لیفت سینه با جراحی : تغییرات برجسته و طبیعی با جراحی دکتر حمیدرضا مفرد

افتادگی سینه یا پتوز پستان وضعیتی شایع در بین بانوان است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله بارداری شیردهی تغییرات وزن افزایش سن و نیروی جاذبه باشد. لیفت سینه با جراحی یا ماستوپکسی یک راهکار جراحی زیبایی است که به منظور رفع افتادگی بهبود شکل و فرم سینه ها و بازگرداندن ظاهری جوان تر و خوش فرم تر به آن ها انجام می شود. این جراحی با برداشتن پوست اضافی و سفت کردن بافت اطراف نوک سینه ها را به موقعیت بالاتر و مناسب تر منتقل کرده و در نهایت سینه هایی با ظاهری برجسته تر خوش فرم تر و طبیعی تر ایجاد می کند.

پتوز پستان : تعریف علل و مکانیسم های ایجاد

به نقل از دکتر مفرد “پتوز پستان به افتادگی سینه ها نسبت به موقعیت طبیعی خود اطلاق می شود. از نظر آناتومیک سینه از بافت چربی بافت غددی (در دوران شیردهی فعال تر) و بافت همبند تشکیل شده است که توسط پوست پوشانده شده اند. رباط های کوپر شبکه ای از بافت همبند هستند که نقش حمایتی در حفظ شکل و موقعیت سینه دارند. با گذشت زمان و تحت تأثیر عوامل مختلف این رباط ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و پوست نیز شل و افتاده می شود که منجر به پتوز پستان می گردد.”

علل اصلی پتوز پستان عبارتند از :

• افزایش سن : با افزایش سن پوست خاصیت کشسانی خود را از دست می دهد و رباط های کوپر ضعیف تر می شوند. این تغییرات طبیعی منجر به افتادگی تدریجی سینه ها می گردند.
• بارداری و شیردهی : در دوران بارداری حجم سینه ها به دلیل تغییرات هورمونی و رشد غدد شیردهی افزایش می یابد. پس از زایمان و اتمام شیردهی حجم سینه ها کاهش یافته و پوست ممکن است نتواند به طور کامل جمع شود که منجر به افتادگی می گردد.
• تغییرات وزن : نوسانات شدید وزن به ویژه کاهش وزن قابل توجه می تواند باعث از دست رفتن چربی سینه و شل شدن پوست شود.
• نیروی جاذبه : نیروی جاذبه زمین به طور مداوم بر بافت سینه اثر گذاشته و در طول زمان باعث کشیدگی و افتادگی آن می شود.
• ژنتیک : عوامل ژنتیکی نیز در تعیین ساختار بافت همبند و میزان الاستیسیته پوست نقش دارند و می توانند فرد را مستعدتر به پتوز پستان کنند.
• سیگار کشیدن : سیگار کشیدن با کاهش تولید کلاژن و الاستین در پوست روند پیری پوست را تسریع کرده و به افتادگی سینه کمک می کند.

مکانیسم های ایجاد پتوز پستان شامل ترکیبی از موارد زیر است :

• کاهش الاستیسیته پوست : با افزایش سن و عوامل محیطی فیبرهای الاستین و کلاژن در پوست تخریب شده و پوست قابلیت ارتجاعی و کشسانی خود را از دست می دهد.
• ضعیف شدن رباط های کوپر : رباط های کوپر که نقش اصلی در حمایت از بافت سینه را دارند با گذشت زمان و تحت تأثیر عوامل مختلف ضعیف تر شده و قدرت حمایتی خود را از دست می دهند.
• کاهش حجم بافت سینه : تغییرات وزن و هورمونی می توانند منجر به کاهش حجم بافت چربی و غددی سینه شوند که این امر نیز به افتادگی و تغییر شکل سینه کمک می کند.

علائم و نشانه های پتوز پستان

بارزترین علامت پتوز پستان افتادگی نوک سینه ها است. در حالت طبیعی نوک سینه ها باید در سطح یا بالاتر از چین زیر سینه (چین زیر پستان) قرار داشته باشند. در پتوز پستان نوک سینه ها پایین تر از این سطح قرار می گیرند. برای ارزیابی دقیق تر می توان از درجه بندی پتوز پستان استفاده کرد که بر اساس موقعیت نوک سینه نسبت به چین زیر سینه و میزان افتادگی بافت سینه تعیین می شود.

نشانه های دیگر پتوز پستان عبارتند از :

• کشیدگی و دراز شدن شکل سینه : سینه ها به جای شکل گرد و پر کشیده تر و پهن تر به نظر می رسند.
• پوست اضافی در قسمت پایین سینه : پوست اضافی و شل در قسمت پایین سینه تجمع یافته و باعث ایجاد ظاهری افتاده و آویزان می شود.
• تغییر در موقعیت هاله سینه : هاله سینه ممکن است به سمت پایین کشیده شده و شکل گرد خود را از دست بدهد.
• احساس سنگینی و ناراحتی : در موارد شدید پتوز وزن بافت سینه افتاده می تواند باعث احساس سنگینی درد گردن و شانه و ناراحتی هنگام فعالیت های بدنی شود.
• مشکل در انتخاب لباس : افتادگی سینه ها می تواند باعث شود لباس ها به درستی قرار نگیرند و فرد در انتخاب لباس های مناسب دچار مشکل شود.
• کاهش اعتماد به نفس : پتوز پستان می تواند بر تصویر بدن و اعتماد به نفس بانوان تأثیر منفی بگذارد.

روش های تشخیص علمی و پزشکی پتوز پستان

تشخیص پتوز پستان معمولاً بر اساس معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص انجام می شود. در این معاینه پزشک وضعیت سینه ها را در حالت ایستاده بررسی کرده و موقعیت نوک سینه ها نسبت به چین زیر سینه را ارزیابی می کند. برای تعیین درجه پتوز از سیستم های درجه بندی مختلف استفاده می شود که رایج ترین آن ها سیستم Regnault است.

در سیستم Regnault پتوز پستان به درجات زیر تقسیم می شود :

• درجه ۱ (پتوز خفیف) : نوک سینه پایین تر از چین زیر سینه اما بالاتر از خط محیطی پستان قرار دارد.
• درجه ۲ (پتوز متوسط) : نوک سینه پایین تر از چین زیر سینه و پایین تر از خط محیطی پستان اما بالاتر از خط پایه پستان قرار دارد.
• درجه ۳ (پتوز شدید) : نوک سینه بسیار پایین تر از چین زیر سینه و خط پایه پستان قرار دارد.
• پتوز کاذب : نوک سینه در موقعیت طبیعی قرار دارد اما بافت سینه به دلیل حجم زیاد در قسمت پایین آویزان به نظر می رسد.

علاوه بر معاینه فیزیکی پزشک ممکن است سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و در مورد عوامل احتمالی ایجاد پتوز (مانند بارداری شیردهی تغییرات وزن) سؤالاتی بپرسد. در برخی موارد ممکن است ماموگرافی یا سونوگرافی سینه برای بررسی سلامت بافت سینه و اطمینان از عدم وجود مشکلات زمینه ای توصیه شود.

روش های درمانی پتوز پستان

درمان قطعی پتوز پستان جراحی لیفت سینه (ماستوپکسی) است. روش های غیرجراحی متعددی برای بهبود ظاهر سینه تبلیغ می شوند اما هیچ کدام از آن ها نمی توانند افتادگی واقعی سینه را رفع کنند. این روش ها ممکن است به طور موقت ظاهر پوست را بهبود بخشند یا عضلات قفسه سینه را تقویت کنند اما تأثیر قابل توجهی بر لیفت سینه ندارند.

جراحی ماستوپکسی با هدف برداشتن پوست اضافی سفت کردن بافت های اطراف و تغییر موقعیت نوک سینه به منظور ایجاد سینه هایی با فرم و موقعیت بهتر انجام می شود. تکنیک های مختلفی برای جراحی ماستوپکسی وجود دارد که انتخاب تکنیک مناسب به میزان افتادگی سینه حجم سینه و ترجیحات بیمار بستگی دارد.

انواع تکنیک های جراحی ماستوپکسی :

• لیفت سینه با برش دور هاله (Circumareolar Mastopexy) : این تکنیک برای پتوزهای خفیف مناسب است. برش در اطراف هاله سینه ایجاد شده و پوست اضافی برداشته می شود. جای زخم در این روش معمولاً کمتر قابل مشاهده است.
• لیفت سینه با برش عمودی (Vertical Mastopexy یا Lollipop Mastopexy) : این تکنیک برای پتوزهای متوسط تا شدید مناسب است. برش علاوه بر دور هاله به صورت عمودی از هاله به سمت چین زیر سینه ایجاد می شود. این روش امکان لیفت بیشتر و تغییر شکل قابل توجه تری را فراهم می کند.
• لیفت سینه با برش T معکوس (Inverted-T Mastopexy یا Anchor Mastopexy) : این تکنیک برای پتوزهای شدید و سینه های بزرگ مناسب است. برش به شکل T معکوس در زیر سینه ایجاد می شود (برش دور هاله برش عمودی و برش افقی در چین زیر سینه). این روش امکان برداشتن پوست اضافی و تغییر شکل گسترده ای را فراهم می کند.
• لیفت سینه با پروتز (Augmentation Mastopexy) : در برخی موارد همزمان با لیفت سینه از پروتز سینه نیز برای افزایش حجم و بهبود شکل سینه استفاده می شود. این روش برای بانوانی که علاوه بر افتادگی حجم سینه هایشان نیز کم است مناسب است.

مراحل جراحی ماستوپکسی :

1. بیهوشی : جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود اگرچه در برخی موارد ممکن است از بی حسی موضعی با آرام بخش استفاده شود.
2. ایجاد برش : جراح بر اساس تکنیک انتخابی برش های لازم را روی پوست سینه ایجاد می کند.
3. برداشتن پوست و بافت اضافی : پوست اضافی و در صورت نیاز بافت چربی و غددی اضافی برداشته می شود.
4. تغییر موقعیت نوک سینه و هاله : نوک سینه و هاله به موقعیت بالاتر و مناسب تر منتقل می شوند.
5. شکل دهی به سینه : بافت های سینه به شکل جدید و دلخواه فرم داده می شوند.
6. بستن برش ها : برش ها با بخیه های ظریف بسته می شوند. در برخی موارد ممکن است از درن (لوله تخلیه) برای تخلیه مایعات اضافی استفاده شود.
7. پانسمان : محل جراحی پانسمان می شود.

دوران نقاهت جراحی ماستوپکسی :

دوران نقاهت پس از جراحی ماستوپکسی معمولاً چند هفته طول می کشد. در چند روز اول پس از جراحی ممکن است درد تورم و کبودی در ناحیه سینه وجود داشته باشد که با داروهای مسکن قابل کنترل است. استفاده از سوتین طبی مخصوص (سوتین حمایتی) برای چند هفته پس از جراحی توصیه می شود. بخیه ها معمولاً بعد از یک تا دو هفته کشیده می شوند. بیشتر تورم و کبودی طی چند هفته اول کاهش می یابد اما ممکن است تا چند ماه طول بکشد تا تورم به طور کامل برطرف شود و نتایج نهایی جراحی مشخص شوند.

عوارض احتمالی جراحی ماستوپکسی :

مانند هر جراحی دیگری ماستوپکسی نیز با عوارض احتمالی همراه است اگرچه این عوارض معمولاً نادر و قابل مدیریت هستند.

عوارض احتمالی شامل :

• خونریزی و هماتوم (تجمع خون زیر پوست)
• عفونت
• تورم و کبودی طولانی مدت
• تغییر در حس نوک سینه (معمولاً موقتی اما در موارد نادر ممکن است دائمی باشد)
• مشکلات در شیردهی (احتمال کاهش یا از دست رفتن توانایی شیردهی وجود دارد)
• اسکار (جای زخم) : جای زخم جراحی ماستوپکسی دائمی است اما با گذشت زمان و مراقبت های مناسب معمولاً کم رنگ تر و کمتر قابل مشاهده می شود.
• عدم تقارن سینه : در برخی موارد ممکن است عدم تقارن جزئی بین دو سینه وجود داشته باشد.
• نکروزه شدن نوک سینه یا هاله (بسیار نادر) : این عارضه به دلیل اختلال در خون رسانی به بافت نوک سینه یا هاله رخ می دهد.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی برای حفظ سلامت و فرم سینه (محدود به پیشگیری و مراقبت)

در حالی که راهکارهای خانگی و تغییرات سبک زندگی نمی توانند پتوز پستان را درمان کنند اقداماتی وجود دارند که می توانند به حفظ سلامت و فرم سینه و به تعویق انداختن روند افتادگی کمک کنند به ویژه در زمینه پیشگیری و مراقبت های پس از جراحی.

توصیه های سبک زندگی برای حفظ سلامت سینه :

• حفظ وزن سالم : نوسانات وزن را به حداقل برسانید. کاهش و افزایش مکرر وزن می تواند به پوست و بافت سینه آسیب برساند.
• استفاده از سوتین مناسب و حمایتی : به ویژه در هنگام ورزش و فعالیت های بدنی از سوتین های ورزشی مناسب استفاده کنید تا از کشیدگی بیش از حد رباط های کوپر جلوگیری شود. در طول روز نیز از سوتین هایی با حمایت مناسب استفاده کنید.
• پرهیز از سیگار کشیدن : سیگار کشیدن به پوست آسیب می رساند و روند پیری پوست را تسریع می کند.
• تغذیه سالم : رژیم غذایی متعادل و غنی از آنتی اکسیدان ها و ویتامین ها به سلامت پوست کمک می کند.
• مرطوب نگه داشتن پوست سینه : استفاده از مرطوب کننده های مناسب می تواند به حفظ الاستیسیته پوست کمک کند.
• ورزش منظم : ورزش منظم به ویژه ورزش هایی که عضلات قفسه سینه را تقویت می کنند (مانند شنا پرس سینه) می تواند به بهبود وضعیت عضلات زیر سینه کمک کند اگرچه تأثیر مستقیمی بر لیفت سینه ندارد.

مراقبت های پس از جراحی ماستوپکسی :

• پیروی از دستورالعمل های پزشک : به دقت دستورالعمل های پزشک در مورد مراقبت از زخم مصرف داروها و محدودیت های فعالیت را دنبال کنید.
• استفاده از سوتین طبی : به طور مداوم از سوتین طبی که توسط پزشک توصیه شده است استفاده کنید.
• مراقبت از زخم : زخم ها را تمیز و خشک نگه دارید و پانسمان را به طور منظم تعویض کنید.
• اجتناب از فعالیت های سنگین : از انجام فعالیت های سنگین و ورزش های شدید تا زمان بهبودی کامل خودداری کنید.
• اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید : از قرار گرفتن زخم ها در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید و از کرم ضد آفتاب استفاده کنید تا از تیرگی اسکارها جلوگیری شود.
• مرطوب نگه داشتن اسکارها : پس از بهبودی زخم ها از کرم های ترمیم کننده و مرطوب کننده برای بهبود ظاهر اسکارها استفاده کنید.
• ماساژ اسکار : پس از تأیید پزشک ماساژ ملایم اسکارها می تواند به نرم شدن و بهبود ظاهر آن ها کمک کند.

روش های پیشگیری و اقدامات لازم برای کاهش خطر پتوز پستان

پیشگیری کامل از پتوز پستان به دلیل عوامل اجتناب ناپذیری مانند افزایش سن و جاذبه زمین امکان پذیر نیست. با این حال با رعایت برخی اقدامات می توان روند افتادگی را کندتر کرده و خطر آن را کاهش داد :

• حفظ وزن ثابت و سالم : از نوسانات شدید وزن خودداری کنید.
• استفاده از سوتین حمایتی مناسب : به طور منظم از سوتین های حمایتی استفاده کنید به ویژه در هنگام ورزش و فعالیت های بدنی.
• تغذیه سالم و متعادل : رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی و آنتی اکسیدان ها به سلامت پوست کمک می کند.
• ترک سیگار : سیگار کشیدن را ترک کنید.
• مراقبت از پوست سینه : پوست سینه را با مرطوب کننده های مناسب مرطوب نگه دارید.
• ورزش منظم : ورزش های تقویت کننده عضلات قفسه سینه را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

نتیجه گیری علمی و کاربردی

جراحی لیفت سینه (ماستوپکسی) یک روش جراحی زیبایی موثر و ایمن برای رفع پتوز پستان و بهبود ظاهر سینه ها است. این جراحی با برداشتن پوست اضافی سفت کردن بافت های اطراف و تغییر موقعیت نوک سینه سینه هایی با فرم برجسته تر خوش فرم تر و جوان تر ایجاد می کند. تکنیک های مختلفی برای جراحی ماستوپکسی وجود دارد که انتخاب تکنیک مناسب به شرایط فردی بیمار و میزان افتادگی سینه بستگی دارد.

نتایج جراحی ماستوپکسی معمولاً ماندگار هستند اما باید توجه داشت که روند طبیعی پیری و تغییرات وزن می تواند در طول زمان بر فرم سینه ها تأثیر بگذارد. با رعایت مراقبت های پس از جراحی و توصیه های سبک زندگی می توان ماندگاری نتایج را افزایش داد.

جراحی ماستوپکسی می تواند تاثیر مثبتی بر کیفیت زندگی بانوان داشته باشد اعتماد به نفس آن ها را افزایش داده و مشکلات ناشی از افتادگی سینه مانند ناراحتی فیزیکی و مشکل در انتخاب لباس را برطرف کند.

پرسش و پاسخ

۱. آیا جای زخم جراحی لیفت سینه به طور کامل از بین می رود؟

خیر جای زخم جراحی لیفت سینه دائمی است اما با گذشت زمان و مراقبت های مناسب معمولاً کم رنگ تر و کمتر قابل مشاهده می شود. تکنیک های جراحی مدرن و استفاده از بخیه های ظریف به حداقل رساندن جای زخم کمک می کنند. همچنین مراقبت های پس از جراحی مانند استفاده از کرم های ترمیم کننده و ماساژ اسکار می تواند به بهبود ظاهر جای زخم کمک کند. موقعیت و طول جای زخم بستگی به تکنیک جراحی مورد استفاده دارد. برش دور هاله کمترین جای زخم را دارد در حالی که برش T معکوس بیشترین جای زخم را دارد.

۲. چه مدت بعد از جراحی لیفت سینه می توان به فعالیت های روزمره بازگشت؟

اکثر افراد می توانند طی چند روز تا یک هفته پس از جراحی به فعالیت های روزمره سبک بازگردند. با این حال فعالیت های سنگین و ورزش های شدید باید به مدت ۴ تا ۶ هفته محدود شوند. زمان دقیق بازگشت به فعالیت های کامل به سرعت بهبودی فردی و نوع فعالیت بستگی دارد. پزشک شما راهنمایی های دقیقی در مورد زمان و نحوه بازگشت به فعالیت های مختلف ارائه خواهد داد.

۳. آیا جراحی لیفت سینه بر توانایی شیردهی در آینده تاثیر می گذارد؟

جراحی لیفت سینه می تواند بر توانایی شیردهی تاثیر بگذارد به ویژه اگر تکنیک جراحی به گونه ای باشد که به مجاری شیر یا اعصاب نوک سینه آسیب برساند. احتمال کاهش یا از دست رفتن توانایی شیردهی وجود دارد اما این موضوع به تکنیک جراحی میزان بافت برداشته شده و پاسخ بدن فردی بستگی دارد. در صورتی که قصد بارداری و شیردهی در آینده را دارید حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا تکنیک جراحی مناسبی انتخاب شود که کمترین تاثیر را بر توانایی شیردهی داشته باشد.

تأکید مهم : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی دارند و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی تخصصی در نظر گرفته شوند. برای کسب اطلاعات دقیق تر و بررسی شرایط فردی خود حتماً با پزشک متخصص جراحی پلاستیک مشورت کنید. دکتر مفرد و سایر جراحان متخصص می توانند با ارزیابی دقیق و ارائه مشاوره های تخصصی بهترین گزینه درمانی را برای شما تعیین کنند.