خلاصه کتاب من چرا اینجوری ام؟ ( نویسنده جانان کین )

کتاب من چرا اینجوری ام؟ نوشته جانان کین، به کودکان کمک می کند تا احساسات مختلفشان مثل شادی، غم، خشم یا ترس را بشناسند، نامگذاری کنند و به درستی بیان کنند. این کتاب ابزاری فوق العاده برای والدین و مربیان است تا دنیای پیچیده عواطف را برای بچه ها قابل فهم تر کنند و مهارت های هوش هیجانی آن ها را از همان سنین پایین تقویت کنند.

تاحالا شده بچه تون یکهو قهر کنه و شما ندونید دلیلش چیه؟ یا از چیزی بترسه که به نظر شما اصلا ترسناک نیست؟ همه ما پدر و مادرها یا مربی ها، لحظاتی رو تجربه می کنیم که حس می کنیم دنیای درونی بچه ها چقدر پیچیده ست و کاش راهی بود که می تونستیم بهتر وارد این دنیا بشیم و بهشون کمک کنیم. خب، خوشبختانه کتاب هایی مثل «من چرا اینجوری ام؟» دقیقاً برای همین نوشته شدن. این کتاب با زبان ساده و تصاویر رنگارنگ، دریچه ای رو به دنیای احساسات برای کوچولوهامون باز می کنه. تو این مقاله قراره یه سفر عمیق به دل این کتاب داشته باشیم، از پیام های اصلیش گرفته تا اینکه چطور می تونیم تو زندگی روزمره ازش استفاده کنیم. با هم می فهمیم جانان کین، نویسنده خلاق این اثر و نسرین وکیلی، مترجم خوبش، چطور یه گنجینه از هوش هیجانی رو برای بچه ها آماده کردن.

من چرا اینجوری ام؟ در یک نگاه: شناخت نامه احساسات کودک

«من چرا اینجوری ام؟» فقط یه کتاب داستان نیست؛ بیشتر شبیه به یه نقشه راه برای شناخت احساساته، اون هم با زبونی که بچه های ۳ تا ۷ ساله خوب می فهمن. جانان کین با یه عالمه تصویرسازی جذاب و متنی روان و ساده، کاری کرده که بچه ها با انواع احساساتشون آشنا بشن و بفهمن چی تو دلشون می گذره. این کتاب که انتشارات پرتقال زحمت نشرش رو کشیده، کمک می کنه بچه ها یاد بگیرن برای حالاتی مثل شادی، غم، عصبانیت یا حتی تعجب، یه اسم بذارن و بگن که «من الان این حسو دارم».

پیام اصلی کتاب: آموزش واژگان احساسی و کمک به کودکان برای بیان سالم احساسات

پیام اصلی این کتاب خیلی ساده و در عین حال عمیقه: به بچه ها کمک کن تا احساساتشون رو بشناسن و اسم براشون بذارن. وقتی یه بچه یاد می گیره بگه «من الان ناراحتم» یا «من عصبانیم»، دیگه لازم نیست با گریه، جیغ یا پرخاشگری حرفش رو بزنه. اینجوری یه راه سالم برای بیان خودش پیدا می کنه. جانان کین سعی کرده این مفهوم رو با مثال هایی از زندگی روزمره بچه ها نشون بده که خیلی هم به دل می شینه. مثلاً وقتی بچه ها یه اسباب بازیشون خراب میشه یا از دوستشون دلخور میشن، چه حسی دارن؟ کتاب جواب این سوالات رو بهشون نشون میده.

نقش تصویرسازی: اهمیت تصاویر رنگارنگ و گویا در انتقال مفاهیم به کودکان

اگه بخوایم صادق باشیم، کتاب های کودک بدون تصویرسازی خوب، چیزی کم دارن. «من چرا اینجوری ام؟» از این نظر واقعا حرفی برای گفتن داره. تصاویر کتاب نه تنها قشنگ و رنگی رنگیه، بلکه واقعا گویاست و به بچه ها کمک می کنه مفهوم هر حس رو بهتر درک کنن. مثلاً برای حس خشم، صورت یه بچه رو نشون میده که اخم کرده و شاید حتی پاهاش رو به زمین می کوبه. این تصویرها باعث میشه بچه ها همذات پنداری کنن و راحت تر بفهمن هر حس چیه و چه شکلیه. خود جانان کین هم که تحصیلاتش توی زمینه هنرهای ارتباط تصویری بوده، می دونسته تصویر چقدر تو ذهن بچه ها اثر می ذاره.

گشت و گذار در دنیای احساسات: خلاصه موضوعی بخش های اصلی کتاب

کتاب «من چرا اینجوری ام؟» مثل یه تورِ هیجان انگیز ما رو می بره تو دنیای احساسات مختلف و هر کدوم رو جداگانه و با جزئیات بهمون نشون میده. هر صفحه یا دو صفحه، به یه احساس اختصاص داره و اون رو با کلمات و تصاویر ساده توضیح میده.

احساس شادی: چگونه کتاب، شادی را به کودکان معرفی می کند؟

شادی، اون حس شیرینیه که وقتی یه اتفاق خوب میفته یا به آرزومون می رسیم، تو دلمون گل می کنه. کتاب، شادی رو با صحنه هایی مثل بازی با دوست ها، خندیدن یا رسیدن به یه آرزوی کوچیک نشون میده. مثلاً وقتی یه بچه می خنده یا در حال بازی با توپه، این یعنی شادی. تو این بخش، کتاب به بچه ها یاد میده چقدر خوبه که شاد باشیم و چطور می تونیم این شادی رو با بقیه قسمت کنیم. «شادی مثل یک پروانه است که تو دلم بال بال می زند، وقتی می خندم و خوشحال می شوم.»

احساس غم و اندوه: برخورد کتاب با غم و راه های ابراز آن

غم یه حس طبیعیه و همه آدم ها، بزرگ و کوچیک، اون رو تجربه می کنن. کتاب «من چرا اینجوری ام؟» خیلی قشنگ و بدون پیچیدگی نشون میده که غم چیه و بچه ها چطور می تونن باهاش کنار بیان. مثلاً وقتی یه اسباب بازی میشکنه یا یه دوست باید بره، آدم غمگین میشه. کتاب به بچه ها میگه اشک ریختن یا تو بغل مامان و بابا رفتن، راهیه برای نشون دادن غم. مهم اینه که یاد بگیرن غم رو پنهان نکنن و در موردش حرف بزنن.

احساس خشم: توضیح خشم به زبان ساده و اهمیت مدیریت آن

خشم هم مثل بقیه احساسات، یه بخش طبیعی از وجود آدمه. مشکل وقتی پیش میاد که بلد نباشیم مدیریتش کنیم. کتاب خیلی ساده و بدون قضاوت، خشم رو به بچه ها معرفی می کنه. مثلاً وقتی کسی اسباب بازیت رو می گیره یا کسی اذیتت می کنه، ممکنه عصبانی بشی. کتاب توضیح میده که عصبانی بودن اشکالی نداره، اما مهم اینه که چطور این عصبانیت رو نشون بدیم. نباید کسی رو هل بدیم یا چیزی رو پرت کنیم. یاد می گیریم که میشه نفس عمیق کشید یا با بزرگ ترها حرف زد.

احساس ترس: چگونه کتاب به کودکان کمک می کند تا با ترس هایشان روبرو شوند؟

ترس یه حس محافظت کننده ست، اما گاهی اوقات می تونه خیلی آزاردهنده باشه، مخصوصاً برای بچه ها. کتاب جانان کین، ترس رو با مثال هایی مثل تاریکی، صدای بلند یا حتی یه سایه عجیب نشون میده. مهم ترین نکته ای که کتاب به بچه ها یاد میده اینه که گفتن از ترسشون اشکالی نداره و می تونن راجع بهش با بابا و مامان یا یه آدم بزرگ صحبت کنن. اینجوری ترسشون کوچیک تر میشه و دیگه انقدر اذیتشون نمی کنه.

احساسات دیگر: سفر در رنگین کمان عواطف

فقط شادی و غم و خشم و ترس نیست که تو زندگی بچه ها هست. کتاب «من چرا اینجوری ام؟» با هوشمندی تمام به احساسات دیگه هم می پردازه که شاید کمتر تو کتاب های کودک بهشون توجه بشه، اما توی زندگی روزمره بچه ها خیلی مهمن. اجازه بدید یه نگاهی به چند تا از این احساسات بندازیم:

احساس حماقت

گاهی وقت ها بچه ها یه کار اشتباهی می کنن و حس می کنن خیلی احمقانه عمل کردن. کتاب این حس رو به خوبی توضیح میده و به بچه ها یادآوری می کنه که اشتباه کردن طبیعیه و همه آدم ها اشتباه می کنن، حتی بزرگ ترها. مهم اینه که از اشتباهمون درس بگیریم و ناراحت نباشیم.

احساس بی حوصلگی

حتماً دیدین بچه ها گاهی چقدر زود حوصله شون سر میره! کتاب حس بی حوصلگی رو هم بررسی می کنه و به بچه ها نشون میده که بی حوصلگی یه فرصته تا کارهای جدید و خلاقانه کشف کنن. مثلاً میشه نقاشی کشید یا یه بازی جدید اختراع کرد. اینجوری بچه ها یاد می گیرن خودشون راهی برای سرگرم کردن خودشون پیدا کنن.

احساس سپاسگزاری

حس شکرگزاری و قدردانی از نعماتی که داریم، یکی از مهم ترین مهارت های هوش هیجانیه. کتاب «من چرا اینجوری ام؟» این حس قشنگ رو هم توصیف می کنه و به بچه ها یاد میده چطور از دیگران تشکر کنن و قدر کارهایی که براشون انجام میشه رو بدونن. همونطور که تو بخشی از کتاب اومده: «سپاسگزارم… چرخ کامیون خیلی خیلی جدیدم افتاد و من به کمکت نیاز داشتم. با مهربانی اسباب بازی من را درست کردی. برای کاری که کردی سپاسگزارم.» این جمله ساده، خودش دنیایی از حس شکرگزاری رو به بچه منتقل می کنه.

احساس تعجب

تعجب، اون حسیه که وقتی با یه چیز جدید یا غیرمنتظره روبرو میشیم، بهمون دست میده. کتاب، تعجب رو با مثال هایی از چیزهای جالب و غیرمنتظره ای که ممکنه بچه ها ببینن، توضیح میده. این حس به بچه ها کمک می کنه کنجکاو باشن و دنیا رو با دید تازه ای ببینن.

احساس خجالت

خجالت کشیدن، مخصوصاً وقتی جلوی جمع هستیم، یه حس طبیعیه. کتاب «من چرا اینجوری ام؟» به آرامی به این حس می پردازه و به بچه ها می فهمونه که خجالت کشیدن اشکالی نداره و همه ممکنه این حس رو تجربه کنن. مهم اینه که یاد بگیریم چطور از این حس عبور کنیم.

احساس غرور

غرور، نه به معنای تکبر، بلکه به معنای احساس رضایت و خوشحالی از انجام یه کار خوب یا رسیدن به یه موفقیت، یه حس مثبت و سازنده ست. کتاب این حس رو هم به تصویر می کشه و به بچه ها نشون میده وقتی یه کار رو خوب انجام میدن، چطور می تونن از خودشون راضی باشن.

با پرداختن به این همه احساس مختلف، کتاب «من چرا اینجوری ام؟» یه واژه نامه کامل از عواطف رو جلوی چشم بچه ها می ذاره و بهشون کمک می کنه هر کدوم از این احساسات رو تو موقعیت های مختلف زندگی روزمره خودشون تشخیص بدن.

کودکان نیاز دارند تا کلمات و عبارت های مختلفی را بیان کنند و توصیف احوالات خود را یاد بگیرند. این کتاب به آن ها این ابزار مهم را می دهد.

چرا کتاب من چرا اینجوری ام؟ یک ضرورت است؟ (فواید و دلایل)

شاید فکر کنید یه کتاب ساده برای بچه ها، چقدر می تونه مهم باشه؟ اما باور کنید، «من چرا اینجوری ام؟» فراتر از یک کتاب داستان معمولیه. این کتاب، پایه های خیلی مهمی رو برای رشد و تربیت بچه ها می سازه که در ادامه به چند تا از مهم ترین فوایدش اشاره می کنیم:

افزایش هوش هیجانی (EQ) در کودکان

هوش هیجانی یا EQ، امروزه حتی از هوش عقلی هم مهم تر تلقی میشه. وقتی بچه ها یاد می گیرن احساسات خودشون و بقیه رو نامگذاری کنن، بفهمن و مدیریتش کنن، یعنی هوش هیجانیشون داره تقویت میشه. این کتاب دقیقا همین کار رو می کنه. به بچه ها کمک می کنه تا بدونن الان چه حسی دارن و چرا دارن، این پایه قوی برای درک خودشون و دنیای اطرافشونه.

تقویت مهارت های ارتباطی

وقتی یه بچه می تونه احساسش رو بیان کنه، دیگه نیازی به پرخاشگری، جیغ زدن یا پنهان کاری نداره. یاد می گیره به جای اینکه با مشت و لگد حرفش رو بزنه، بگه «من الان عصبانیم چون…». این مهارت بیان سالم احساسات، مهارت های ارتباطی بچه ها رو به شدت تقویت می کنه و بهشون کمک می کنه تو مدرسه، با دوستانشون و حتی تو خونه، روابط بهتری داشته باشن. خیلی از سوءتفاهم ها و مشکلات تو روابط، ریشه اش از همین ناتوانی در بیان احساسات میاد.

توسعه همدلی و مهربانی

کتاب نه تنها به بچه ها یاد میده احساسات خودشون رو بشناسن، بلکه بهشون کمک می کنه بفهمن بقیه هم احساسات مختلفی دارن. وقتی یه بچه می بینه دوستش غمگینه، می تونه حسش رو درک کنه و شاید بهش کمک کنه. این درک متقابل، همون همدلیه که پایه مهربانی و روابط اجتماعی سالمه. با خوندن این کتاب، بچه ها متوجه میشن که هر کسی ممکنه یه حس خاصی رو تجربه کنه و این حس فقط مخصوص اونها نیست.

ارتقاء تاب آوری

زندگی پر از بالا و پایینه. بچه ها هم از این قاعده مستثنی نیستن. گاهی ممکنه ناامید بشن، شکست بخورن یا از چیزی بترسن. تاب آوری یعنی توانایی کنار اومدن با این فراز و نشیب ها. وقتی یه بچه می فهمه احساس غم یا ترس، گذراست و راهی برای ابرازش وجود داره، یاد می گیره که می تونه از این موقعیت ها عبور کنه و دوباره حالش خوب بشه. این کتاب به طور غیرمستقیم به این تاب آوری کمک می کنه و به بچه ها نشون میده که حتی در اوج ناراحتی هم میشه امید داشت.

ایجاد گفتگوی باز در خانواده

یکی از بهترین فواید این کتاب اینه که یه بستر عالی برای گفتگوی صمیمانه بین والدین و بچه ها فراهم می کنه. بعد از خوندن هر بخش، می تونید از بچه تون بپرسید «تو کی احساس شادی می کنی؟» یا «وقتی عصبانی میشی، چه شکلی میشی؟». این سوال و جواب ها، دیوار بین دنیای درونی بچه و والدین رو برمی داره و یه فضای امن برای بیان احساسات تو خونه ایجاد می کنه. این خودش یه گام بزرگ برای تربیت سالم و داشتن یه خانواده شاده.

کاربرد عملی: چگونه والدین و مربیان از این کتاب بهترین بهره را ببرند؟ (نکات کاربردی)

خریدن کتاب و گذاشتنش تو قفسه کافی نیست! «من چرا اینجوری ام؟» یه ابزار قدرتمنده که اگه درست ازش استفاده کنیم، می تونه معجزه کنه. اینجا چند تا پیشنهاد عملی برای والدین و مربیان داریم:

اهمیت بلندخوانی و تعامل: تشویق به پرسش و پاسخ حین مطالعه

فقط خوندن کتاب کافی نیست؛ باید باهاش زندگی کرد. وقتی کتاب رو برای بچه تون بلند می خونید، توقف کنید و سوال بپرسید. مثلاً بعد از خوندن بخش شادی، بپرسید: «تو کی خوشحال می شی؟» یا «چی باعث میشه بخندی؟» وقتی به بخش غم می رسید، بگید: «تو چی باعث میشه غمگین بشی؟» و بعد ازش بخواید که احساساتش رو نقاشی کنه. این تعامل، کتاب رو از یه شیء بی جان، به یه دوست و مربی تبدیل می کنه.

برگزاری گفتگوهای احساسی: ایجاد فرصت هایی برای کودک جهت بیان احساسات خود

همونطور که بالا گفتم، این کتاب یه بهانه عالی برای شروع «گفتگوهای احساسی» تو خونه ست. هر روز یه تایم کوچیک بذارید و از بچه تون بپرسید امروز چه حس هایی رو تجربه کرده؟ شاد بوده؟ ناراحت؟ عصبانی؟ بهش فرصت بدید حرف بزنه و فقط گوش کنید. قضاوت نکنید، حتی اگه احساسش به نظرتون بی معنی اومد. گفتن «آره عزیزم، منم گاهی این حس رو دارم» خیلی کمک کننده ست.

تشویق به فعالیت های هنری: نقاشی کشیدن یا داستان سرایی درباره احساسات

بچه ها با هنر خیلی خوب ارتباط برقرار می کنن. بعد از خوندن کتاب، ازشون بخواید احساساتشون رو نقاشی کنن. مثلاً اگه امروز عصبانی بودن، یه نقاشی از اون حس بکشن. یا اگه خوشحال بودن، یه داستان کوتاه درباره اون شادی تعریف کنن. این فعالیت ها به بچه ها کمک می کنه احساساتشون رو تو قالب های مختلف بیان کنن و باهاشون بیشتر آشنا بشن.

پذیرش تمامی احساسات: تاکید بر این نکته که هیچ احساسی بد نیست

یکی از مهم ترین درس هایی که باید به بچه ها یاد بدیم، اینه که هیچ احساسی «بد» نیست. خشم بد نیست، غم بد نیست، حتی ترس هم بد نیست. این ها همه بخشی از وجود آدم هستن. چیزی که مهمه، نحوه ابراز این احساساته. کتاب «من چرا اینجوری ام؟» این پیام رو به خوبی منتقل می کنه و به والدین هم یادآوری می کنه که احساسات بچه ها رو سرکوب نکنن یا بهشون نگن «خجالت نکش»، «گریه نکن» یا «عصبانی نباش». باید بهشون یاد داد که چطور این احساسات رو به شکل سالم مدیریت کنن.

الگوسازی والدین: نمایش صحیح ابراز احساسات توسط بزرگسالان

بچه ها آینه بزرگ ترها هستن. اگه شما به عنوان والدین یا مربی، خودتون احساساتتون رو درست بیان نکنید، نمی تونید از بچه ها انتظار داشته باشید. وقتی خودتون غمگینید، بگید «الان ناراحتم». وقتی خوشحالید، شادیتون رو نشون بدید. وقتی عصبانی میشید، به جای داد و بیداد، بگید «من الان خیلی عصبانیم و باید یه کم تنها باشم تا آروم شم». این الگوسازی، قوی ترین آموزشه برای بچه ها.

درباره نویسنده: جانان کین، خالق دنیای رنگارنگ احساسات

جانان کین (Janan Cain) فقط یه نویسنده نیست؛ اون یه تصویرگر و طراح گرافیست با تجربه هم هست که از دل همین تجربیاتش، یه چیزی خلق کرده که به درد بچه ها می خوره. جانان تو ایالت ایلینویز بزرگ شده و از همون بچگی علاقه زیادی به نقاشی و ابزارهای هنری داشته. پدرش یه دفتر کار داشته که جانان از وسایل اونجا برای نقاشی کشیدن استفاده می کرده و مادرش هم همیشه درگیر کارهای هنری بوده. این محیط، بذر خلاقیت رو تو وجود جانان کاشته.

شاید براتون جالب باشه که بدونید جانان کین اولش پیش زمینه خاصی تو زمینه نویسندگی و تصویرگری کتاب کودک نداشته. اون مدرک دانشیاری خودش رو تو رشته هنرهای ارتباطات تصویری از موسسه هنر کلرادو دنور گرفته و از سال ۱۹۸۲ به عنوان طراح گرافیک مشغول به کار شده. کارهای هنریش هم خیلی گسترده ست؛ از کمپین های شرکتی و طراحی بسته بندی گرفته تا نام های تجاری و طراحی ارتباطات برای شرکت های مختلف. این پیشینه قوی تو زمینه تصویرسازی و ارتباط بصری، بهش کمک کرده تا بتونه مفاهیم انتزاعی مثل احساسات رو به شکلی ملموس و قابل فهم برای کودکان به تصویر بکشه. همین نگاه تصویرگرانه و استفاده از رنگ ها و فرم های ساده و گویاست که کتاب «من چرا اینجوری ام؟» رو اینقدر جذاب و تاثیرگذار کرده. کین با این کتاب نه تنها یه داستان گفته، بلکه یه تجربه بصری غنی برای بچه ها فراهم کرده که باعث میشه پیام های کتاب عمیق تر تو ذهنشون بشینه.

نتیجه گیری: کلیدی برای درک عمیق تر

کتاب «من چرا اینجوری ام؟» نوشته جانان کین، یه گنج واقعی برای والدینیه که دلشون می خواد بچه هاشون نه تنها باهوش باشن، بلکه از نظر هیجانی هم آدم های قوی و متعادلی بار بیان. این کتاب، خیلی فراتر از یه سرگرمی ساده، به بچه ها کمک می کنه تا دنیای پیچیده احساساتشون رو بشناسن، براشون اسم بذارن و یاد بگیرن چطور به شکل سالم و سازنده باهاشون کنار بیان. از شادی و خشم گرفته تا غم و ترس، هر حسی جایگاه خودشو تو این کتاب پیدا می کنه و به بچه ها نشون میده که هیچ حسی بد نیست؛ مهم نحوه ابرازشه. «کتاب من چرا اینجوری ام؟ در واقع یک راهنمای کاربردی و دلسوزانه برای رشد هوش هیجانی کودکان است.»

با خوندن این کتاب و استفاده از نکات کاربردیش، می تونیم یه گفتگوی باز و صمیمی تو خانواده مون راه بندازیم، به بچه ها کمک کنیم مهارت های ارتباطی قوی تری داشته باشن و از همه مهم تر، اونا رو برای روبرو شدن با چالش های عاطفی زندگی آماده کنیم. این کتاب یه ابزار آموزشی بی نظیره که هر پدر و مادری باید اون رو تو کتابخونه کودکش داشته باشه و به شکل فعال ازش استفاده کنه. پس اگه دنبال یه راه مطمئن برای آموزش هوش هیجانی به کوچولوهاتون هستید، حتماً «من چرا اینجوری ام؟» رو تو لیستتون قرار بدید و با هم به دنیای رنگارنگ احساسات سفر کنید.