۲۷ شهریور در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری برای شما تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم وقایع مهم مصادف با امروز 27 شهریور برابر 17 سپتامبر را ورق می زنیم. 

***

اعلام رمزگشایی سنگ رشید 

۱۷ سپتامبر ۱۸۲۲ میلادی برابر با ۲۷ شهریور ۱۲۰۱ خورشیدی دبیر آکادمی سلطنتی فرانسه نامه ای را به قلم ژان فرانسوا شامپولیون قرائت کرد که شامپولیون در این نامه راه حل خود را برای حل معمای کتیبه های سه گانه حک شده روی سنگ روزتا را شرح می داد. ژان فرانسوا شامپولیون معروف به شامپولیون کِهتر شرق شناس و به ویژه مصرشناس شهیر فرانسویروش های علمی را در باستان شناسی پایه گذاری کرد و در رمزگشایی هیروگلیف مصری پیشگام بود. سنگ رشید سنگ روزتا تخته سنگی بود که در سال ۱۷۹۹ به دست نیروهای ارتش ناپلئون در منطقه رزتا نزدیک اسکندریه در مصر کشف شد. روی این سنگ به دو زبان و سه خط نوشته شده است که هیروگلیف مصری و دموتیک و یونانی را شامل می شود و مربوط به فرمانی مربوط به ۱۹۶ پیش ازمیلاد از بطلمیوس پنجم معروف به اپیفانِس (سلطنت در ۱۸۱ تا ۲۰۴ پیش از میلاد) است. 

هنری فاکس تالبوت 

۱۷ سپتامبر ۱۸۷۷ میلادی برابر با ۲۷ شهریور ۱۲۵۶ خورشیدی ویلیام هنری فاکس تالبوت مخترع ریاضی دان شیمی دان فیزیک دان فیلولوژیست و مصرشناس انگلیسی درگذشت. تالبوت که فرآیند عکاسی نگاتیو- پوزتیو را اختراع کرد. او همراه با نیپس و داگر به عنوان پدر عکاسی شناخته می شود. شیوه نگاتیو- پوزتیو (مثبت- منفی) در عکاسی از ابتکارات او ست. بااین شیوه امکان چاپ تعداد نامحدودی تصویر پوزتیو از روی یک تصویر نگاتیو اصلی میسر شد. تالبوت همچنین در سال ۱۸۴۰ کشف کرد که می توان با کمک زمان نوردهی بسیار کوتاه و به وسیله گالو نیترات نقره تصویر مخفی را ظاهر کرد. 

میچیو سوجیمورا 

۱۷ سپتامبر ۱۸۸۸ میلادی برابر با ۲۷ شهریور ۱۲۶۷ خورشیدی میچیو سوجیمورا دانشمند کشاورزی و زیست شیمی دان ژاپنی که تحقیقات دقیقی روی مواد مشتق از چای سبز انجام داد به دنیا آمد. سال ۱۹۲۰ زمانی که دانشگاه امپراتوری هوکایدو دانشجوی دختر را نمی پذیرفت او به عنوان دستیار آزمایشگاه بدون مزد در آزمایشگاه تغذیه مواد غذایی دانشگاه مشغول به کار شد. اکتبر ۱۹۲۳ او به عنوان دانشجوی پژوهشی در موسسه تحقیقات فیزیکی و شیمیایی پذیرفته شد. در آنجا در سال ۱۹۲۴ سوجیمورا و همکارش سیتارو میورا دریافتند که چای سبز منبع طبیعی ویتامین ث است. سوجیمورا در سال ۱۹۲۹ از چای سبز فلاونوئید تلخ کاتچین در سال ۱۹۳۰ تانن و در سال ۱۹۳۴ گالوکاتچین را استخراج کرد. او اولین زن در ژاپن است که در رشته کشاورزی مدرک دکتری گرفت. او از سال ۱۹۴۹ استاد دانشگاه شد. 

ژان پیاژه 

۱۷ سپتامبر ۱۹۸۰ میلادی برابر با ۲۷ شهریور ۱۳۵۹ خورشیدی ژان پیاژه روان شناس زیست شناس و  شناخت شناس فرانسوی-زبانِ سوئیسی درگذشت. پیاژه بیشتر برای کارهایش در روان شناسی رشد و  شناخت شناسی به خصوص ارائه نظریه رشد مرحله ای پیاژه می شناسند. سال ۱۹۳۴ زمانی که او رییس دفتر بین المللی آموزش سازمان ملل متحد بود در سخنانی اظهار داشت: «فقط آموزش است که می تواند جوامع ما را در مقابل فروپاشی تدریجی یا خشونت بار حفظ کند.» پیاژه در سال ۱۹۵۵ مرکز بین المللی شناخت شناسیِ ژنتیک را راه اندازی کرد. پیاژه بر این باور بود که در فرایند رشد خود کودک شرکت کننده ای فعال است و منتظر نمی ماند که رشد زیست شناختی یا محرک های خارجی وارد عمل شوند. پیاژه پایان نامه دکتری پریرخ دادستان از بنیان گذاران روان شناسی نوین ایران را زمانی که در دانشگاه ژنو تحصیل می کرد پذیرفت و به او مدیریت مرکز شناختی نیویورک را پیشنهاد کرد اما دادستان این پیشنهاد را قبول نکرد و در ۲۶ سالگی به ایران بازگشت و مشغول تدریس شد.