حکم خوردن آبجو و نماز

اگه شما هم از اون دسته آدمایی هستید که سوال حکم خوردن آبجو و نماز ذهنتون رو حسابی مشغول کرده و می خواهید بدونید دقیقاً از نظر شرعی، خوردن آبجو چه حکمی داره و آیا روی نمازتون اثر می ذاره یا نه، باید بدونید که آبجو (همون فقاع) از نظر همه مراجع مست کننده ست و حرامه، تازه نجسه! پس طبیعیه که هم مصرفش گناهه و هم روی درستی نماز و طهارتتون تأثیر مستقیم می ذاره. اما ماءالشعیر که مست کننده نیست، قضیه ش فرق می کنه و معمولاً حلال و پاکه. بریم ببینیم جزئیات این ماجرا از چه قراره!

تا حالا شده یه نوشیدنی با اسم ماءالشعیر یا بدون الکل بخورید و ته دلتون یه جورایی نگران باشید که نکنه این همون آبجو باشه و خدای نکرده گناهی کرده باشید؟ یا شاید براتون پیش اومده که به اشتباه یه نوشیدنی شبهه ناک مصرف کردید و حالا نگرانید که نماز و عبادت هاتون درست بوده یا نه؟ اینا سوالاتیه که خیلی از ماها ممکنه باهاش درگیر باشیم و دنبال جواب دقیقش باشیم. دنیای نوشیدنی ها اونقدر متنوع شده که گاهی تشخیص حلال از حرام واقعاً کار سختی به نظر می رسه، مخصوصاً وقتی پای احکام شرعی و مراجع بزرگ دین میاد وسط.

شناخت دقیق احکام مربوط به نوشیدنی ها، مخصوصاً اونایی که از جو درست می شن، خیلی مهمه. چون این احکام مستقیماً به طهارت و نجاست بدن و لباسمون و در نهایت به صحت و قبولی نماز و عباداتمون ربط پیدا می کنه. نمی دونیم چقدر با واژه فقاع آشنا هستید، ولی از نظر فقهی، این کلمه همون آبجویی رو توصیف می کنه که الکل داره و مست کننده ست. پس لازمه یه بار برای همیشه تکلیف این نوشیدنی ها رو روشن کنیم و دقیقاً بدونیم چی به چیه تا با خیال راحت و دلی آروم به واجبات دینیمون عمل کنیم.

فرق آبجو و ماءالشعیر از نگاه شرع: اصلاً قصه چیه؟

اول از همه، بیایید تکلیف آبجو و ماءالشعیر رو روشن کنیم. خیلی ها فکر می کنن این دو تا یکی ان، یا فرقشون فقط تو اسمشونه. اما از نظر شرعی، زمین تا آسمون با هم فرق دارن و این فرق، کلید فهمیدن احکام مربوط بهشونه.

آبجو: مست کننده، حرام و نجس

وقتی اسم آبجو میاد، منظور شرع همون نوشیدنی هست که از جو گرفته می شه و خاصیت مست کننده داره. این نوشیدنی تو فرهنگ فقهی بهش فقاع هم می گن. پس هر نوشیدنی که از جو تهیه بشه و حتی یه ذره حالت مستی یا نشئگی (حتی خفیف) ایجاد کنه، تو دسته آبجو قرار می گیره. حالا این مستی می تونه خیلی شدید باشه، یا فقط یه حالت سبکی و سرگیجه خفیف ایجاد کنه. ملاک اصلی حرمت و نجاست، همون خاصیت مست کنندگیه، حتی اگه درصد الکلش خیلی پایین باشه و آدم رو به قول معروف بی هوش نکنه.

مراجع عظام تقلید روی این موضوع اجماع دارن که آبجو (فقاع) حرامه و مصرفش گناه بزرگیه. علاوه بر حرمت، آبجو نجس هم هست. یعنی چی نجس؟ یعنی اگه یه قطره ازش به بدن یا لباستون بخوره، اون قسمت نجس می شه و برای اینکه بتونید نماز بخونید یا کارای دیگه ای که نیاز به طهارت داره انجام بدید، باید حتماً اون قسمت رو با آب پاک بشورید. این نجاست فقط به بدن و لباس محدود نمی شه؛ اگه ظروفی که توش آبجو خوردید رو نشورید، اون ظرف هم نجس می شه و دیگه نمی تونید برای خوردن یا آشامیدن چیزهای حلال ازش استفاده کنید، مگر اینکه اول آب کشی کنید. پس حواستون باشه، قضیه آبجو فقط گناه مصرف نیست، بحث نجاست و طهارت هم خیلی جدیه.

ماءالشعیر: پاک و حلال، برای تندرستی!

اما ماءالشعیر قضیه اش کاملاً فرق می کنه. ماءالشعیر، عصاره ای از جو هست که معمولاً برای خواص درمانی یا تقویتی تهیه می شه و ابداً خاصیت مست کنندگی نداره. یعنی اصلاً تو فرآیند تولیدش الکل تولید نمی شه، یا اگر هم تولید بشه، اونقدر ناچیزه که هیچ جور مستی یا نشئگی ایجاد نمی کنه. ماءالشعیرهای سنتی که مردم قدیم برای تب و بیماری های دیگه درست می کردن، بهترین نمونه از ماءالشعیر حلال و پاکه.

پس اگه مطمئنید نوشیدنی که مصرف می کنید، چه اسمش ماءالشعیر باشه چه هر اسم دیگه ای، نه از اول الکل داشته و نه خاصیت مست کنندگی (حتی خفیف) داره، از نظر شرعی پاک و حلاله و هیچ مشکلی برای مصرفش وجود نداره. این نوشیدنی ها نه حرمن و نه نجس، و خوردنشون هیچ تأثیری روی نماز و طهارت شما نداره. مهم اینه که از هویت واقعی و فرآیند تولیدش مطمئن باشید. اما متأسفانه تو بازار امروز، گاهی اوقات محصولاتی با عنوان ماءالشعیر عرضه می شن که تو فرآیند تولیدشون الکل به وجود میاد و بعداً اون رو جدا می کنن یا مقدارش رو به حداقل می رسونن که این خودش بحث و اختلاف نظرهایی رو بین مراجع ایجاد کرده که جلوتر بهش می رسیم.

وقتی آبجو می خوری، نمازت چی میشه؟ (پیامدهای شرعی)

خب، حالا که فرق آبجو و ماءالشعیر رو فهمیدیم، بیایید ببینیم اگه کسی به هر دلیلی آبجو مصرف کرد، سر نماز و عبادتش چه بلایی میاد. این بخش از مقاله شاید از همه مهم تر باشه، چون مستقیماً به انجام واجبات دینی ما ربط داره.

حرمت و نجاست آبجو: چرا اصلاً نباید نوشید؟

همون طور که گفتیم، آبجو به دلیل خاصیت مست کنندگیش، شرعاً حرامه و مصرفش گناه کبیره محسوب می شه. این حرمت شامل فقاع هم می شه که در واقع همون آبجوئه. حالا چرا اینقدر تأکید می شه که مصرف نشه؟ چون مستی باعث می شه انسان از حالت طبیعی خارج بشه، عقل و هوشش رو از دست بده و کارهایی انجام بده که تو حالت عادی هرگز انجام نمی ده. دین اسلام همیشه بر حفظ عقل و پاکی روح تأکید داره، برای همین هر چیزی که به عقل و روح ضرر بزنه، ممنوع و حرامه. این ممنوعیت، فقط یه قانون خشک و خالی نیست، یه نوع محافظت از انسانه.

علاوه بر حرمت، آبجو نجسه. یعنی ذاتاً کثیفه و هر چیزی که باهاش تماس پیدا کنه، آلوده می شه. این نجاست چه پیامدهایی داره؟

• اگه لباس یا بدن شما به آبجو آلوده بشه، برای نماز خوندن باید حتماً اون قسمت رو آب بکشید و پاک کنید. با لباس یا بدن نجس، نماز باطله.
• اگه از ظرفی آبجو خورده باشید، اون ظرف نجس می شه و برای استفاده مجدد ازش برای نوشیدنی های حلال، باید آب کشی بشه.
• حتی اگه تو مکانی آبجو ریخته شده باشه، اون مکان نجس می شه و برای نماز خوندن، باید اون قسمت رو پاک کرد.

یادتون باشه، پاک بودن بدن و لباس و مکان نمازگزار، از شرط های اصلی قبولیه نمازه. پس این نجاست آبجو رو باید خیلی جدی گرفت.

تأثیر نجاست و مستی بر نماز: قبول نیست؟

حالا تصور کنید کسی آبجو خورده. دو حالت پیش میاد:

1. نماز در حالت مستی: اگه کسی در حالت مستی نماز بخونه، نمازش باطله. چرا؟ چون برای نماز، قصد قربت و توجه قلبی لازمه. آدم مست نمی دونه چی می گه، چی می خونه و چی کار می کنه. در واقع، حضور قلب و آگاهانه انجام دادن عمل عبادت، شرط اساسی نمازه که در حالت مستی از بین می ره. پیامبر اکرم (ص) هم فرموده اند: «لا تقربوا الصلاه و انتم سکاری» یعنی «در حال مستی به نماز نزدیک نشوید.» پس اگه خدای نکرده کسی در حالت مستی نماز خونده باشه، باید قضای اون نمازها رو به جا بیاره.
2. نماز با بدن یا لباس آلوده به آبجو: حتی اگه مستی از بین رفته باشه، ولی بدن یا لباس نمازگزار به آبجو آلوده باشه و اون قسمت ها رو آب نکشیده باشه، نمازش باطله. همون طور که گفتیم، پاک بودن از نجاسات، شرط صحت نمازه. پس اگه بدون تطهیر نماز خونده باشه، باید قضای اون نمازها رو به جا بیاره.

پس می بینید که مصرف آبجو، هم از جهت حرمت و گناه، هم از جهت نجاست و باطل کردن نماز، پیامدهای شرعی جدی داره و واقعاً باید ازش دوری کرد.

غسل بعد از آبجو: لازمه یا نه؟

یکی از سوالات پرتکرار اینه که آیا بعد از خوردن آبجو یا هر نوشیدنی الکلی دیگه، غسل واجبه؟ جواب کلی اینه که مصرف مسکرات (نوشیدنی های الکلی) خودش به تنهایی باعث وجوب غسل نمی شه.

غسل جنابت وقتی واجب می شه که شخص دچار جنابت شده باشه، مثلاً از طریق آمیزش یا خروج منی. اگه کسی آبجو خورده باشه و به دلیل مصرف آبجو یا هر دلیل دیگه ای، دچار جنابت بشه، بله، غسل جنابت بر او واجب می شه. اما صرفِ خوردن آبجو، غسل خاصی مثل غسل مسّ میت یا غسل جنابت رو واجب نمی کنه. فقط به خاطر نجاست، باید بدن و لباسی رو که به آبجو آلوده شده، آب کشید و پاک کرد. این رو هم اضافه کنم که برخی افراد در گذشته تصور می کردند غسل شرب خمر وجود دارد، اما این غسل در فقه شیعه وجود ندارد و صرفاً غسل جنابت در صورتی که منجر به آن شود، واجب است.

پس در نهایت، اگر کسی آبجو مصرف کرده باشد و به دلیل آن غسل جنابت بر او واجب نشده باشد، تنها لازم است که بدن و لباس خود را از نجاست آبجو پاک کند تا بتواند نماز بخواند. اما نمازهایی که در حال مستی یا با نجاست خوانده شده اند، باید قضا شوند.

ماءالشعیرهای امروزی و بدون الکل: حلالیت یا شبهه؟

خب، بخش قبل رو که با هم بررسی کردیم، تکلیف آبجو کاملاً روشن شد: حرامه و نجسه و نماز رو باطل می کنه. اما حالا می رسیم به قسمت جذاب و البته کمی پیچیده تر داستان: ماءالشعیر و نوشیدنی های به ظاهر بدون الکل که این روزها تو بازار زیاد می بینیم. آیا اینا همون ماءالشعیر حلال و پاکن؟ یا باز قضیه فرق داره و باید حواسمون باشه؟

ماءالشعیر سنتی: خیالتون راحت!

اگه صحبت از ماءالشعیر طبیعی و سنتی باشه، یعنی همون که از قدیم مادربزرگ ها تو خونه درست می کردن، یه عصاره از جو که فقط برای درمان یا تقویته و هیچ جور مستی یا حتی نشئگی خفیفی ایجاد نمی کنه، خیالتون کاملاً راحت باشه! این نوع ماءالشعیر، قطعاً حلال و پاکه و هیچ حرف و حدیثی هم در موردش نیست. خوردنش نه گناه داره و نه روی نمازتون تأثیر منفی می ذاره. این ماءالشعیر به خاطر خواصش برای کلیه و بدن خیلی هم مفیده. پس اگه دسترسی به این نوع سنتی و مطمئن دارید، با خیال راحت مصرف کنید.

آبجوهای بدون الکل یا مالت: کمی پیچیده!

حالا می رسیم به نوشیدنی های امروزی که تو بازار به اسم ماءالشعیر، نوشیدنی مالت یا آبجو بدون الکل عرضه می شن. اینجاست که پای احتیاط و دقت وسط میاد. چرا؟ چون فرآیند تولید این نوشیدنی ها ممکنه دو حالت داشته باشه و همین دو حالت، حکم شرعی رو تغییر می ده:

1. روش اول: تولید بدون الکل از ابتدا (غیر مسکر واقعی): تو این روش، از همون اول فرآیند تولید به شکلی کنترل می شه که اصلاً الکلی به وجود نیاد، یا اگر هم بیاد، اونقدر ناچیز باشه (مثلاً کمتر از 0.05 درصد) که هیچ گونه خاصیت مست کنندگی یا حتی نشئگی خفیف رو هم نداشته باشه. اگه مطمئن باشیم که نوشیدنی با این روش تولید شده و واقعاً مست کننده نیست (یعنی به هیچ وجه نشئه نمی کنه)، در این صورت، حلال و پاکه و مصرفش ایرادی نداره.
2. روش دوم: تولید الکل و سپس حذف آن (احتمال شبهه): تو این روش، در مرحله ای از فرآیند تولید، الکل مست کننده به وجود میاد و بعداً با استفاده از دستگاه ها و تکنولوژی های خاص، اون الکل رو از نوشیدنی جدا می کنن و درصدش رو به صفر یا عددی بسیار ناچیز (مثلاً 0.1 درصد) می رسونن. مشکل کجاست؟ از نظر برخی مراجع، همین که در مقطعی از تولید، الکل مست کننده به وجود اومده باشه، نوشیدنی نجس می شه و حتی با جدا کردن الکل، نجاستش از بین نمی ره (مگر با شستشوی شرعی، که برای مایعات غیرممکنه). پس این نوع نوشیدنی، حتی اگه الکلش رو ازش گرفته باشن و دیگه مست کننده نباشه، از نظر این مراجع همچنان نجسه و حرامه.

مسئله نشئه خفیف هم اینجا خیلی مهمه. بعضی مراجع هر نوع نشئگی، حتی خیلی خفیف رو که باعث تغییر حالت ولو جزئی در عقل بشه، ملاک حرمت می دونن. پس صرف اینکه درصد الکل خیلی کمه، دلیلی بر حلالیت قطعی نیست. از طرفی، اگه این نوشیدنی ها تو کارخانه هایی تولید بشن که تو همون خط تولید، نوشیدنی های الکلی هم تولید می کنن، بحث ملاقات با نجاست پیش میاد. یعنی اگه یقین داشته باشیم که این نوشیدنی بدون الکل با قسمتی از دستگاه ها یا محیط که به الکل نجس آلوده بوده تماس پیدا کرده، در اون صورت هم نجس محسوب می شه و مصرفش جایز نیست.

به خاطر همین ابهامات و تفاوت در فرآیندهای تولید، نظرات مراجع عظام تقلید در مورد این ماءالشعیرهای صنعتی یا آبجوهای بدون الکل کمی با هم فرق می کنه. بریم ببینیم هر کدوم از بزرگان دین، دقیقاً چی میگن تا تکلیفمون روشن تر بشه.

مراجع عظام تقلید چی میگن؟ (دیدگاه های فقهی)

حالا که پیچیدگی های ماءالشعیرهای مدرن رو دیدیم، وقتشه که دقیقاً بدونیم مراجع تقلید بزرگوارمون در این باره چه نظری دارن. خوب گوش بدید، چون جزئیاتش مهمه.

آیت الله خامنه ای: حکم واضح برای ماءالشعیر بدون الکل

رهبر معظم انقلاب، آیت الله خامنه ای، در مورد این نوشیدنی ها نظر مشخصی دارند:

• ماءالشعیرهای خارجی با درصد ناچیز الکل: ایشون فرمودن: ماءالشعیر مذکور پاک و حلال است. منظور ایشون از ماءالشعیر مذکور همون نوشیدنی هایی هست که از جو تهیه می شه و در اغلب موارد با مقدار بسیار ناچیزی از الکل (مثل ۰.۰۵٪ یا ۰.۱٪) تهیه شده و مسکر نبودن آن محرز می باشد. نکته مهم اینجاست که این الکل از بیرون تزریق نشده بلکه طی فرآیند تخمیر خودبخود تولید می شود و پس از آن تحت فشار از آن خارج شده و درصد ناچیزی که گفته شد در آن باقی می ماند. یعنی ایشون به تولید الکل در حین فرآیند و سپس حذفش، تا زمانی که مست کننده نباشه، اشکال نمی گیرن و اون رو حلال و پاک می دونن.
• ملاقات با نجاست در خط تولید: اما در مورد نوشیدنی هایی که تو کارخانجاتی تولید می شن که نوشیدنی های الکلی و مسکر هم تولید می کنن، فرمودن: در صورتی که یقین به ملاقات ماءالشعیر با موضع نجس داشته باشید، استعمال آن جایز نیست. پس اگه مطمئن باشید که نوشیدنی با قسمت نجس خط تولید تماس پیدا کرده، حتی اگه خودش پاک باشه، مصرفش جایز نیست. اما اگه شک داشته باشید، مانعی نداره.

پس بر اساس نظر ایشون، اگه ماءالشعیری (یا آبجو بدون الکل) واقعاً مست کننده نباشه و یقین به تماسش با نجاست نداشته باشیم، مصرفش حلال و پاکه، حتی اگه تو فرآیند تولیدش الکل به وجود اومده و بعد حذف شده باشه.

آیت الله مکارم شیرازی: تفاوت تولید الکل و تبخیر آن

آیت الله مکارم شیرازی بین دو روش تولید ماءالشعیر بدون الکل تمایز قائل می شن:

• تولید بدون الکل از ابتدا: ایشون فرمودن: در یک نوع از ابتدا الکل تولید نمی شود… در حالت اوّل اشکالی ندارد. یعنی اگه از همون اول تولید، الکلی به وجود نیاد، نوشیدنی پاک و حلاله.
• تولید الکل و سپس تبخیر آن: اما در مورد حالتی که الکل مست کننده تولید می شه و بعداً اون رو بخار می کنن، ایشون نظر احتیاطی دارن: ولی اگر الکل مست کننده تولید شود مایع موجود نجس است بنابر احتیاط و با تبخیر الکل نجاست از بین نمی رود. یعنی طبق احتیاط واجب ایشون، اگه الکل مست کننده در طول فرآیند تولید به وجود بیاد، نوشیدنی نجس می شه و حتی با حذف الکل، پاک نمی شه.
• آبجو و ماءالشعیر: ایشون تأکید دارن: مشروب الکلى که از جو گرفته مى‏ شود و به آن «آبجو» مى‏ گویند حرام و از جهت نجاست مانند شراب است، ولى آبى که براى خواصّ طبّى از جو مى‏ گیرند و به آن «ماء الشّعیر» مى ‏گویند و ابداً مسکر نیست، پاک و حلال است.

پس بر اساس نظر آیت الله مکارم، باید به روش تولید ماءالشعیرهای صنعتی دقت کرد. اگه از نوعی باشه که الکل مست کننده تولید و بعد تبخیر می شه، طبق احتیاط واجب نجسه و باید ازش پرهیز کرد.

آیت الله سیستانی: تاکید بر فقاع و نشئه خفیف

نظر آیت الله سیستانی در مورد فقاع (آبجو) و ماءالشعیرهای موجود در بازار، کمی با بقیه مراجع تفاوت داره و خیلی دقیق و احتیاطی برخورد می کنن:

• حکم فقاع: ایشون فرمودن: نوشیدنی که از جو گرفته می شود و به آن فقاع می گویند قطعاً حرام است و به احتیاط واجب نجس است. این نکته مهمه که ایشون حتی برای نجاست فقاع هم احتیاط واجب دارن.
• نشئه خفیف ملاک حرمت: مهم تر اینکه، ایشون معتقدند: این نوشیدنی معمولاً سبب مستی نمی شود بلکه موجب نشأه است که می توان آن را مستی خفیف نامید و ظاهراً منشأ آن پایین بودن نسبت الکل است. یعنی حتی ایجاد نشئگی خفیف رو هم ملاک حرمت می دونن و اون رو مساوی با مستی خفیف قرار می دن.
• ماءالشعیر حلال: پس تنها نوشیدنی که از جو گرفته می شه و از نظر ایشون حلال و پاکه، باید از ابتدا کاملاً خالی از الکل ساخته شود که به آن فقاع گفته نشود. در غیر این صورت، یعنی اگر الکل در آن تولید شود، حتی اگر بعداً آن را جدا کنند، حرام است.

بر این اساس، از نظر آیت الله سیستانی، ماءالشعیرهای صنعتی رایج در بازار که ممکن است در فرآیند تولیدشان الکل هرچند اندک تولید شده و سپس حذف شود، نیز حرام هستند. تنها ماءالشعیری حلال است که از ابتدا هیچ الکلی در آن تولید نشود و به آن فقاع گفته نشود. پس مقلدان ایشان در مورد این نوع نوشیدنی ها باید نهایت دقت و احتیاط را داشته باشند.

دیگر مراجع: احتیاط و پرهیز

دیگر مراجع عظام تقلید نیز معمولاً در مورد آبجو (فقاع) حکم حرمت و نجاست را می دهند. در مورد ماءالشعیرهای صنعتی و بدون الکل، برخی نظراتی مشابه آیت الله خامنه ای دارند که اگر مست کننده نباشد، حلال و پاک است. اما برخی دیگر، مانند آیت الله وحید خراسانی یا آیت الله شبیری زنجانی، نیز احتیاطات خاصی دارند که ممکن است مشابه نظر آیت الله سیستانی باشد و حتی وجود الکل ناچیز یا تولید الکل در فرآیند را دلیل بر حرمت یا نجاست بدانند.

به طور کلی، برای اطمینان بیشتر، همیشه بهترین راه این است که:

1. اگر مقلد مرجع خاصی هستید، مستقیماً از دفتر ایشان یا از طریق رساله شان، حکم دقیق را جویا شوید.
2. در مورد نوشیدنی هایی که شبهه دارید، جانب احتیاط را رعایت کنید و از مصرف آنها بپرهیزید، مگر اینکه مطمئن شوید از ابتدا هیچ الکلی در آن ها تولید نشده و مست کننده نیستند.

اینجا می بینیم که چقدر مهم است که در مسائل شرعی، به مرجع تقلید خود مراجعه کنیم، چون تفاوت های هرچند کوچک در فتاوا، می تواند حکم شرعی یک نوشیدنی را کاملاً تغییر دهد.

نتیجه گیری: پس تکلیف ما چیه؟

خب، بالاخره به ایستگاه آخر رسیدیم. بعد از این همه گشت و گذار در دنیای احکام آبجو و ماءالشعیر، فکر می کنم تصویر کلی براتون خیلی واضح تر شده باشه. بیاین یه جمع بندی نهایی کنیم که تکلیفمون رو با این نوشیدنی ها یک سره کنیم.

اولین و مهم ترین نکته ای که باید تو ذهنتون حک کنید اینه که آبجو (یا همون فقاع) که از جو گرفته می شه و خاصیت مست کنندگی (حتی خفیف) داره، قطعا حرام و نجسه. هیچ شکی تو این قضیه نیست. مصرفش گناه بزرگیه و هر چیزی که باهاش تماس پیدا کنه، نجس می شه. اگه خدای نکرده کسی در حال مستی آبجو نماز بخونه، یا با بدن و لباس آلوده به نجاست آبجو نماز بخونه، نمازش باطله و باید قضاش رو به جا بیاره. غسل خاصی بعد از خوردن آبجو واجب نیست، مگر اینکه مصرفش باعث جنابت شده باشه که در اون صورت هم غسل، غسل جنابت خواهد بود نه غسل مخصوص آبجو.

اما قصه ماءالشعیر کاملاً فرق داره. اگه ماءالشعیر، عصاره ای از جو باشه که اصلاً خاصیت مست کنندگی نداره و از ابتدا هم الکلی تو فرآیند تولیدش به وجود نیومده باشه (مثل ماءالشعیرهای سنتی)، کاملاً حلال و پاکه و هیچ مشکلی برای مصرفش نیست.

پیچیدگی اصلی تو ماءالشعیرها و نوشیدنی های مالت بدون الکل امروزیه. اینجا باید خیلی محتاط باشیم:

• از دیدگاه آیت الله خامنه ای: اگه این نوشیدنی ها مست کننده نباشن (حتی اگه الکل ناچیز تو فرآیند تولیدشون به وجود اومده و بعد حذف شده باشه)، حلال و پاکن. فقط اگه یقین به ملاقاتشون با نجاست تو خط تولید داشته باشیم، مصرفشون جایز نیست.
• از دیدگاه آیت الله مکارم شیرازی: اگه تو فرآیند تولیدشون الکل مست کننده به وجود بیاد و بعداً حذف بشه، طبق احتیاط واجب ایشون، نجس باقی می مونن. پس باید از مصرفشون پرهیز کرد.
• از دیدگاه آیت الله سیستانی: ایشون خیلی احتیاطی برخورد می کنن. هر نوشیدنی از جو که حتی نشئه خفیف ایجاد کنه یا الکل در فرآیند تولیدش به وجود بیاد (حتی اگه بعداً حذف بشه)، حرامه و به احتیاط واجب نجس. فقط نوشیدنی های کاملاً عاری از الکل از ابتدا که بهش فقاع گفته نشه، حلاله.

پس توصیه های نهایی ما چیه؟

1. احتیاط کنید: در مورد هر نوشیدنی که شبهه دارید، خصوصاً اونایی که تو کارخونه هایی تولید می شن که نوشیدنی های الکلی هم دارن، جانب احتیاط رو رعایت کنید. شک در حلالیت مساوی با حرمت نیست، اما احتیاط همیشه خوبه.
2. مطمئن شوید: سعی کنید از منشأ و فرآیند تولید نوشیدنی ها مطمئن بشید. اگه شرکتی رسماً اعلام کنه که در هیچ مرحله ای از تولید، الکل در محصولش تولید نمی شه، یا از ابتدا از این روش استفاده می کنه، می تونید بهش اعتماد کنید.
3. با مرجع تقلیدتون مشورت کنید: یادتون باشه، این نظراتی که اینجا اومده، کلیاته. اگه شما مقلد مرجع خاصی هستید و در مورد یه محصول خاص شبهه ای دارید، بهترین و مطمئن ترین راه اینه که مستقیماً با دفتر مرجع تقلید خودتون تماس بگیرید و سوال کنید. فتوای مرجع شما، برای شما حجت شرعیه.

هدف اصلی این همه توضیح و گشت و گذار، این بود که بتونید با آرامش خاطر و علم کافی، انتخاب های درست داشته باشید و با خیال راحت به عباداتتون بپردازید. امیدواریم این مطلب تونسته باشه گره از کارتون باز کنه و راهنمای خوبی براتون باشه.