خواهید زیر آن فروخته نشود) و مدت زمان حراج را مشخص کنید.
   • حق امتیاز (Royalties): درصدی را که می خواهید از فروش های بعدی اثرتان بگیرید، تعیین کنید.
5. پرداخت کارمزد (گاهی): برای لیست کردن NFT ممکن است نیاز به پرداخت کارمزد شبکه (گس فی) داشته باشید، به خصوص اگر برای اولین بار در آن پلتفرم لیست می کنید.
6. بازاریابی: حالا نوبت بازاریابی است! NFTتان را توی شبکه های اجتماعی (مثل توییتر، دیسکورد و اینستاگرام) تبلیغ کنید تا آدم های بیشتری آن را ببینند و بخرند.

بهترین کیف پول ها برای نگهداری امن NFT ها

بعد از اینکه NFT خریدید، باید جایی امن برای نگهداری اش داشته باشید. این کیف پول ها به دردتان می خورند:

• Metamask (متامسک): پرطرفدارترین کیف پول برای بلاکچین اتریوم و شبکه های سازگار با آن (مثل پالیگان). هم افزونه مرورگر دارد هم اپلیکیشن موبایل.
• Trust Wallet (تراست ولت): کیف پول موبایلی محبوب که از طیف وسیعی از ارزهای دیجیتال و NFTها پشتیبانی می کند. رابط کاربری ساده ای دارد.
• Coinbase Wallet (کوین بیس ولت): کیف پول غیرحضانتی (یعنی کلیدهای خصوصی دست خودتان است) از صرافی کوین بیس که برای مبتدیان خیلی خوب است و از شبکه های مختلفی پشتیبانی می کند.
• Phantom (فانتوم): بهترین کیف پول برای بلاکچین سولانا و NFTهای مربوط به آن.
• کیف پول های سخت افزاری (Ledger, Trezor): برای کسانی که می خواهند امنیت دارایی هایشان را به حداکثر برسانند. این کیف پول ها NFTها را به صورت آفلاین ذخیره می کنند و از هک شدن جلوگیری می کنند.

روش های متنوع کسب درآمد از NFT ها

اگر فکر می کنید تنها راه کسب درآمد از NFT فقط خرید و فروش آثار هنری است، سخت در اشتباهید! دنیای NFT پر از روش های خلاقانه برای پول درآوردن است. بیایید با هم ببینیم چطور می شود از این توکن های غیرقابل تعویض درآمد داشت:

1. مینت و فروش مستقیم آثار:

   این ساده ترین و اصلی ترین راه است. شما یک اثر دیجیتال هنری، موسیقی، گیف یا هر چیز دیگری خلق می کنید، آن را به NFT تبدیل می کنید (مینت می کنید) و توی یکی از بازارهای NFT (مثل اوپن سی) برای فروش می گذارید. اگر اثرتان جذاب باشد و بازاریابی خوبی بکنید، می توانید آن را به قیمتی که خودتان تعیین کرده اید بفروشید.

2. ترید (خرید ارزان، فروش گران) NFT ها:

   مثل ترید ارزهای دیجیتال، می توانید NFTها را هم ترید کنید. یعنی یک NFT را وقتی قیمتش پایین است می خرید و امیدوارید که در آینده ارزشش بالا برود تا آن را با سود بفروشید. این روش نیاز به تحقیق زیاد، شناخت بازار و کمی شانس دارد. باید پروژه های خوب و آینده دار را شناسایی کنید.

3. اجاره دادن NFT های باارزش:

   بعضی از NFTها، به خصوص آن هایی که توی بازی های بلاکچینی (P2E) استفاده می شوند، خیلی باارزش هستند. فرض کنید یک شمشیر خیلی قوی یا یک شخصیت خاص توی یک بازی دارید که به صورت NFT است. می توانید این NFT را به بقیه بازیکنان اجاره بدهید تا از آن در بازی استفاده کنند و شما در ازایش پول دریافت کنید. قراردادهای هوشمند این کار را به صورت خودکار و امن انجام می دهند.

4. مشارکت در بازی های Play-to-Earn (P2E):

   این بازی ها به شما اجازه می دهند که با بازی کردن، آیتم ها و ارزهای دیجیتال به دست آورید که می توانید آن ها را بفروشید. مثلاً توی بازی اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)، شما موجودات کوچکی به نام اکسی را پرورش می دهید و باهاشون بازی می کنید. این اکسی ها خودشان NFT هستند و می توانید آن ها را خرید و فروش کنید یا با بردن مسابقات، توکن های بازی (که ارز دیجیتال هستند) به دست بیاورید.

5. سهام گذاری (Staking) NFT:

   استیکینگ، یا همان سهام گذاری، توی دنیای NFT هم راه پیدا کرده. توی بعضی از پلتفرم ها می توانید NFTهایتان را قفل کنید (به صورت موقت از خرید و فروش خارج کنید) و در ازایش، توکن های جدید یا پاداش های دیگری دریافت کنید. این روش برای کسانی خوب است که نمی خواهند NFTهایشان را بفروشند اما دوست دارند از آن ها درآمد منفعلانه داشته باشند.

6. دریافت NFT رایگان (Free Mint) و فروش بعدی آن:

   گاهی اوقات پروژه های جدید برای اینکه دیده شوند و جامعه ای برای خودشان بسازند، تعدادی از NFTهایشان را به صورت رایگان مینت می کنند (فری مینت). شما می توانید این NFTها را رایگان به دست بیاورید و اگر پروژه موفق شد و ارزش NFTها بالا رفت، آن ها را با سود بفروشید. البته باید خیلی حواستان باشد، چون خیلی از پروژه های فری مینت ممکن است اصلاً ارزش پیدا نکنند و حتی کلاهبرداری باشند.

همانطور که می بینید، راه های زیادی برای کسب درآمد از NFT وجود دارد. اما یادتان باشد که مثل هر سرمایه گذاری دیگری، ریسک های خاص خودش را دارد و قبل از ورود به هر کدام از این روش ها، حتماً خوب تحقیق کنید و با اطلاعات کامل وارد شوید.

بخش چهارم: چالش ها، ریسک ها و آینده NFT

قیمت NFT ها چگونه تعیین می شود؟ (عوامل موثر بر ارزش)

شاید بپرسید چرا بعضی از NFTها میلیون ها دلار ارزش دارند و بعضی دیگر حتی یک دلار هم نمی ارزند؟ قضیه پیچیده نیست، مثل هر بازار دیگری، یک سری عوامل هستند که روی قیمت NFTها تأثیر می گذارند. بیایید با هم بررسی شان کنیم:

1. کمیابی و نایاب بودن: این یکی خیلی مهم است. هرچه یک NFT خاص تر و تعدادش کمتر باشد، ارزش بیشتری پیدا می کند. مثلاً اگر یک هنرمند فقط یک نسخه از اثرش را به صورت NFT منتشر کند، خیلی کمیاب تر از زمانی است که هزاران نسخه بسازد.
2. کاربرد و عملکرد (Utility): فقط زیبایی نیست! بعضی از NFTها یک کاربرد واقعی دارند. مثلاً به شما اجازه می دهند وارد یک گروه خصوصی شوید، توی یک بازی ازشان استفاده کنید، به رویدادهای خاص دسترسی پیدا کنید، یا حتی حق رأی در یک پروژه داشته باشید. هرچه کاربرد یک NFT بیشتر باشد، ارزشش هم بالاتر می رود.
3. شهرت و اعتبار خالق یا پروژه: خب، معلوم است که اگر یک هنرمند معروف یا یک شرکت بزرگ یک NFT بسازد، احتمالاً قیمتش بیشتر از کار یک فرد ناشناس خواهد بود. اعتبار خالق و تیم پشت پروژه نقش مهمی توی ارزش گذاری دارد.
4. تقاضای بازار و جامعه: وقتی یک پروژه NFT یک جامعه بزرگ و فعالی از طرفداران داشته باشد، تقاضا برای NFTهایش هم بالا می رود. بحث و گفتگو، فعالیت در شبکه های اجتماعی و ترندهای روز، همه روی تقاضا تأثیر می گذارند.
5. تاریخچه و اصالت: گاهی اوقات تاریخچه یک NFT یا اینکه از کجا آمده، به آن ارزش می دهد. مثلاً اولین NFTهای ساخته شده همیشه یک جایگاه ویژه و ارزش تاریخی دارند.
6. روند کلی بازار کریپتو: NFTها بخشی از دنیای کریپتو هستند، پس اگر بازار ارزهای دیجیتال صعودی باشد، معمولاً بازار NFT هم جان می گیرد و برعکس. نوسانات بیت کوین و اتریوم تأثیر مستقیمی روی کلیت بازار NFT دارند.

پس، قیمت یک NFT فقط یک عدد نیست، بلکه ترکیبی از این عوامل است که ارزش واقعی آن را تعیین می کند. قبل از خرید، حتماً این نکات را در نظر بگیرید.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در NFT ها

سرمایه گذاری در هر حوزه جدیدی، هم فرصت های خوبی دارد و هم ریسک های خاص خودش را. NFT هم از این قاعده مستثنی نیست. بیایید نگاهی به مزایا و معایبش بیندازیم تا دید بهتری پیدا کنید:

مزایا:

1. مالکیت دیجیتال واقعی: مهم ترین مزیت این است که برای اولین بار، شما می توانید واقعاً مالک یک دارایی دیجیتال باشید. این مالکیت روی بلاکچین ثبت می شود و هیچ کس نمی تواند آن را از شما بگیرد یا تغییرش بدهد.
2. شفافیت کامل در مالکیت: تمام اطلاعات مربوط به مالکیت و تاریخچه یک NFT به صورت عمومی و شفاف روی بلاکچین قابل مشاهده است. این یعنی خبری از دزدی یا جعل نیست و می توانید از اصالت اثر مطمئن باشید.
3. کسب درآمد برای خالقان: هنرمندان و سازندگان می توانند بدون واسطه آثارشان را بفروشند و حتی از فروش های بعدی آثارشان هم حق امتیاز (رویالتی) بگیرند. این کار بهشان استقلال مالی بیشتری می دهد.
4. دسترسی جهانی و آسان: با یک کیف پول دیجیتال و اینترنت، از هر جای دنیا می توانید NFT خرید و فروش کنید. بازار NFT هیچ مرزی ندارد و همین باعث می شود فرصت های جدیدی برای همه ایجاد شود.
5. کاربردهای متنوع و نوآورانه: همانطور که دیدیم، NFT فقط برای هنر نیست. کاربردهای آن در بازی ها، متاورس، اسناد هویتی و حتی املاک و مستغلات، پتانسیل های بی نظیری را برای آینده ایجاد می کند.

معایب:

1. نوسانات شدید و ریسک بالا: بازار NFT، به خصوص در دوره های اولیه، نوسانات قیمتی خیلی بالایی دارد. ممکن است یک NFT که امروز میلیون ها دلار ارزش دارد، فردا ارزشش به شدت پایین بیاید. این بازار برای سرمایه گذاران کم طاقت نیست.
2. ریسک کلاهبرداری و فیشینگ: متأسفانه، مثل هر بازار داغ دیگری، کلاهبرداران هم به بازار NFT هجوم آورده اند. فیشینگ، پروژه های پامپ و دامپ، یا فروش آثار جعلی، همگی تهدیدهایی هستند که باید خیلی مراقبشان باشید.
3. فقدان نظارت قانونی: بازار NFT هنوز نوپاست و قوانین مشخصی برای آن وجود ندارد. این خلاء قانونی می تواند زمینه ساز سوء استفاده ها باشد و در صورت بروز مشکل، ممکن است حمایت قانونی کافی وجود نداشته باشد.
4. مصرف انرژی و نگرانی های زیست محیطی: فرآیند مینتینگ و تأیید تراکنش ها روی بلاکچین هایی مثل اتریوم (البته قبل از تغییر به گواه اثبات سهام) مصرف انرژی زیادی داشت که نگرانی های زیست محیطی را به همراه داشت. اگرچه با پیشرفت تکنولوژی و روی آوردن به بلاکچین های سبزتر، این مشکل تا حد زیادی برطرف شده است، اما هنوز هم بحث برانگیز است.
5. پیچیدگی فنی برای مبتدیان: برای ورود به دنیای NFT نیاز به آشنایی با کیف پول های دیجیتال، بلاکچین و اصطلاحات خاص این حوزه دارید که ممکن است برای یک مبتدی کمی گیج کننده باشد.

خلاصه اینکه، NFTها یک دنیای پر از هیجان و فرصت هستند، اما مثل رفتن به یک معدن طلا، باید با احتیاط، آگاهی و ابزارهای مناسب وارد شوید تا طعمه گرگ ها نشوید!

چالش ها و ریسک های NFT (و راهکارهای مقابله)

همانطور که توی بخش مزایا و معایب گفتیم، دنیای NFT هم مثل هر نوآوری دیگه، یه سری چالش و ریسک های خاص خودش رو داره. دونستن این ریسک ها و راه های مقابله باهاشون، از نون شب هم واجب تره تا سرمایه تون به باد نره.

کلاهبرداری در بازار NFT (روش های رایج):

کلاهبردارها همیشه دنبال فرصت های جدید هستند و NFT هم برایشان یک بهشت شده! رایج ترین روش های کلاهبرداری عبارتند از:

• فیشینگ (Phishing): کلاهبرداران با فرستادن لینک های جعلی (که شبیه سایت های معروف مثل OpenSea هستند) سعی می کنند اطلاعات کیف پول شما را بدزدند.
• جعل آثار: یک کلاهبردار ممکن است اثر هنرمند معروفی را کپی کند و به اسم خودش به صورت NFT بفروشد.
• پامپ و دامپ (Pump and Dump): گروهی از افراد با هیاهو و تبلیغات کاذب، قیمت یک NFT بی ارزش را بالا می برند و بعد که مردم زیادی خریدند، خودشان همه را می فروشند و قیمت را به شدت پایین می آورند.
• راگ پول (Rug Pull): یک پروژه NFT ناگهان ناپدید می شود و سازندگان آن با پول سرمایه گذاران فرار می کنند.
• پیشنهادهای وسوسه انگیز جعلی: ممکن است پیشنهادهای خرید خیلی خوبی برای NFT شما بیاید که در واقع هدفش اتصال به یک سایت فیشینگ است.

راهکارهای عملی برای جلوگیری از کلاهبرداری:

1. تحقیق کنید، تحقیق کنید، تحقیق کنید!: قبل از هر خرید یا سرمایه گذاری، حتماً درباره پروژه، تیم سازنده، و سابقه NFT خوب تحقیق کنید. جامعه پروژه را توی دیسکورد و توییتر بررسی کنید.
2. احراز هویت دو عاملی (2FA): همیشه برای کیف پول ها و پلتفرم هایتان احراز هویت دو عاملی را فعال کنید.
3. بررسی سابقه و اصالت: توی بازارها دنبال نشانه های تأییدشده (Verified Badge) کنار اسم پروژه ها بگردید.
4. مراقب لینک های ناشناس باشید: هیچ وقت روی لینک های مشکوک کلیک نکنید و آدرس سایت ها را همیشه خودتان دستی تایپ کنید یا از بوکمارک هایتان استفاده کنید.
5. پیشنهادهای غیرعادی را نادیده بگیرید: اگر پیشنهادی بیش از حد خوب به نظر می رسد، احتمالاً کلاهبرداری است!

مشکلات زیست محیطی و مصرف انرژی NFT ها:

زمانی، یکی از انتقادات اصلی به NFTها، مصرف بالای انرژی بلاکچین ها (به خصوص اتریوم قبل از تغییر به اثبات سهام) بود. خوشبختانه با تغییر بلاکچین اتریوم به مکانیزم گواه اثبات سهام (Proof of Stake) و ظهور بلاکچین های سبزتر مثل پالیگان و سولانا، این مشکل تا حد زیادی برطرف شده است.

مسائل قانونی و رگولاتوری:

همانطور که گفتیم، قوانین مربوط به NFT هنوز در حال شکل گیری است. توی خیلی از کشورها، وضعیت مالیاتی و حقوقی NFTها هنوز کاملاً مشخص نیست و این می تواند چالش هایی را ایجاد کند. برای سرمایه گذاران مهم است که همیشه با مشاوران حقوقی و مالی متخصص در این زمینه مشورت کنند.

آینده NFT: تحولات و پیش بینی ها (با تمرکز بر 2025 و فراتر)

آینده NFTها فقط توی عکس های گران قیمت خلاصه نمی شود. سال ۲۰۲۵ و سال های بعدش، قراره کلی اتفاقات هیجان انگیز بیفتد که کاربرد NFT رو وارد فاز جدیدی می کند.

تاثیر هوش مصنوعی (AI) بر NFT:

هوش مصنوعی و NFT مثل دو دوست جدانشدنی شده اند! هوش مصنوعی می تواند توی این حوزه ها حسابی به NFTها کمک کند:

• خلق آثار هنری: ابزارهایی مثل DALL-E و Midjourney با هوش مصنوعی آثار هنری خیره کننده ای خلق می کنند. حالا هر کسی می تواند بدون مهارت نقاشی، یک اثر هنری منحصر به فرد با هوش مصنوعی بسازد و آن را به NFT تبدیل کند.
• تحلیل بازار: الگوریتم های هوش مصنوعی می توانند ترندهای بازار NFT را پیش بینی کنند، ارزش گذاری آثار را انجام دهند و حتی به کشف کلاهبرداری ها کمک کنند.
• تشخیص تقلب: هوش مصنوعی می تواند اصالت یک NFT را بررسی کند و جلوی جعل آثار را بگیرد.

ظهور iNFT (توکن های غیرمثلی هوشمند و تعاملی):

iNFT یا همان توکن غیرمثلی هوشمند، نسل بعدی NFTهاست. این ها دیگر فقط یک عکس ثابت نیستند. iNFTها می توانند:

• تعامل داشته باشند: با محیط اطرافشان یا با شما تعامل کنند. مثلاً یک iNFT آواتار می تواند با شما صحبت کند یا به سوالاتتان جواب بدهد.
• تغییر کنند: بر اساس اتفاقات خاص یا گذشت زمان، ظاهر یا ویژگی هایشان تغییر کند و تکامل پیدا کنند.
• بروزرسانی شوند: محتوایشان به صورت خودکار آپدیت شود.

تصور کنید یک اثر هنری به صورت iNFT که با هر بار بازدید شما، یک ویژگی جدید به آن اضافه می شود یا یک موسیقی که خودش را با حال و هوای شما وفق می دهد.

NFT 2.0 و نسل بعدی توکن ها:

NFT 2.0 یعنی نسخه پیشرفته تر NFT که قابلیت های بیشتری مثل تقسیم پذیری پیشرفته، تعامل بیشتر بین بلاکچین ها و کاربردهای عمیق تر در دنیای واقعی را خواهد داشت. این نسل جدید، NFTها را به ابزاری قدرتمندتر برای اقتصاد دیجیتال تبدیل خواهد کرد.

آیا NFT ها هنوز هم ارزش خرید دارند؟

پاسخ کوتاه: بله، اما با هوشیاری! تب هیجانی گذشته تمام شده و بازار به سمت پروژه های باارزش واقعی حرکت کرده است. اگر دنبال سرمایه گذاری های منطقی هستید، باید پروژه هایی را پیدا کنید که:

• کاربرد واقعی و ملموس دارند.
• تیم سازنده قوی و معتبری پشتشان است.
• جامعه فعال و رو به رشدی دارند.
• نقشه راه مشخصی برای آینده دارند.

خرید NFT دیگر مثل قرعه کشی نیست، بلکه یک سرمایه گذاری حساب شده است که نیاز به تحقیق و تحلیل دارد. اگر با دانش و احتیاط وارد شوید، قطعاً فرصت های خوبی پیش روی شما خواهد بود.

NFT در ایران: چالش ها و فرصت ها

برای ما ایرانی ها که در دنیای کریپتو با چالش های خاصی روبرو هستیم، بحث NFT در ایران اهمیت دوچندانی دارد. بیایید وضعیت را بررسی کنیم.

وضعیت قانونی و شرعی NFT در ایران:

فعلاً در ایران، چارچوب قانونی مشخص و شفافی برای NFTها وجود ندارد. مثل بسیاری از جنبه های دیگر ارزهای دیجیتال، قوانین در حال تدوین هستند و به همین خاطر، ابهامات زیادی وجود دارد. از نظر شرعی هم، مراجع تقلید هنوز یک نظر واحد و کلی در مورد حلیت یا حرمت کسب درآمد از NFT صادر نکرده اند و اغلب به احتیاط توصیه می کنند. این یعنی فعالان این حوزه باید با احتیاط بیشتری عمل کنند.

چالش های تحریم و راهکارهای دور زدن برای کاربران ایرانی:

تحریم های بین المللی یکی از بزرگترین چالش های ماست. بسیاری از پلتفرم های بزرگ NFT، به کاربران ایرانی خدمات نمی دهند یا دسترسی به آن ها محدود است. اما خب، ما ایرانی ها همیشه راهی پیدا می کنیم!

• استفاده از VPN و VPS: برای دور زدن محدودیت های جغرافیایی، استفاده از VPN (شبکه خصوصی مجازی) یا VPS (سرور مجازی) با IP ثابت که موقعیت شما را در کشوری غیر از ایران نشان دهد، ضروری است.
• صرافی های داخلی و انتقال ارز: برای خرید ارز دیجیتال (مثل اتریوم) که برای پرداخت هزینه های NFT لازم است، می توانید از صرافی های معتبر داخلی استفاده کنید و سپس ارزهایتان را به کیف پول شخصی تان (مثل متامسک) منتقل کنید تا بتوانید در بازارهای جهانی فعالیت کنید.
• پلتفرم های داخلی: کم کم پلتفرم های داخلی هم در حوزه NFT در حال شکل گیری هستند، اما هنوز به وسعت و امکانات پلتفرم های جهانی نرسیده اند.

معرفی هنرمندان و پروژه های موفق NFT ایرانی:

با وجود همه چالش ها، هنرمندان ایرانی با استعداد، در این فضا هم خوش درخشیده اند و توانسته اند آثارشان را به دنیا معرفی کنند. پروژه های موفقی هم با الهام از فرهنگ و هنر ایرانی در این فضا شکل گرفته اند که نشان دهنده پتانسیل بالای هنرمندان و توسعه دهندگان ایرانی است. معرفی نام های خاص به دلیل ماهیت این محتوا (عدم تبلیغ و لینک) ممکن نیست، اما بدانید که این جامعه فعال و رو به رشد است.

توصیه های عملی برای فعالیت در بازار NFT از داخل ایران:

1. با احتیاط کامل شروع کنید: به دلیل نوپا بودن بازار و چالش های قانونی، با سرمایه کم و با احتیاط وارد شوید.
2. پلتفرم های معتبر را بشناسید: همیشه از پلتفرم های شناخته شده و با سابقه استفاده کنید و مراقب سایت های فیشینگ باشید.
3. امنیت کیف پولتان را جدی بگیرید: از کیف پول های امن استفاده کنید و رمز عبور و عبارت بازیابی (Seed Phrase) خود را به هیچ کس نگویید.
4. از VPN/VPS با کیفیت استفاده کنید: برای حفظ امنیت و پایداری فعالیتتان، حتماً از سرویس های معتبر و پولی VPN/VPS استفاده کنید.
5. در جامعه NFT ایران فعال باشید: در گروه های تلگرامی و دیسکورد ایرانی فعال در حوزه NFT عضو شوید تا از تجربه ها و اطلاعات دیگران بهره مند شوید.

NFT در ایران هنوز در مراحل اولیه خود است، اما پتانسیل زیادی برای رشد و تبدیل شدن به یک فرصت بزرگ برای هنرمندان و علاقه مندان به فناوری دارد، به شرطی که با دانش و آگاهی کافی قدم برداریم.

معروف ترین و گران ترین NFT های تاریخ

دنیای NFT پر از آثار شگفت انگیز و بعضاً عجیب و غریب است که با قیمت های باورنکردنی خرید و فروش شده اند. بیایید نگاهی به چند تا از معروف ترین و گران ترین NFT های تاریخ بیندازیم تا ببینیم داستانشان چیست:

1. The Merge (پاک – PAK): این NFT که توسط هنرمندی ناشناس به نام PAK خلق شده، در سال ۲۰۲۱ با قیمت خیره کننده ۹۱.۸ میلیون دلار فروخته شد و رکورد گرانترین NFT تاریخ را شکست. نکته جالب اینجاست که این اثر توسط تقریباً ۳۰ هزار کلکسیونر خریداری شد، نه فقط یک نفر.
2. Everydays: The First 5000 Days (بیپل – Beeple): این اثر هنری دیجیتال که توسط مایک وینکلمن، معروف به بیپل، ساخته شده، کلاژی از ۵۰۰۰ تصویر است که او در ۵۰۰۰ روز متوالی خلق کرده بود. در سال ۲۰۲۱، این NFT در یک حراجی به قیمت ۶۹.۳ میلیون دلار به فروش رسید و باعث شد بیپل به یکی از گرانترین هنرمندان زنده تبدیل شود.
3. CryptoPunks (کریپتوپانک ها): این مجموعه شامل ۱۰ هزار تصویر پیکسلی از شخصیت های کارتونی است که هر کدام ویژگی های منحصر به فردی دارند. کریپتوپانک ها از اولین و نمادین ترین پروژه های NFT هستند. بعضی از کریپتوپانک های کمیاب، مثل زامبی ها یا فضایی ها، با قیمت های چندین میلیون دلاری (مثلاً یکی از آن ها به قیمت ۲۳.۷ میلیون دلار) فروخته شده اند.
4. Bored Ape Yacht Club (باشگاه میمون های کسل): این مجموعه شامل ۱۰ هزار تصویر از میمون های کارتونی با چهره های کسل است که هر کدام ویژگی های خاص خودشان را دارند. خرید یک میمون از این مجموعه، در واقع حکم یک کارت عضویت در یک باشگاه انحصاری را دارد که به شما دسترسی به رویدادها و مزایای ویژه می دهد. بعضی از آن ها با قیمت های چند میلیون دلاری معامله شده اند.
5. Quantum (کوانتوم): این NFT که توسط کوین مک کوی (Kevin McCoy) در سال ۲۰۱۴ ساخته شد، به عنوان اولین NFT تاریخ شناخته می شود. این اثر یک تصویر متحرک رنگی انتزاعی است و در سال ۲۰۲۱ به قیمت ۱ میلیون دلار به فروش رسید.
6. Clock (ساعت – PAK & جولیان آسانژ): این NFT که باز هم توسط PAK و با همکاری جولیان آسانژ (بنیانگذار ویکی لیکس) ساخته شده، یک تایمر است که تعداد روزهای زندانی بودن آسانژ را نشان می دهد. این اثر در سال ۲۰۲۲ با قیمت ۵۲.۷ میلیون دلار توسط یک بنیاد حامی آسانژ خریداری شد.
7. Human One (هیومن وان – بیپل): این اثر بیپل یک مجسمه ویدیویی است که فناوری فیزیکی و دیجیتال را با هم ترکیب می کند. در سال ۲۰۲۱ به قیمت ۲۹ میلیون دلار فروخته شد.
8. Nyan Cat (گربه نیان): این میم (meme) معروف گربه پرنده رنگین کمانی که همه می شناسند، به صورت NFT هم فروخته شد و در آخرین معامله اش حدود ۵۹۰ هزار دلار قیمت داشت.
9. اولین توییت توییتر: اولین توییت جک دورسی، بنیانگذار توییتر، که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، به صورت NFT به قیمت ۲.۹ میلیون دلار فروخته شد!

این ها فقط چند نمونه از NFTهای گران قیمت هستند که نشان می دهند چقدر این بازار می تواند پر نوسان و در عین حال جذاب باشد. هر کدام از این NFTها داستان و اهمیت خاص خودشان را دارند که باعث شده اینقدر سر و صدا به پا کنند.

سوالات متداول

NFT چیست و چگونه کار می کند؟

NFT یا توکن غیرقابل تعویض، یک سند مالکیت دیجیتال است که روی بلاکچین ثبت می شود و نشان می دهد شما صاحب یک دارایی دیجیتالی منحصربه فرد هستید؛ مثل یک اثر هنری، قطعه موسیقی یا آیتم درون بازی. این توکن ها از طریق فرآیندی به نام مینتینگ (ضرب کردن) روی بلاکچین ایجاد می شوند و با استفاده از قراردادهای هوشمند عمل می کنند تا مالکیت شفاف و غیرقابل تغییر را تضمین کنند.

تفاوت NFT با ارزهای دیجیتال چیست؟

تفاوت اصلی در قابل تعویض بودن است. ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین قابل تعویض هستند؛ یعنی یک بیت کوین با بیت کوین دیگر هیچ فرقی ندارد. اما NFTها غیرقابل تعویض هستند؛ یعنی هر NFT یکتا و منحصربه فرد است و نمی توان آن را با NFT دیگری جایگزین کرد، دقیقاً مثل یک اثر هنری که هر کدام ارزش و ویژگی های خاص خود را دارند.

آیا ساخت NFT هزینه دارد؟

بله، ساخت NFT معمولاً هزینه دارد که به آن گس فی (Gas Fee) می گویند. این هزینه، کارمزد شبکه بلاکچین برای ثبت اطلاعات NFT شماست و بسته به شلوغی شبکه و بلاکچین انتخابی (مثل اتریوم یا پالیگان) متفاوت است. البته بعضی پلتفرم ها امکان مینت رایگان یا Lazy Minting را هم فراهم می کنند که هزینه را تا زمان فروش به تأخیر می اندازد.

آیا NFT ها قانونی هستند؟

در بسیاری از کشورها، NFTها به عنوان دارایی دیجیتال قانونی شناخته می شوند، اما چارچوب های قانونی و مالیاتی مربوط به آن ها هنوز در حال تکامل است. به دلیل ماهیت جدید این فناوری، رگولاتورها در حال بررسی نحوه برخورد با آن ها هستند و قوانین ممکن است تغییر کنند. همیشه برای اطلاع از وضعیت قانونی در منطقه خود، با متخصصین مشورت کنید.

آیا NFT ها هنوز ارزش سرمایه گذاری دارند؟

بله، NFTها همچنان پتانسیل سرمایه گذاری دارند، اما دیگر تب هیجانی گذشته را ندارند و بازار به سمت پروژه های کاربردی تر و با ارزش واقعی حرکت کرده است. سرمایه گذاری در NFT نیازمند تحقیق کامل، درک ریسک ها، و انتخاب پروژه های معتبر با تیم قوی و کاربرد مشخص است. مثل هر سرمایه گذاری دیگری، هیچ تضمینی برای سودآوری وجود ندارد و همیشه باید با مبلغی سرمایه گذاری کنید که از دست دادنش برایتان مشکل ساز نشود.

چگونه می توان از کلاهبرداری در NFT جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از کلاهبرداری، حتماً روی پروژه ها و تیم های سازنده تحقیق کامل انجام دهید. از کیف پول ها و پلتفرم های معتبر استفاده کنید و احراز هویت دو عاملی را فعال نمایید. به لینک های مشکوک پاسخ ندهید و اطلاعات حساس خود را در سایت های ناشناس وارد نکنید. همچنین، به پیشنهادات غیرمنطقی یا بیش از حد خوب که معمولاً برای فیشینگ هستند، توجه نکنید.

نتیجه گیری

خوب، رسیدیم به انتهای این سفر شیرین توی دنیای NFT! تا اینجا فهمیدیم که NFT دیگر فقط یه پدیده هیجانی زودگذر نیست که برای عکس های عجیب غریب میلیون ها دلار بپردازند. در سال ۲۰۲۵ و سال های بعدش، NFT به یک ابزار زیرساختی قدرتمند برای اثبات مالکیت دیجیتال تبدیل شده که کاربردهای بی شماری، فراتر از هنر، توی زندگی ما پیدا کرده است.

دیدیم که NFT چیست و چطور مثل یک سند مالکیت دیجیتال روی بلاکچین، اصالت و یگانگی یک دارایی را تضمین می کند. یاد گرفتیم چطور خودمان با چند کلیک ساده یک NFT بسازیم و وارد دنیای هیجان انگیز مینتینگ شویم. راه های مختلفی هم برای کسب درآمد از NFT بررسی کردیم؛ از فروش مستقیم آثار گرفته تا ترید، اجاره دادن، بازی های P2E و حتی سهام گذاری. گفتیم که چقدر مهم است که قبل از هر قدمی، خوب تحقیق کنیم و چشمانمان را برای دیدن کلاهبرداری ها باز نگه داریم. نوسانات بازار، مشکلات قانونی (مخصوصاً برای ما ایرانی ها) و پیچیدگی های فنی، همه چالش هایی هستند که باید با آگاهی و هوشمندی با آن ها روبرو شویم.

در آخر، یادتان باشد دنیای NFT مثل یک اقیانوس پهناور است. با اینکه پر از گنج های نهفته و فرصت های بی نظیر است، اما خطرات خاص خودش را هم دارد. پس، قبل از شیرجه زدن، خوب شنا یاد بگیرید، با احتیاط وارد شوید، و همیشه با دانش و اطلاعات به روز حرکت کنید. آینده دیجیتال با NFTها شکل می گیرد و شما هم می توانید بخشی از این آینده باشید.