پیشنهاد کمال تبریزی به رییس آینده سازمان سینمایی

آفتاب نیوز :

این کارگردان سینما در ابتدای قسمت هشتم برنامه «سی و پنج میلیمتری» که مهمان فریدون جیرانی بود اظهار کرد: در عرصه سریال سازی گاهی مواقع اتفاقاتی رخ می دهد که من از آن سر در نمی آورم و از دوستان هم که می پرسم آن ها هم از این اتفاقات سر در نمی آورند. برخی مواقع پیش تولید یک سریال به خوبی پیش می رود قرارداد ها هم نوشته می شود اما به یکباره همه چیز متوقف می شود و اصلاً دلیلش معلوم نیست. ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد که من فکر می کنم شاید یکی از دلایل این اتفاق پولشویی باشد. در حالیکه به ما هیچ ارتباطی ندارد و ما قرار است کارمان را به نحو احسن انجام دهیم مجبور هستیم بپرسیم پولی که برای این سریال یا فیلم سینمایی سرمایه گذاری می شود از کجا می آید و منبعش چیست.

جیرانی اظهار کرد: حتی تولید فیلم هم امروز شکلی غیرطبیعی پیدا کرده در دهه ۶۰ و ۷۰ و حتی دهه ۸۰ هم تولید فیلم طبیعی بود و به تدریج و پس از دوران مهرورزی و عدالت پروری آقای احمدی نژاد سرمایه های مشکوک وارد شدند. قبل از آن همه چیز طبیعی بود و معلوم بود که در یک فیلم فارابی شریک است یا خیر یا اینکه فیلم مربوط به بخش خصوصی است یا خیر. سرمایه گذاری غیر شفافی که به وجود آمد همه چیز را بلعید.

وی افزود: دور زدن تحریم ها این سرمایه داری را شکل داد. تحریم ها ماندگار شد و این مسئله ادامه پیدا کرد و قضایا خیلی پیچیده شد.

تبریزی درباره پخش سریال «سرزمین مادری» گفت: «سرزمین مادری» به پایان رسید اما نه بدون حدیث و مسئله فصل اول را به آن شکلی که دلمان می خواست تمام کردیم ولی در فصل های دوم و سوم کاستی های نسبتاً زیاد داشتیم. مدیران تلویزیون پیش بینی درست را نداشتند می توانستند برای پخش این سریال تمهیدی داشته باشند که ما بتوانیم همه قسمت ها را بدون فوریت پخش آماده کنیم. هر فصل به یک شکل پخش شد فصل دوم با فشار خیلی زیادی به پخش رسید و ما مجبور شدیم خیلی از کار هایی که باید در صداگذاری و اصلاح رنگ و نور انجام می دادیم را نتوانستیم انجام دهیم.

جیرانی درباره عملکرد امروز تلویزیون اظهار کرد: امروز تفکری وارد تلویزیون شده که هیچ اعتقادی به گذشته ندارد و معتقد است که باید گذشته را فراموش کنید. ما فیلم ها و سریال های ساخته نشده و موضوعات کار نشده داریم اما تفکری وجود دارد که می گوید باید دوره خاتمی و حتی دوره احمدی نژاد و روحانی را فراموش کنیم و ما باید دوره جدیدی را پایه ریزی کنیم. این تفکر می داند که چه چیزی را باید حذف کند اما نمی داند که باید چه چیزی را جایگزین کند و ما به ازایی برایش ندارد. در واقع تلویزیون حذف می کند اما چیزی جایگزین نمی کند.

تبریزی در پاسخ به پرسشی درباره مدیریت جدید سینمای ایران گفت: هنوز مدیریت جدید نیامده اما متأسفانه شواهد نشان می دهد که در بر همان پاشنه خواهد چرخید و تغییرات اساسی در حوزه هنر نخواهیم دید. حرف های جدی در حوزه هنر و فیلمسازی وجود دارد تغییری باید در زبان سینما به وجود بیاید ولی فکر می کنم با وزیری که تعیین شده و خودشان هم نمی خواستند در این سمت باشند و با زور و تمایل خیلی کم وارد این حوزه شدند فکر می کنم که آقای صالحی خودشان شخصی فرهیخته و باسواد هستند و ایده هایی دارند و فردی متفکر هستند اما خودشان آدمی نیستند که اهل ایجاد طرحی نو باشند و بخواهند مدل جدیدی ایجاد کنند و فکر می کنم اتفاقات لازم رخ نمی دهد و آقای پزشکیان در حوزه هنر کمترین توجه را نشان دادند که البته شاید منطقی باشد چون آنقدر در حوزه های دیگر اجتماعی ما مشکلات و بدبختی ها داریم که می گویند حوزه هنر فعلاً درش بر همان پاشنه بچرخد و گذران امور کند تا ما بدانیم در بخش های دیگر اجتماع باید چه کاری انجام دهیم. متأسفانه توجهی که باید به حوزه فرهنگ شود وجود ندارد.

جیرانی تأکید کرد: البته آقای صالحی در سخنرانی اش در مجلس حرف های خوبی زد یک سخنرانی تحلیلی داشت و از تغییرات جامعه گفت. بد نیست این نکات را مدنظر داشته باشیم؛ کاهش فزاینده و مخاطرآمیز سرمایه اجتماعی نسبت به حکمرانی و دولت گسست نسلی و جنسیتی و فاصله گروه های مرجع با دولت و ارگان حکمرانی تغییرات اجتماعی که اندک نیست شکل گیری طبقه متوسط علمی و فرهنگی؛ طبقه ای که روح نقاد و کنجکاو دارد و سبک زندگی اش با افراد بی سواد و کم سواد متفاوت است و همچنین تغییرات قابل توجه مصرف و مسیر فرهنگی در جامعه با تأثیر اینترنت مواردی بود که آقای صالحی اشاره کرد. الان همه چیز تغییر کرده شهر مغازه ها داخل ادارات شرکت های خصوصی باور و… تغییر کرده اند. فرهنگ با این تغییرات می خواهد چه کند؟

تبریزی در پاسخ به جیرانی گفت: من هم این حرف ها شنیده ام اما یک ضعف بزرگ ما این است که وقتی حرف می زنیم خیلی خوب حرف می زنیم و حتی تحلیل های نسبتاً دقیق و درستی داریم ولی وقتی وارد مرحله عمل می شویم پایمان می لنگد. وقتی به صورت تئوریک بحث می کنید با این دوستان گویا همه یک حرف می زنیم اما در عرصه عمل متوجه می شویم که آن ها رنگ می بازند. ما نمی توانیم ما به ازای دقیق و درست کار عملی را بر اساس آن مبانی تئوریک که مطرح می کنیم عمل کنیم.

کارگردان «مارمولک» درباره دلیل ضعف در عملکرد مدیران گفت: فکر می کنم دلیلش احتیاط باشد. ما نمی خواهیم مدلی که در عمل و اجرا وجود دارد را بهم بزنیم. اصلاً قرار نبود ما پروانه ساخت بگیریم ما فقط پروانه نمایش داشتیم. دوره ای تعداد فیلم های توقیف شده افزایش پیدا کرد از این موضوع وحشت کردیم و به مدل قبلی برگشتیم. بیشترین ضربه ای که سینمای ایران خورده به نظر من از حوزه پروانه ساخت خورده است.

وی افزود: حدود سه یا چهار سال پیش بود که هر چه فیلمنامه برای پروانه ساخت می بردیم رد می کردند. حتی فیلمنامه ما در شورای فارابی تصویب شد وزارت ارشاد برای پروانه ساخت این فیلم را رد کرد. در واقع اصل را بر این گذاشته بودند که اگر ما فیلمنامه ای را خواندیم که متوجه آن نشدیم و یا در آن نکات انتقادی وجود داشت کنار بگذاریم. به همین دلیل است که سینمای ما به حوزه ابتذال نزدیک شده است و همه به دنبال این هستند که یک نوع فیلم کمدی بسازند و این سینما به جایی رسیده که من خجالت می کشم از تولیدکنندگان فیلم کمدی هستم و با خود می گویم کاش هیچگاه وارد این ژانر نشده بودم و واقعیت این است که من هم تا حدی در قبال این اتفاقات مسئول هستم.

این کارگردان تصریح کرد: وقتی شما اجازه نقد نمی دهید بسته عمل می کنید و حرف هایی که می زنید برای فیلمساز غیر قابل فهم است و با فیلمساز روبرو نمی شوید مشکلاتی به وجود می آید که نتیجه اش را می بینیم. من به یکی از دوستان پیشنهاد دادم که به سالن های سینما برود با آدم هایی که در سالن های سینما هستند صحبت کند و فیلم بگیرد و مستندی در اینباره بسازد که فکر می کنم اثر جذابی می شود. زمانی من و آقای کیانیان مستندی را شروع کردیم که سرمایه گذارش تلویزیون بود که البته وقتی چند راش برای تلویزیون فرستادیم جلوی کارمان را گرفتند.

وی افزود: کاری که ما کرده بودیم این بود که تمام مسئولان اصلی فرهنگ و هنر کشور را مخاطب قرار داده بودیم. مثلاً به سراغ رئیس کمیسیون فرهنگی رفتیم و از او پرسیدیم که آیا می شود فیلمی کمدی درباره یک نماینده مجلس بسازیم؟ حتی نزد رئیس پلیس تهران رفتیم با او صحبت کردیم و پرسیدیم که آیا ما می توانیم درباره پلیس فیلم کمدی بسازیم؟ این مستند به نتایج درخشانی می رسید اما جلویش را گرفتند. همه ما در بحث تئوریک حرف های خوبی می زنیم و با هم اختلاف چندانی نداریم اما در حوزه عمل محدودیت ها ایجاد می شوند.

جیرانی اظهار کرد: مدیران ما محافظه کار و مصلحت اندیش هستند و معمولاً این ویژگی زمانی بیشتر می شود که مدیران از گروه نزدیک اصلاح طلبان باشند.

تبریزی تصریح کرد: هیچ فرقی ندارد و اتفاقاً شاید روحیه محافظه کاری اصلاح طلب ها بیشتر از اصولگرا ها باشد. الان برای مردم اصلاح طلب و اصولگرا و جبهه پایداری و… بی معنی است. مردم به این نتیجه رسیده اند که هر کسی می تواند اوضاع مملکت را درست کند بیاید و این کار را انجام دهد.

کارگردان «امکان مینا» در بخش دیگری از این برنامه اظهار کرد: با توجه به فضای اینترنتی و هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی فیلمسازی با گذشته فاصله ای نجومی پیدا کرده است. ما دیگر نمی توانیم اثری تولید کنیم که روی مخاطب تأثیرگذار باشد.

جیرانی در تأیید اظهارات تبریزی گفت: همه کار های تأثیرگذار سینمای ما مربوط به دهه ۶۰ و دوره اصلاحات است.

تبریزی تصریح کرد: وقتی اعصاب آدم خورد می شود که مسئولان ما این مسائل را قبول نمی کنند. آقای خزاعی قبول نمی کند که سینما جلو نرفته عقب رفته است. سینما نتوانسته وارد تحولات شود داستان های جدید تعریف کند زوایای جدید را ببیند و در جشنواره های دنیا حضور داشته باشد. این مسائل را قبول نمی کنند و به میزان فروش اشاره دارند اما باید ببینیم که ما چه فروخته ایم آیا غذای فروخته شده ما کیفیت دارد؟

وی در ادامه گفت: باید تغییر اتفاق بیوفتد. قرار بود «عنکبوت مقدس» در ایران ساخته شود و آقای عسگرپور تهیه کننده اش شود. یک تهیه کننده فکور پای این فیلم بود و کارگردان اصرار داشت که فیلم را در ایران بسازد اما او را رد کردند.

جیرانی در پاسخ به اظهارات تبریزی گفت: در جلسه پروانه ساخت صحبت کردیم. بین تهیه کننده فیلم قبلی کارگردان این فیلم دعوایی شکل گرفت که آن فرد شکایت کرد و جلوی این فیلم گرفته شد.

تبریزی تصریح کرد: در هر صورت وقتی این فرد نتواند فیلمش را در این کشور بسازد به کشور دیگری می رود و آنجا فیلم می سازد چون فیلمساز داخل ایران نبود و اگر در ایران فیلم می ساخت اثرش خیلی تغییر می کرد.

این کارگردان در ادامه گفت: زمانی که من در شورای پروانه نمایش بودم فیلم ها را نگاه می کردیم و مثلاً ده اشکال از فیلم گرفته می شد و با هم بحث می کردیم و از ۱۰ اشکال به ۵ اشکال می رسیدیم و من پیشنهاد می دادم که این ۵ اشکال را صورت جلسه نکنیم ایرادات را با تهیه کننده و کارگردان مطرح کنیم شاید آن ها ایده دیگری داشته باشند. به جای حذف با کارگردان تهیه کننده صحبت کنیم و دلیلشان برای وجود این نما ها را بپرسیم. اعضای شورا با این بحث مخالفت می کردند و می گفتند که ممکن است ما مغلوب شویم اما من معتقد بودم که اشکالی ندارد وقتی مغلوب شویم به این معناست که حق با فیلمساز است. یک یا دو بار این کار را کردیم که فیلم با رضایت کارگردان و تهیه کننده پروانه نمایش گرفت اما امروز اینگونه است که به فیلمساز گزارش شورای پروانه نمایش را ابلاغ می کنند.

جیرانی در بخش دیگر این قسمت از برنامه اظهار کرد: ما با یک جامعه تغییر یافته روبرو هستیم مدیریت فرهنگی باید تکلیف خود را با این جامعه تغییر یافته روشن کند. خودِ وزیر می گوید که ما با ده یا دو سال پیش تفاوت کرده ایم و بعد از اعتراضات سال ۱۴۰۱ تغییرات زیادی رقم خورده و جامعه دچار تحولات فرهنگی اجتماعی و سیاسی شده است و مدیریت فرهنگی باید تکلیف خود را با این تغییرات روشن کند.

تبریزی تأکید کرد: قطعاً همینطور است و نکته این است که سرعت این تغییر هم تساعدی است؛ یعنی شما هر چقدر برای اصلاح و به سرانجام رساندن این تغییرات دیر عمل کنید فاصله و شکاف بیشتر می شود. من در سریالم صحنه ای استفاده کردم که می دانم ساترا با آن مخالفت می کند در صورتیکه واقعیت اجتماع است. ذهن ها و تصوراتی حوزه فرهنگ وجود دارد که در گذشته مانده است.

کارگردان فیلم سینمایی «یک تکه نان» اظهار کرد: چند وقت پیش آقای پزشکیان درباره بی منطق بودن قیمت بنزین صحبت کردند و یکی از دوستان روزنامه نگار به چند مورد بی منطق اشاره کرده بود. اگر قرار باشد ما فقط به یک موردی که مشکل ما را حل می کند توجه کنیم و به موارد دیگر بی توجه باشیم اصلاً نمی توانیم حکمرانی کنیم. امروز همه در یک تفاهم همگنانه با هم کار هایی می کنند که بتوانند از مالیات فرار کنند یا عوارض ندهند چون همه چیز غیرمنطقی است.

این کارگردان در ادامه اظهاراتش گفت: وزیر ارشاد رئیس سازمان سینمایی و دیگر مسئولان وزارت ارشاد باید با فیلمسازان رفاقت کنند. دوران ریاست کردن به خصوص در حوزه هنر خیلی وقت است که تمام شده است.

جیرانی تأکید کرد: به نظر من این نکته در بین مدیران بسیار مهم است که تغییرات را باور کنند یعنی وقتی جمعیتی رأی ندادند باید باور کنیم که این افراد خواهان تغییر هستند. باور ها عوض شده و ما باید با باور های جدید چه کنیم؟

تبریزی تأکید کرد: کار سختی نیست فقط باید مدل ریاست شان را تغییر بدهند و اگر بتوانی با اهالی هنر همنشین شوی اتفاقات بسیاری رخ می دهد. ما باید بتوانیم به مردم بفهمانیم هزینه ای که دولت از شما می گیرد و حتی بنزینی که می خواهد گران کند را به خودتان برمی گرداند مردم ما باور ندارند که این پول ها به خودشان برمی گردند و به همین دلیل دوست ندارند که این پول را پرداخت کنند. اگر مردم واقعاً یقین کنند که همه این کار ها به خاطر خودشان است همراهی می کنند. راه حل واقعاً پیچیده نیست رئیس سازمان سینمایی باید بتواند با همه سینماگران صحبت کند و در غیر این صورت ما هیچ کاری نمی توانیم در جامعه انجام دهیم.

تبریزی به عنوان اولین پیشنهادش به رئیس سازمان سینمایی آینده کشور گفت: اگر مدیر سازمان سینمایی می خواهد این پست را بپذیرد اولین چیزی که باید شرط کند این است که خودش تصمیم گیرنده باشد. یکی از مشکلات ما این است که مدیران و رئیسان یک حوزه و یک بخش خودشان تصمیم گیر نیستند. مدیر نباید تحت تأثیر فشار های دیگر قرار بگیرد و آقای پزشکیان و دیگر مدیرانش حداقل باید این تغییر را ایجاد کنند.

جیرانی در تأیید اظهارات تبریزی اظهار کرد: یعنی مدیر باید خودش تصمیم گیرنده باشد و اگر فشار بیرونی وجود دارد با صراحت درباره آن با مردم صحبت کند.

تبریزی با اشاره به برگزاری جشنواره فیلم اقوام ایرانی اظهار کرد: ما برای برگزاری این جشنواره با آقای خزاعی صحبت کردیم و به جای اینکه از برگزاری چنین رویدادی استقبال کنند این جشنواره به یک موضوع امنیتی تبدیل شد. این حد از حساسیت واقعاً توجیه ندارد و ما می توانیم خیلی راحت تر از کنار این مسائل رد شویم.

وی افزود: به نظر من اولین کاری که رئیس سازمان سینمایی می تواند انجام دهد این است که همه فیلم هایی که توقیف هستند را به عنوان یک تغییر نمایش دهد. الان هم من حاتمی کیا درویش و خیلی از فیلمسازان دیگر فیلم توقیفی دارند. با نمایش دادن این فیلم ها هیچ اتفاقی رخ نمی دهد.

این کارگردان خاطرنشان کرد: اگر من مدیر بنیاد سینمایی فارابی باشم یک سری از موضوعات را در حوزه نقد اجتماعی خودم طرح می کنم و از فیلمسازان می خواهم که در این زمینه ها فیلم بسازند. اگر این روش را پیش ببریم موفق خواهیم شد. به یاد دارم زمان «دوران سرکشی» از من در شبکه سه دعوت کردند و گفتند که ما می خواهیم سریالی درباره دختران فراری بسازیم شما فیلمنامه ای بنویسید ما بودجه می دهیم بسازید و این سریال را پخش خواهیم کرد. به نظر من اگر آقای پورمحمدی و آقای تخشید نبودند سریال «دوران سرکشی» ساخته نمی شد.

جیرانی تأکید کرد: در جایی که قانون وجود ندارد قدرت و شهامت مدیریت خیلی تأثیرگذار است.

تبریزی گفت: اگر شجاعت لازم در مدیریت ما برای ایجاد طرحی نو وجود نداشته باشد باز هم در بر همان پاشنه خواهد چرخید. شجاعت جزو ارکان مدیریت است.