تماشای تلویزیون برای چه سنی ممنوع است؟

آفتاب نیوز :

مطالعات جدید نشان می دهد جدی نگرفتن موضوع تماشای تلویزیون در کودکان زیر دو سال می تواند آسیب های جبران ناپذیری به مغز، هوش و خلاقیت آن ها وارد کند. مهارت های زبان آموزی و تکلم در دو سال اول زندگی کودکان شکل می گیرد، صحبت کردن مهارتی است که نیاز به شنیدن، درک و در نهایت پاسخگویی است و نمی توان از کودکان توقع داشت که با گوش دادن به صحبت های شخصیت های کارتونی و یا عروسکی پیشرفت کلامی کنند.

برای سنین 2 تا 6 سال  نیز تماشای تلویزیون  باید با نظارت والدین از نظر زمانی و محتوایی صورت بگیرد. چرا که تماشای بیش از حد تلویزیون می تواند تاثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی کودکان داشته باشد.
در دنیای امروز به دلیل مشغله زیاد اکثر خانواده ها ترجیع می دهند کودکان خود را به گونه ای سرگرم کنند، تا بتوانند به کارهای روزانه خودشان برسند. بسیاری از والدین تلویزیون را بهترین ابزار برای این کار می دانند. تصور آنها این است که هم کودک سرگرم می شود و هم می آموزد و درک او افزایش پیدا می کند. اما آیا هر کودکی در هر سنی می تواند تلویزیون تماشا کند؟ تماشای زیاد تلویزیون می تواند برای کودک ضرر داشته باشد؟ چگونه می توان این موضوع را مدیریت کرد؟

مینا(مادر 27 ساله) معتقد است که تماشای تلویزیون هیچ گونه عوارضی برای کودک ندارد او می گوید  زمانی که دختر  4 ماهه اش را جلوی تلوزیون می گذارد  تقریبا ده دقیقه بدون هیچ حرکتی به صداها گوش می دهد و به تصاویر نگاه می کند. کودکش از این کار لذت می برد.

سحر مادر دیگری است که می گوید من هم شنیدم که  کودک نباید در این سن تلویزیون تماشا کند او می گوید برای کودکش کارتون هایی به زبان اصلی می گذارد و کودک به این کار عادت کرده و دوست دارد و با این شیوه آرام می شود. این مادر که تا مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کرده و هم کارمند است می گوید که از دوران کودکی علاقه زیادی به تماشای تلویزیون داشته و به قول خودش با آن بزرگ شده است اما هم درسش را خوانده و هم شاغل است و تماشای زیاد تلویزیون برای او مضر نبوده است.

فاطمه هم مادری است که تماشای تلویزیون را راهکاری برای غذا دادن به کودک 3 ساله اش انتخاب کرده است. او می گوید چون فرزندش بد غذاست و به راحتی غذا نمی خورد با این شیوه زمانی که او مشغول تماشای تلویزیون است لقمه غذا را در دهانش می گذارد چون حواس کودک به تماشای تلویزیون پرت است و بهانه ای برای نخوردن غذا ندارد.

معایب استفاده از تلویزیون برای کودک

با وجود این که تلویزیون می تواند برای کودکان  بسیار سرگرم کننده باشد و به یادگیری مفاهیم مثبت به آن ها کمک کند، اما نباید فراموش کرد که کودکان بسیار تاثیرپذیر هستند و روی چیزهایی که ذهنشان در معرض آن  قرار می گیرد کنترل ندارند. بنابراین تماشای  بیش از اندازه تلویزیون می تواند به روش های نامطلوبی بر آن ها تاثیر بگذارد.

صدمه به مغز و کاهش مهارت تکلم
در کودکان زیر 2 سال تماشای تلویزیون باعث صدمه به مغز آن ها شود. این سن دوران طلایی تکامل مغزی کودک است تماشای تلویزیون در این دوره تمایل آن ها را برای جستجو و کشف دنیای اطراف و همچنین تعامل کودک با همسالان و اطرافیانش را کاهش می دهد. تعامل کودک با افراد و دنیای اطرافش، باعث پیشرفت شاخص های تکاملی مغز و همچنین تقویت مهارت تکلم در او می شود. یا وقتی کودک به جای تماشای تلویزیون با اسباب بازی هایش بازی می کند مغز روابط علت و معلولی را کشف می کند و این روند می تواند بر رشد سالم مغز تاثیر به سزایی داشته باشد.

مانعی خلاقیت و نوآوری
زمانی که کودک به جای جستجو و کاوش در دنیای بیرون زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون می کند، قدرت تفکر و توانایی های دیگر او تحلیل می رود. ازآن جایی که هر ایده و فعالیتی درتلوزیون  به صورت از پیش تعیین شده و آماده برای مصرف است،  بنابراین کودک فرصتی برای نوآوری و خلاقیت ندارد.

از بین رفتن فرصت برای انجام کارهای دیگر
با تماشای زیاد تلویزیون و عادت به آن، زمان زیادی از وقت کودک  به هدر می رود زمان ارزشمندی که کودک می تواند آن را صرف کارهایی چون صحبت با والدین، مطالعه کتاب،بودن در کنار دوستان، بازی های بدنی، و مواردی از این قبیل کند. آموزش هایی که کودک از این طریق دریافت می کند بسیار بیشتر و مفیدتر از برنامه های تلویزیونی است.

کاهش تمرکز
تحقیقات نشان می دهد که تماشای بیش از حد تلویزیون در کودکان می تواند باعث کم توجهی و عدم تمرکز یا حتی بیش فعالی در سال های بعد زندگی آن ها شود.چاقی و اضافه وزن
زمانی که تماشای تلویزیون برای کودک تبدیل به یک عادت شود و کودک زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون کند در این حالت کودک  فعالیت بدنی کمتری دارد و در معرض خطر ابتلا به چاقی و سایر مشکلات سلامتی قرار می گیرد.

قرار گرفتن کودک در معرض محتواهای نامناسب
گاهی  والدین فراموش می کنند که تنها باید از برنامه های متناسب با سن کودک استفاده کنند. قرار گرفتن زودهنگام آن ها در برابر محتواهای نامناسبی چون، خشونت، رابطه جنسی، الکل و مواد مخدر سوالات سختی را در ذهن کودک ایجاد می کند. در این سنین بخش بزرگی از یادگیری کودکان از طریق  یادگیری مشاهده ای است، هر رفتاری که  کودک می بیند ممکن است از آن تقلید کند به خصوص اگر کودک ببیند قهرمان مورد علاقه اش آن کارها را انجام می دهد.

برای کاهش مضرات تماشای تلویزیون چه کار کنیم؟

 برای کودکان در تماشای تلویزیون محدودیت قایل شویم. بهتر است از همان ابتدا این آموزش را به کودک بدهیم چراکه فهماندن محدودیت ها و تثبیت عادت درست استفاده، از همان شروع، بسیار آسان تر از آن است که بخواهید، این عادت را یک دفعه از سر کودک بگیرید. همچنین انتخاب برنامه ها  باید متناسب سن کودک باشد نباید به کودک اجازه دهید هر چیزی را که تلویزیون پخش می کند، تماشا کند.
همراهی با کودکان در تماشای تلویزیون  این فرصت را به ما می دهد تا بتوان نظر کودک را در مورد شخصیت های موردعلاقه اش پرسید می توانیم برای او توضیح دهیم لزوماً همه چیزهایی که در صفحه تلویزیون می بیند واقعی نیستد و باید قبل از هر تصمیمی خوب فکر کند.
والدین می توانند موارد مناسبی چون خواندن کتاب، نقاشی کشیدن، بازی کردن و مواردی مشابه آن را جایگزین تماشای تلویزیون کنند.