چه ارزهایی را می توان استخراج کرد؟

دنبال این هستید که بفهمید چه ارزهایی رو میشه ماین کرد و اصلا این کار هنوز صرفه اقتصادی داره؟ راستش، بله! هنوز هم میشه ارزهای دیجیتال رو استخراج کرد و اتفاقاً گزینه های پرسودی هم وجود دارن. اگه کنجکاوید که کدوم ارزها این قابلیت رو دارن و چطور میشه از ماینینگ سود برد، جای درستی اومدید.

این روزها خیلی ها دوست دارن وارد دنیای هیجان انگیز ارزهای دیجیتال بشن و از روش های مختلفی مثل ترید یا سرمایه گذاری، کسب درآمد کنن. اما یه راه دیگه هم هست که خیلی ها هنوز بهش فکر می کنن: استخراج یا همون ماینینگ. شاید شنیده باشید که بعضی از ارزهای معروف دیگه قابل استخراج نیستن یا سودشون کم شده، ولی بازار کریپتو همیشه در حال تغییره و ارزهای جدید و فرصت های تازه ای پیدا میشن. هدف این مقاله اینه که یه نقشه راه کامل بهتون بده تا بدونید تو سال 2024 و 2025 کدوم ارزها رو میشه ماین کرد، چه چیزهایی لازم دارید و چطور می تونید از این کار پول دربیارید. بیاین با هم قدم به قدم بریم جلو و ببینیم پشت پرده ماینینگ چه خبره!

استخراج ارز دیجیتال چیست و چرا انجام می شود؟

بذارید اول از پایه شروع کنیم. شاید اسم ماینینگ رو زیاد شنیده باشید، ولی دقیقاً یعنی چی؟ استخراج یا ماینینگ تو دنیای ارزهای دیجیتال، یه جورایی مثل همون معدن کاری خودمونه، با این تفاوت که اینجا به جای طلا و الماس، ارز دیجیتال استخراج می کنیم! این فرآیند در واقع قلب تپنده شبکه های بلاک چین بر پایه اثبات کار (Proof of Work یا PoW) محسوب میشه. کار اصلی ماینرها یا استخراج کننده ها اینه که معادلات ریاضی پیچیده ای رو حل کنن. این معادلات با هر تراکنشی که توی شبکه اتفاق میفته، به وجود میان.

وقتی ماینرها موفق میشن این معادلات رو حل کنن، تراکنش ها رو تایید و تو یه بلاک جدید ثبت می کنن. این بلاک جدید به زنجیره قبلی بلاک ها (همون بلاک چین) اضافه میشه. فکر کنید هر بلاک یه صفحه از یه دفتر حسابداری بزرگ و شفاف باشه. ماینرها با تایید این صفحات، هم امنیت شبکه رو بالا میبرن و هم از بروز تقلب جلوگیری می کنن. در ازای این کار سخت و پرزحمت، شبکه به ماینرها پاداش میده، که این پاداش همون ارز دیجیتال تازه ایجاد شده است. این پاداش، انگیزه ایه که ماینرها وقت و هزینه خودشون رو برای این کار بذارن.

حالا شاید بپرسید، چرا اصلاً باید این کار انجام بشه؟ دلیلش ساده است: ارزهای دیجیتال، برخلاف پول های رایج، بانک مرکزی یا نهاد متمرکز برای کنترل و توزیع ندارن. اینجاست که ماینرها وارد عمل میشن. اون ها با فعالیت خودشون، هم تراکنش ها رو تایید می کنن و هم ارزهای جدید رو به گردش درمیارن. بدون ماینرها، شبکه هایی مثل بیت کوین نمی تونستن کار کنن و تراکنش هاشون تایید نمیشد.

تفاوت اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS)

یه نکته مهمی که باید بدونید، تفاوت دو تا از الگوریتم های اصلی بلاک چین، یعنی اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) هست. قبلاً گفتیم که PoW همون سیستمیه که ماینرها معادلات رو حل می کنن. بیت کوین و اتریوم کلاسیک هنوز هم از این سیستم استفاده می کنن.

اما یه سیستم دیگه به اسم اثبات سهام (PoS) هم داریم. تو این سیستم، به جای ماینرها، ولیدیتورها (Validator) میان و با قفل کردن مقداری از ارز دیجیتال خودشون (به عنوان سهام)، تراکنش ها رو تایید می کنن و پاداش می گیرن. اتریوم که قبلاً با PoW کار می کرد، بعد از یه اتفاق مهم به اسم مرج (Merge) یا ادغام، کلاً رفت سراغ PoS. همین اتفاق باعث شد دیگه نتونید اتریوم جدید رو با دستگاه ماینر استخراج کنید. برای همین، شناخت این دو الگوریتم خیلی مهمه، چون مشخص می کنه که اصلاً یه ارز قابلیت استخراج با ماینر رو داره یا نه.

تجهیزات مورد نیاز برای استخراج ارز دیجیتال

خب، تا اینجا فهمیدیم ماینینگ چیه و چرا مهمه. حالا اگه دلتون خواست وارد این بازی بشید، باید بدونید که به یه سری ابزار و تجهیزات نیاز دارید. ماینینگ مثل هر کار فنی دیگه ای، نیازمند ابزارهای مناسب خودشه. بیاین ببینیم چی لازم دارید:

دستگاه های ماینر تخصصی (ASIC)

تصور کنید برای یه کار خاص، یه دستگاه مخصوص و فوق العاده قوی طراحی شده. این دقیقاً کاریه که دستگاه های ASIC (مخفف Application-Specific Integrated Circuit) انجام میدن. این دستگاه ها برای استخراج یک یا چند ارز دیجیتال خاص ساخته شدن و قدرت پردازششون برای اون کار بی نظیره. مثلاً یه ASIC ماینر بیت کوین، فقط بیت کوین استخراج می کنه و تو این کار خیلی خوبه. مزیتشون سرعت و کارایی فوق العاده بالاست، اما عیب اصلیشون قیمت نجومی و مصرف برق بالاست. ضمن اینکه اگه ارز مورد نظرشون دیگه قابل استخراج نباشه یا الگوریتمش عوض بشه، دیگه به هیچ دردی نمی خورن و به قول معروف آجر میشن.

کارت های گرافیک (GPU)

کارت گرافیک ها یا GPUها، همون پردازنده های گرافیکی هستن که تو کامپیوترهای گیمینگ یا کارهای گرافیکی سنگین استفاده میشن. خیلی از ارزهای دیجیتال رو میشه با همین کارت گرافیک ها استخراج کرد. مزیت GPUها اینه که انعطاف پذیری بالایی دارن؛ یعنی اگه یه ارز دیگه سودآور نبود، می تونید برید سراغ یه ارز دیگه. قیمتشون هم معمولاً از ASICها کمتره، ولی مصرف برقشون بالاست و حرارت زیادی تولید می کنن که نیاز به سیستم خنک کننده قوی داره. برای استخراج با GPU معمولاً باید چند تا کارت گرافیک رو توی یه سیستم به اسم ریگ ماینینگ کنار هم بذارید.

پردازنده مرکزی (CPU)

پردازنده مرکزی یا CPU، همون مغز کامپیوتر شماست. اوایل که ماینینگ تازه راه افتاده بود، حتی با CPU هم می شد ارز استخراج کرد. اما الان دیگه تقریباً هیچ ارز معروفی رو نمیشه با CPU به صورت سودآور ماین کرد، چون قدرت پردازششون خیلی پایینه و رقابت انقدر زیاد شده که اصلاً به صرفه نیست. فقط برای یه سری ارزهای خیلی خاص و کم اهمیت که مقاومت بالایی در برابر ASIC و GPU دارن، شاید بشه از CPU استفاده کرد که البته معمولاً سودآوری ناچیزی داره.

کیف پول ارز دیجیتال

خب، حالا که ارز دیجیتال رو استخراج کردید، کجا باید نگهش دارید؟ اینجا کیف پول ارز دیجیتال به کارتون میاد. کیف پول ها دو دسته اصلی دارن: سخت افزاری و نرم افزاری.

• کیف پول نرم افزاری: اینا برنامه هایی هستن که روی گوشی یا کامپیوترتون نصب میشن. رایگانن و برای شروع کار خوبن، ولی امنیتشون کمتره چون به اینترنت وصل هستن و همیشه خطر هک وجود داره.
• کیف پول سخت افزاری: اینا دستگاه های فیزیکی کوچیکی هستن که ارزهای دیجیتال رو به صورت آفلاین ذخیره می کنن و امنیتشون خیلی بالاست. البته باید براشون پول خرج کنید. اگه قراره مقدار زیادی ارز استخراج کنید، حتماً یه کیف پول سخت افزاری رو مد نظر داشته باشید.

نرم افزار ماینینگ

بعد از اینکه سخت افزارتون رو جور کردید، به یه نرم افزار نیاز دارید که به سخت افزارتون بگه چی کار کنه و به شبکه بلاک چین وصلش کنه. هر ارز دیجیتال و حتی هر سخت افزاری، ممکنه نرم افزار ماینینگ خاص خودش رو داشته باشه. این نرم افزارها کار حل معادلات رو برعهده دارن و پاداش ها رو به کیف پولتون منتقل می کنن.

منبع برق پایدار و بهینه

یکی از مهم ترین و شاید دردسرسازترین هزینه های ماینینگ، هزینه برقه. دستگاه های ماینینگ، به خصوص ASICها، حسابی برق مصرف می کنن و اگه هزینه برقتون بالا باشه، کل سودتون رو می بلعه! پس، قبل از شروع، حتماً یه فکر اساسی برای تامین برق ارزان و پایدار بکنید. خنک کننده ها هم برق مصرف می کنن، پس این هزینه رو هم بذارید کنار.

سیستم خنک کننده مناسب

همونطور که گفتم، دستگاه های ماینینگ موقع کار خیلی داغ میشن. اگه این حرارت رو کنترل نکنید، هم عمر دستگاه هاتون کم میشه و هم کارایی شون میاد پایین. پس، داشتن یه سیستم خنک کننده قوی (مثل فن های صنعتی یا حتی سیستم های خنک کننده مایع) از نون شب هم واجب تره. اینطوری هم دستگاه هاتون سالم می مونن و هم بهترین عملکرد رو ازشون می گیرید.

مفاهیم کلیدی در استخراج ارز دیجیتال

برای اینکه تو دنیای ماینینگ گیج نشید و بتونید تصمیمات درستی بگیرید، دونستن چند تا مفهوم اساسی خیلی کمک کننده است. این اصطلاحات رو زیاد می شنوید، پس بهتره معنی شون رو بدونید.

استخر استخراج (Mining Pool)

تصور کنید یه عالمه آدم دارن دنبال یه گنج میگردن. اگه هر کدوم تنها باشن، ممکنه سال ها طول بکشه تا چیزی پیدا کنن، یا اصلا پیدا نکنن! ولی اگه همه با هم متحد بشن و هر کسی یه گوشه رو بکنه، شانس پیدا کردن گنج خیلی بیشتر میشه. استخر استخراج هم دقیقاً همینه. این یه جور همکاری گروهیه بین ماینرها. ماینرها قدرت پردازش دستگاه هاشون رو با هم ترکیب می کنن و با هم برای حل معادلات شبکه تلاش می کنن.

مزیت اصلی اینه که شانس پیدا کردن بلاک و در نتیجه گرفتن پاداش، به شدت بالا میره. پاداش پیدا شده هم بین همه اعضای استخر، بر اساس میزان قدرتی که هر کدوم مشارکت کردن، تقسیم میشه. خب، اینجوری پاداشتون کمتر از استخراج انفرادی میشه، ولی منظم تر و با ریسک کمتر به دستتون میرسه. اکثر ماینرهای خانگی و کوچیک، عضو استخرهای استخراج هستن.

استخراج انفرادی (Solo Mining)

برعکس استخر استخراج، تو این روش ماینر خودش به تنهایی برای پیدا کردن بلاک تلاش می کنه. اگه یه بلاک رو پیدا کنه، کل پاداشش برای خودشه! وسوسه کننده است، نه؟ اما مشکل اینجاست که با افزایش سختی شبکه و رقابت فوق العاده زیاد، شانس پیدا کردن یه بلاک به صورت انفرادی تقریباً صفره، مگر اینکه یه مزرعه استخراج غول پیکر با هزاران دستگاه داشته باشید. برای همین، استخراج انفرادی ریسک فوق العاده بالایی داره و برای بیشتر افراد اصلاً به صرفه نیست.

ویژگی	استخر استخراج	استخراج انفرادی
شانس دریافت پاداش	بالاتر و منظم تر	پایین تر و نامنظم
میزان پاداش (در صورت موفقیت)	کمتر (تقسیم بین اعضا)	کامل (۱۰۰٪ برای ماینر)
ریسک	پایین	بسیار بالا
نیاز به هش ریت	متوسط تا کم	بسیار زیاد (عملاً ناممکن برای ماینرهای کوچک)
پیچیدگی	متوسط (تنظیم نرم افزار، انتخاب استخر)	بالا (نیاز به مدیریت کامل شبکه)

مزرعه استخراج (Mining Farm)

مزرعه استخراج به یه مرکز بزرگ گفته میشه که توش هزاران دستگاه ماینر کنار هم چیده شدن و به صورت شبانه روزی مشغول کار هستن. این مزارع معمولاً تو مناطقی که برق ارزون تری داره ساخته میشن تا هزینه هاشون به صرفه باشه. هدف این مزارع، استخراج رمزارز تو مقیاس خیلی بزرگه و سودآوری اصلی تو این نوع ماینینگه.

استخراج ابری (Cloud Mining)

اگه دلتون می خواد ماینینگ کنید ولی نه سرمایه کافی برای خرید دستگاه دارید و نه حوصله سر و کله زدن با حرارت و صدای ماینرها رو، استخراج ابری یه گزینه است. تو این روش، شما از یه شرکت، قدرت پردازش رو اجاره می کنید و اون شرکت خودش دستگاه ها رو مدیریت می کنه و شما فقط پاداش رو می گیرید. البته باید خیلی حواستون باشه، چون تو این حوزه کلاهبرداری زیاده و باید فقط با شرکت های معتبر کار کنید.

هاوینگ (Halving)

هاوینگ یعنی نصف شدن. این یه رویداد برنامه ریزی شده تو بعضی از شبکه های بلاک چین، مثل بیت کوین، هست که طی اون پاداش استخراج بلاک نصف میشه. هدف از هاوینگ، کنترل تورم و محدود کردن عرضه ارز دیجیتاله. مثلاً بیت کوین تقریباً هر چهار سال یه بار هاوینگ داره. این رویداد معمولاً روی قیمت ارز تاثیر می ذاره و می تونه بعدش باعث افزایش قیمت بشه، چون عرضه کمتر میشه.

سختی شبکه (Difficulty)

سختی شبکه، همونطور که از اسمش پیداست، نشون میده که حل معادلات ریاضی برای پیدا کردن بلاک چقدر سخته. این سختی دائم تغییر می کنه. اگه ماینرهای بیشتری وارد شبکه بشن و قدرت پردازش کل شبکه (هش ریت) بالا بره، سختی شبکه هم زیاد میشه تا زمان پیدا کردن هر بلاک ثابت بمونه. این یعنی رقابت بیشتر و نیاز به قدرت پردازش بالاتر برای کسب همون مقدار پاداش.

هش ریت (Hash Rate)

هش ریت، قدرت پردازش دستگاه ماینینگ شماست. به عبارت ساده، نشون میده دستگاهتون تو هر ثانیه چند تا معادله رو می تونه حل کنه. هرچی هش ریت بالاتر باشه، شانس شما برای پیدا کردن بلاک بیشتره. این پارامتر تو محاسبه سودآوری ماینینگ خیلی مهمه.

معیارهای انتخاب بهترین ارزهای دیجیتال برای استخراج

حالا که با مفاهیم اولیه آشنا شدید، احتمالاً می پرسید خب، از بین این همه ارز دیجیتال، کدوم رو باید برای استخراج انتخاب کنم؟ انتخاب ارز مناسب خیلی مهمه، چون مستقیم روی سودآوریتون تاثیر داره. بیاین با هم فاکتورهای مهم رو بررسی کنیم:

قیمت فعلی و پتانسیل رشد آینده

واضحه که قیمت ارز، مهم ترین فاکتوره. اگه ارزی که استخراج می کنید قیمت بالایی داشته باشه، پاداش شما هم ارزشمندتر میشه. اما فقط قیمت امروز کافی نیست. باید به پتانسیل رشد آینده اون ارز هم دقت کنید. آیا پروژه ای قوی پشتش هست؟ آیا کاربرد واقعی داره؟ آیا جامعه کاربری فعال و بزرگی داره؟ ارزهایی که آینده دار هستن، حتی اگه الان قیمتشون پایین باشه، ممکنه در آینده سود خوبی بهتون بدن.

پاداش بلاک و زمان هاوینگ

میزان پاداشی که به ازای هر بلاک به ماینر داده میشه، خیلی مهمه. این پاداش معمولاً به صورت یه تعداد مشخص از همون ارز دیجیتال پرداخت میشه. همچنین، باید ببینید اون ارز هاوینگ داره یا نه و اگه داره، کی هاوینگ بعدیش اتفاق میفته. اگه پاداش نصف بشه، سودآوری هم تحت تاثیر قرار می گیره، مگر اینکه قیمت ارز بعد از هاوینگ رشد خوبی داشته باشه.

نرخ تولید بلاک

نرخ تولید بلاک یعنی چقدر طول می کشه تا یه بلاک جدید تو شبکه ایجاد بشه. هرچی این نرخ کمتر باشه (یعنی بلاک ها سریع تر تولید بشن)، شانس شما برای دریافت پاداش هم بیشتر میشه، چون بلاک های بیشتری برای استخراج وجود داره.

سختی استخراج و میزان رقابت

هرچی ماینرهای بیشتری برای استخراج یه ارز خاص فعالیت کنن، سختی شبکه هم بالاتر میره. سختی زیاد یعنی نیاز به قدرت پردازش خیلی بالا و در نتیجه هزینه برق بیشتر. پس اگه تازه کارید یا سرمایه محدودی دارید، شاید بهتر باشه فعلاً سراغ ارزهایی برید که رقابت کمتری توشون وجود داره و سختی شبکه پایین تری دارن.

الگوریتم استخراج و سازگاری با سخت افزار

یادتونه گفتم هر ارز دیجیتال الگوریتم استخراج خاص خودش رو داره؟ باید ببینید ارزی که انتخاب می کنید با چه سخت افزاری (CPU، GPU یا ASIC) سازگاره. اگه مثلاً فقط کارت گرافیک دارید، نباید برید سراغ ارزهایی که فقط با ASIC استخراج میشن. بعضی از ارزها هم هستن که در برابر ASIC مقاومن (ASIC-resistant) و این یه مزیت برای ماینرهای خانگی محسوب میشه.

مصرف برق و هزینه های جانبی

این مورد رو قبلاً هم تاکید کردم، ولی انقدر مهمه که بازم می گم: هزینه برق! ماینینگ حسابی برق مصرف می کنه. قبل از شروع، یه محاسبه دقیق از هزینه های برق، تهویه و نگهداری تجهیزات داشته باشید. هدف نهایی اینه که از ماینینگ سود کنید، نه اینکه فقط قبوض برق رو پرداخت کنید!

حجم بازار و نقدشوندگی

حجم بازار (Market Cap) نشون دهنده اندازه کلی اون ارز تو بازاره. هرچی حجم بازار یه ارز بیشتر باشه، معمولاً نقدشوندگی اش هم بالاتره. نقدشوندگی بالا یعنی اینکه می تونید راحت تر و سریع تر ارزهای استخراج شده تون رو به پول نقد تبدیل کنید، بدون اینکه نگران گیر افتادن تو بازار باشید.

لیست ارزهای دیجیتال قابل استخراج در سال ۲۰۲۴/۲۰۲۵ (با جزئیات کامل)

حالا وقتشه که بریم سراغ بخش هیجان انگیز ماجرا و ببینیم دقیقاً چه ارزهایی رو میشه تو سال های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ استخراج کرد. با اینکه بازار دائماً در حال تغییره، اما یه سری ارزها هستن که هنوز هم برای ماینینگ جذابیت دارن. اینجا سعی می کنم اونایی رو معرفی کنم که پتانسیل خوبی دارن.

بیت کوین (BTC)

سلطان ارزهای دیجیتال، بیت کوین (BTC) رو که همه می شناسن. هنوزم میشه استخراجش کرد، اما نه به راحتی گذشته! بیت کوین از الگوریتم SHA-256 استفاده می کنه و فقط با دستگاه های ASIC میشه ماینش کرد. یعنی با لپ تاپ و کارت گرافیک بی خیال بیت کوین بشید. پاداش بلاک بیت کوین در حال حاضر 3.125 بیت کوینه و تقریباً هر 10 دقیقه یه بلاک جدید پیدا میشه. هاوینگ بیت کوین هر چهار سال یه بار اتفاق میفته (آخرینش 2024 بود، بعدی حدوداً 2028). سودآوری بیت کوین با توجه به قیمت بالاش وسوسه کننده است، اما نیاز به سرمایه گذاری اولیه فوق العاده بالایی برای خرید ASIC و هزینه برق زیاد داره. بیشتر افراد توی استخرهای استخراج بیت کوین ماین می کنن تا شانسی برای گرفتن پاداش داشته باشن.

اتریوم کلاسیک (ETC)

بعد از اینکه اتریوم از PoW به PoS کوچ کرد، اتریوم کلاسیک (ETC) تبدیل به جایگزین اصلی برای ماینرهای GPU شد. این ارز هم از الگوریتم Etchash استفاده می کنه و هم با کارت گرافیک و هم با ASICهای قدیمی تری که برای اتریوم ساخته شده بودن، قابل استخراجه. پاداش بلاکش حدود 2.46 واحد ETC و زمان تولید بلاک خیلی پایینه، تقریباً 13 ثانیه. اتریوم کلاسیک یه هاوینگ هم تو سال 2024 داشت. برای کسایی که کارت گرافیک دارن، ETC هنوز هم یه گزینه خوب و قابل بررسیه.

مونرو (XMR)

اگه دنبال حفظ حریم خصوصی هستید، مونرو (XMR) یکی از بهترین گزینه هاست. این ارز از الگوریتم CryptoNote استفاده می کنه که مقاومت بالایی در برابر ASIC داره. یعنی می تونید مونرو رو هم با CPU و هم با GPU استخراج کنید. این ویژگی باعث شده مونرو برای ماینرهای خانگی و کوچیک جذاب باشه. پاداش بلاکش حدود 0.6 واحد XMR و هر 2 دقیقه یه بلاک جدید تولید میشه. مونرو هاوینگ خاصی به معنی نصف شدن پاداش نداره، ولی پاداشش به تدریج کاهش پیدا می کنه. اگه دوست دارید با تجهیزات دم دستی تر ماینینگ رو شروع کنید، مونرو رو جدی بگیرید.

لایت کوین (LTC)

لایت کوین (LTC) رو بهش میگن نقره بازار کریپتو! این ارز از الگوریتم Scrypt استفاده می کنه و با ASICهای مخصوص خودش قابل استخراجه. در مقایسه با بیت کوین، لایت کوین سریع تره (بلاک هاش هر 2.5 دقیقه تولید میشن). پاداش بلاکش در حال حاضر 6.25 واحد LTC هست. لایت کوین هم هاوینگ داره که هاوینگ بعدیش حدوداً سال 2027 هست. برای کسایی که دنبال یه ارز با الگوریتم متفاوت از بیت کوین و سرعت تراکنش بالاتر هستن، لایت کوین یه انتخاب خوبه.

دوج کوین (DOGE)

دوج کوین (DOGE) که اولش یه شوخی بود، الان یه غول شده! این میم کوین محبوب از الگوریتم Scrypt استفاده می کنه و میشه با ASICهایی که برای لایت کوین استفاده میشن، استخراجش کرد (چون دوج کوین با لایت کوین Scrypt هم ماینینگ میشه). پاداش بلاکش فوق العاده بالاست، 10000 واحد DOGE و بلاک هاش هم خیلی سریع، هر 1 دقیقه تولید میشن. دوج کوین محدودیت عرضه نداره و همین باعث میشه همیشه بشه استخراجش کرد. اگه دنبال یه ارز با پاداش بلاک بالا و جامعه فعال و پرشور هستید، دوج کوین گزینه جالبیه.

دش (DASH)

دش (DASH) روی حفظ حریم خصوصی و سرعت تراکنش تاکید داره. این ارز از الگوریتم X11 استفاده می کنه و میشه هم با GPU و هم با ASICهای خاص خودش استخراجش کرد. پاداش بلاکش حدود 2.3096 واحد DASH و بلاک هاش هم نسبتاً سریع، هر 2.5 دقیقه تولید میشن. دش هم هاوینگ داره که هاوینگ بعدیش حدوداً جولای 2024 بود. اگه به ارزهای با تمرکز بر حریم خصوصی علاقه مندید، دش می تونه گزینه مناسبی باشه.

زی کش (ZEC)

زی کش (ZEC) هم یه پرایوسی کوین دیگه است که حریم خصوصی رو خیلی جدی می گیره. این ارز از الگوریتم Equihash استفاده می کنه. اوایل می شد با GPU استخراجش کرد، ولی الان ASICهای مخصوص خودش هم وارد بازار شدن. پاداش بلاکش 2.5 واحد ZEC و بلاک هاش هر 1.15 دقیقه تولید میشن. زی کش هم حدوداً نوامبر 2025 هاوینگ بعدی رو داره. اگه به ناشناس موندن تراکنش ها اهمیت می دید، زی کش رو بررسی کنید.

ریون کوین (RVN)

ریون کوین (RVN) یه فورک از بیت کوینه که تمرکزش روی انتقال دارایی هاست. این ارز از الگوریتم KawPow استفاده می کنه که مقاومت خوبی در برابر ASIC داره، یعنی بیشتر با GPU استخراج میشه. این یه مزیت بزرگ برای ماینرهای کارت گرافیکیه. پاداش بلاکش 5000 واحد RVN و بلاک هاش هم نسبتاً سریع تولید میشن. اگه دنبال یه پروژه متفاوت با قابلیت های انتقال دارایی هستید، ریون کوین رو فراموش نکنید.

بیت کوین گلد (BTG)

بیت کوین گلد (BTG) هم یه فورک از بیت کوینه که اومده تا ماینینگ رو مجدداً غیرمتمرکز کنه. یعنی چی؟ یعنی اومده تا استخراجش با ASIC سخت باشه و بیشتر با GPU قابل ماین باشه. این ارز هم از الگوریتم Equihash استفاده می کنه و برای ماینرهای کارت گرافیکی گزینه خوبیه. پاداش بلاکش 6.25 واحد BTG هست.

کادنا (KDA)

کادنا (KDA) یه بلاک چین PoW جدیدتره که تمرکزش روی مقیاس پذیری بالاست. این ارز از الگوریتم Proof of Work منحصر به فرد خودش استفاده می کنه. 70 درصد از کل توکن های KDA برای استخراج رزرو شده و در مجموع تو 120 سال استخراج میشن. این ارز هم می تونه برای کسانی که دنبال گزینه های جدیدتر هستن، جذاب باشه.

گرین (GRIN)

گرین (GRIN) هم یه ارز دیجیتال جدیده که از پروتکل MimbleWimble برای حفظ حریم خصوصی استفاده می کنه و محدودیت عرضه نداره، یعنی هاوینگ به معنی نصف شدن پاداش نداره. این ارز در ابتدا با GPU و ASIC قابل استخراج بود، اما از سال 2021 بیشتر با ASIC قابل ماین شده. پاداش بلاکش 60 واحد گرین و هر 1 دقیقه یه بلاک تولید میشه.

برای اینکه بهتر بتونید این ارزها رو مقایسه کنید، یه جدول کوچیک هم براتون آماده کردم:

نام ارز دیجیتال	الگوریتم استخراج	سخت افزار مورد نیاز	پاداش هر بلاک (تقریبی)	هاوینگ بعدی (تقریبی)
بیت کوین (BTC)	SHA-256	ASIC	3.125 BTC	2028
اتریوم کلاسیک (ETC)	Etchash	GPU / ASIC	2.46 ETC	2024 (گذشته)
مونرو (XMR)	CryptoNote	CPU / GPU	0.6 XMR	ندارد
لایت کوین (LTC)	Scrypt	ASIC	6.25 LTC	2027
دوج کوین (DOGE)	Scrypt	ASIC (هم ماینینگ با LTC)	10000 DOGE	2028
دش (DASH)	X11	GPU / ASIC	2.3096 DASH	2024 (گذشته)
زی کش (ZEC)	Equihash	GPU / ASIC	2.5 ZEC	2025
ریون کوین (RVN)	KawPow	GPU	5000 RVN	ندارد
بیت کوین گلد (BTG)	Equihash	GPU	6.25 BTG	ندارد
کادنا (KDA)	Pact (PoW)	ASIC	متغیر	متغیر
گرین (GRIN)	MimbleWimble	ASIC	60 GRIN	ندارد

آیا استخراج ارزهای دیجیتال همچنان سودده است؟ (تحلیل جامع)

این سوال میلیون دلاریه که هر کسی که می خواد وارد دنیای ماینینگ بشه، از خودش می پرسه. جواب کوتاه اینه: بله، ممکنه سودده باشه، اما آسون و تضمینی نیست! سودآوری ماینینگ به یه عالمه فاکتور بستگی داره که دائم در حال تغییر هستن. اینطور نیست که یه دستگاه بخری بذاری کنار و پولدار شی، باید حواست به همه چی باشه.

عوامل موثر بر سودآوری

بیاین ببینیم چی روی سودآوری شما تاثیر می ذاره:

1. قیمت ارز: خب، این از همه مهم تره. اگه قیمت ارزی که استخراج می کنید بالا باشه، طبیعتاً سودتون بیشتره. ولی اگه بازار بره تو فاز نزولی و قیمت افت کنه، ممکنه حتی به ضرر بیفتید.
2. سختی شبکه: هرچی سختی شبکه بیشتر باشه، یعنی رقابت برای استخراج اون ارز بالاتره. این یعنی برای پیدا کردن یه بلاک، به قدرت پردازش بیشتری نیاز دارید که منجر به مصرف برق بیشتر و هزینه های بالاتر میشه.
3. هزینه برق: این یکی از بزرگترین دشمنان سودآوری ماینینگه! دستگاه های ماینر مثل جاروبرقی برق می خورن. اگه نرخ برق تو منطقه ای که هستید بالا باشه، ممکنه کل درآمدتون رو خرج قبض برق کنید.
4. هزینه اولیه تجهیزات: خرید ASIC یا حتی چند تا GPU خوب، یه سرمایه اولیه قابل توجه می خواد. باید ببینید چقدر طول می کشه تا این هزینه اولیه رو برگردونید (همون نرخ بازگشت سرمایه یا ROI).
5. کارمزد استخر: اگه تو یه استخر استخراج فعالیت می کنید (که برای بیشتر افراد همینطوره)، باید یه درصدی از پاداشتون رو به عنوان کارمزد به استخر پرداخت کنید. این هم بخشی از هزینه های شماست.

فرمول محاسبه سودآوری استخراج (به زبان ساده)

برای اینکه یه دید کلی از سودآوری داشته باشید، می تونید از یه فرمول ساده استفاده کنید. البته ماشین حساب های آنلاین ماینینگ این کار رو براتون راحت تر می کنن، ولی این فرمول برای درک مفهوم خوبه:

سودآوری = (تعداد ارزهای استخراج شده * قیمت هر ارز) – (هزینه برق + هزینه تجهیزات + کارمزد استخر)

فرض کنید ماهانه 1 واحد مونرو استخراج می کنید. قیمت مونرو 150 دلاره. هزینه برق و استهلاک تجهیزات ماهانه 50 دلاره و کارمزد استخر هم 5 دلاره. سودآوری شما میشه: (1 * 150) – (50 + 5) = 150 – 55 = 95 دلار در ماه. این یه مثال خیلی ساده است و محاسبات واقعی پیچیده تر هستن، ولی اصل ماجرا همینه.

ریسک های موجود در فرآیند استخراج

ماینینگ فقط سود و پاداش نیست، یه سری ریسک های جدی هم داره که باید حواستون بهشون باشه:

• مصرف بالای برق: همونطور که گفتیم، اگه برق گرون باشه، می تونه کمر ماینر رو بشکنه! علاوه بر این، مصرف زیاد برق ممکنه باعث اعتراض همسایه ها یا حتی مشکلات قانونی تو بعضی کشورها بشه.
• حملات (مانند Cryptojacking): Cryptojacking یه جور بدافزاره که از قدرت پردازش کامپیوتر شما بدون اطلاع و رضایتتون برای ماینینگ استفاده می کنه. این کار سرعت سیستمتون رو میاره پایین و به سخت افزارتون آسیب می رسونه.
• نوسانات شدید قیمت: بازار ارزهای دیجیتال به شدت نوسانیه. ممکنه یه ماه یه ارز کلی سود بده، ماه بعد قیمتش نصف بشه و ضرر کنید. باید آمادگی نوسانات شدید رو داشته باشید.
• افزایش قیمت و کمبود سخت افزار: با افزایش محبوبیت ماینینگ، قیمت کارت گرافیک و ASIC هم بالا میره و گاهی پیدا کردنشون تو بازار سخت میشه.
• تغییرات نظارتی/قانونی: قوانین مربوط به ارزهای دیجیتال و ماینینگ تو کشورهای مختلف دائم در حال تغییره. ممکنه یهو ماینینگ تو کشورتون ممنوع بشه یا مالیات های سنگینی براش وضع بشه.
• افزایش سختی شبکه: هرچی ماینرها بیشتر بشن، سختی شبکه هم میره بالا. این یعنی سود شما تو طول زمان ممکنه کمتر بشه، حتی اگه قیمت ارز ثابت بمونه.

نکات کاربردی برای افزایش سودآوری در استخراج

حالا که با چالش ها و ریسک ها آشنا شدید، نوبت میرسه به یه سری فوت و فن که می تونید باهاشون سودآوری ماینینگتون رو بیشتر کنید. ماینینگ فقط داشتن دستگاه نیست، یه جور مدیریت هم هست.

استفاده منظم از ماشین حساب های استخراج

این ماشین حساب ها رفیق شفیقتون تو دنیای ماینینگ هستن! با وارد کردن اطلاعاتی مثل هش ریت دستگاهتون، مصرف برق و قیمت فعلی ارز، این ماشین حساب ها بهتون میگن که تو یه بازه زمانی مشخص (مثلاً روزانه یا ماهانه) چقدر سود می کنید. حتماً قبل از خرید دستگاه و شروع کار، با این ماشین حساب ها سودآوری رو تخمین بزنید و تو طول کار هم دائم چک کنید تا مطمئن بشید هنوز صرفه اقتصادی داره.

کنترل و کاهش هزینه های برق

این مورد رو هرچی تاکید کنم کمه! هزینه برق می تونه به راحتی سودتون رو به باد بده. دنبال راهی باشید که برق ارزون تری پیدا کنید. مثلاً استفاده از انرژی های تجدیدپذیر (مثل سولار پنل) اگه براتون مقدوره، یا اینکه تو ساعات غیر اوج مصرف (که برق ارزون تره) دستگاه هاتون رو روشن نگه دارید.

مدیریت دمای تجهیزات و نگهداری منظم

دستگاه های ماینر مثل آدم ها نیاز به استراحت و مراقبت دارن! حرارت زیاد دشمن اصلی تجهیزات الکترونیکیه. اگه دستگاه هاتون زیادی داغ بشن، هم عمرشون کم میشه، هم کارایی شون میاد پایین و حتی ممکنه بسوزن. پس، حتماً یه سیستم خنک کننده مناسب (فن، تهویه، سیستم های خنک کننده آبی) داشته باشید و دائم دما رو کنترل کنید. گرد و غبار هم می تونه باعث بالا رفتن دما بشه، پس دستگاه ها رو مرتب تمیز کنید.

بررسی نرخ بازگشت سرمایه (ROI) پیش از شروع

قبل از اینکه یه عالمه پول خرج کنید و دستگاه بخرید، بشینید و با خودتون حساب و کتاب کنید. چقدر سرمایه اولیه لازم دارید؟ چقدر طول می کشه تا این سرمایه رو از طریق سودی که از استخراج به دست میارید، برگردونید؟ این همون نرخ بازگشت سرمایه (ROI) هست. اگه این زمان خیلی طولانی باشه و مثلاً چند سال طول بکشه، شاید اصلا به صرفه نباشه، چون تو این مدت ممکنه دستگاه های جدیدتر و قوی تر وارد بازار بشن و دستگاه های شما قدیمی بشن.

استراتژی هولد کردن (نگهداری) در برابر فروش فوری پاداش ها

وقتی ارز استخراج می کنید، دو تا راه دارید: یا سریع بفروشید و سودتون رو بگیرید، یا نگه دارید و به امید افزایش قیمت در آینده (هولد کنید). اگه بازار صعودی باشه و قیمت ها هی برن بالا، هولد کردن می تونه سود بیشتری بهتون بده. ولی اگه بازار نزولی بشه، ممکنه ارزهایی که نگه داشتید، ارزششون رو از دست بدن. این دیگه بستگی به استراتژی خودتون و میزان ریسک پذیریتون داره.

به روزرسانی مداوم نرم افزارها و درایورها

همیشه نرم افزارهای ماینینگ و درایورهای کارت گرافیکتون رو به روز نگه دارید. شرکت های سازنده و توسعه دهندگان نرم افزارها دائم دارن کدهاشون رو بهینه می کنن. یه آپدیت ساده می تونه باعث افزایش هش ریت یا کاهش مصرف برق بشه که مستقیم روی سودآوریتون تاثیر داره.

تحقیق و پایش مداوم بازار

دنیای ارزهای دیجیتال هر لحظه در حال تغییره. یه ارز که امروز سودآور نیست، ممکنه فردا کلی رشد کنه. یه الگوریتم که امروز پرطرفداره، ممکنه فردا منسوخ بشه. پس باید دائم تو بازار باشید، اخبار رو دنبال کنید، ارزهای جدید رو بررسی کنید و ببینید کدوم ها پتانسیل ماینینگ دارن.

یادتون باشه، موفقیت تو ماینینگ مثل کاشتن یه درخته؛ نیاز به صبر، مراقبت و دانش کافی داره. اگه بدون تحقیق و برنامه ریزی وارد این حوزه بشید، ممکنه به جای پول درآوردن، فقط هزینه های سنگین روی دستتون بمونه.

سخن پایانی

استخراج ارزهای دیجیتال، یه فرصت هیجان انگیز برای ورود به دنیای بلاک چین و کسب درآمد غیرفعاله. همونطور که با هم بررسی کردیم، هنوز هم کلی ارز هستن که می تونید با تجهیزات مناسب و استراتژی درست، استخراجشون کنید. از بیت کوین و لایت کوین که غول های این حوزه هستن، تا ارزهایی مثل مونرو و ریون کوین که برای ماینرهای خانگی مناسب ترن، گزینه های زیادی روی میزتون هست.

اما یه نکته مهم رو از من به یاد داشته باشید: تو دنیای ماینینگ، هیچ چیز تضمینی نیست. قیمت ها نوسان دارن، سختی شبکه دائم تغییر می کنه و هزینه های برق هم که جای خود دارن. پس، قبل از اینکه دست به کار بشید و سرمایه تون رو وسط بذارید، حسابی تحقیق کنید، با ماشین حساب های ماینینگ بازی کنید، و با آگاهی کامل وارد این مسیر بشید. با برنامه ریزی درست و یه چشم باز به بازار، می تونید از ماینینگ یه منبع درآمد خوب بسازید و پازل های بلاک چین رو به سود خودتون حل کنید.