چگونگی تاثیر معدل در کنکور

این روزها دغدغه خیلی از بچه های کنکوری و خانواده هاشون اینه که معدلشون چقدر تو کنکور تاثیر داره و اصلاً این قضیه تاثیر معدل چیه؟ راستش رو بخواید، با تغییراتی که توی سال های اخیر توی کنکور اتفاق افتاده، معدل دیگه فقط یه عدد تو کارنامه تون نیست؛ حالا ۶۰ درصد از سرنوشت شما تو کنکور به نمرات امتحان نهایی تون گره خورده و این یعنی باید حسابی حواستون بهش باشه.

توی این مقاله قراره حسابی در مورد این تاثیر معدل تو کنکور حرف بزنیم. می خوایم ببینیم دقیقاً چطوری این نمرات نهایی روی رتبه شما اثر می ذارن، فرق «تاثیر قطعی» با «تاثیر مثبت» چیه، کیا باید معدلشون رو ترمیم کنن و چه کسایی اصلاً مشمول این قضیه هستن. پس اگه کنکوری هستید یا قراره کنکوری بشید، این مطلب رو تا آخر بخونید تا همه ابهام ها براتون برطرف بشه و با چشم باز برای آینده تون برنامه ریزی کنید.

تاثیر معدل در کنکورهای جدید: ۶۰ درصد قطعی یعنی چی؟

حتماً شنیدید که میگن «کنکور عوض شده!». خب، واقعاً هم همینطوره. طبق آخرین مصوبات، از کنکور ۱۴۰۵ به بعد، دیگه کنکور فقط یه آزمون تستی نیست و بخش زیادی از نمره نهایی شما رو نمرات امتحان نهایی تشکیل میده. دقیقاً ۶۰ درصد تاثیر مربوط به سوابق تحصیلی شماست و فقط ۴۰ درصد به آزمون کنکور اختصاص داره.

حالا این ۶۰ درصد یعنی چی؟ یعنی نمرات شما تو امتحانات نهایی پایه یازدهم و دوازدهم، هم دروس عمومی و هم دروس اختصاصی، مستقیم و قطعی توی رتبه نهایی تون تاثیر می ذاره. دیگه خبری از سوالات دروس عمومی تو خود کنکور نیست؛ یعنی ادبیات، عربی، دین و زندگی و زبان خارجی که قبلاً تو کنکور ازشون تست می زدید، حالا نمراتشون فقط از طریق امتحانات نهایی محاسبه میشه و همون ۶۰ درصد رو تشکیل میده. این تغییرات باعث شده که اهمیت امتحانات نهایی چند برابر بشه و دیگه کسی نتونه اونا رو دست کم بگیره.

تو کنکور ۱۴۰۴، تاثیر معدل یازدهم «مثبت» بود و دوازدهم «قطعی». اما از کنکور ۱۴۰۵ قضیه فرق می کنه: تاثیر معدل یازدهم فقط ۶ درسش قطعی شده و دوازدهم همه درس هاش قطعی هستن. برای کنکور ۱۴۰۶ به بعد، قراره همه دروس یازدهم و دوازدهم تاثیر قطعی داشته باشن. و یه خبر دیگه: معدل پایه دهم فعلاً هیچ تاثیری تو کنکور ۱۴۰۵ نداره و نمرات این پایه به صورت داخلی تو مدرسه حساب میشه، اما ممکنه تو سال های آینده اینم تغییر کنه.

سال کنکور	درصد تاثیر سوابق تحصیلی (معدل)	درصد تاثیر آزمون کنکور	پایه های مشمول تاثیر قطعی	پایه های مشمول تاثیر مثبت (در صورت وجود)
۱۴۰۴	۶۰% (۵۰% دوازدهم قطعی، ۱۰% یازدهم مثبت)	۴۰%	دوازدهم (همه دروس)	یازدهم (برخی دروس)
۱۴۰۵	۶۰% (همه دروس دوازدهم و ۶ درس یازدهم قطعی)	۴۰%	دوازدهم (همه دروس)، یازدهم (۶ درس)	ندارد
۱۴۰۶ به بعد	۶۰% (همه دروس یازدهم و دوازدهم قطعی)	۴۰%	یازدهم و دوازدهم (همه دروس)	ندارد

معدل کتبی، معدل کل… بالاخره کدومش مهمّه؟

یه سوال رایج که ذهن خیلی ها رو درگیر می کنه اینه که بین معدل کتبی نهایی و معدل کل دیپلم، کدوم یکی تو کنکور تاثیر داره؟ راستش رو بخواید، فقط و فقط معدل کتبی نهایی شماست که توی کنکور ملاکه. یعنی اون نمره هایی که توی برگه های امتحانات سراسری نهایی (کشوری) کسب کردید.

حالا معدل کل دیپلم چیه؟ این معدل شامل نمرات همه ی درس های شما از پایه دهم، یازدهم و دوازدهم میشه، حتی درس هایی که ربطی به کنکور ندارن! تازه نمرات مستمر و نمرات نیمسال اول هم توش حساب میشه. اما خیالتون راحت باشه، این معدل کل و نمرات مستمر هیچ تاثیری تو رتبه و تراز کنکور شما نداره. تنها چیزی که مهمه، همون نمرات امتحانات نهایی کتبی شماست که ۶۰ درصد از وزن نهایی رو به دوش میکشه.

البته یه استثنا کوچیک هم وجود داره: برای بعضی پذیرش های خاص مثل دانشگاه فرهنگیان، بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور و تو مرحله مصاحبه حضوری، ممکنه معدل کل شما هم بررسی بشه. مثلاً برای فرهنگیان، معمولاً شرط حداقل معدل کل ۱۴ رو دارن. اما برای اصل رتبه و تراز کنکور، فقط نمرات امتحانات نهایی کتبی اهمیت دارن.

کیا باید حسابی حواسشون به معدل باشه؟ (مشمولین تاثیر قطعی)

تاثیر ۶۰ درصدی معدل تو کنکور ۱۴۰۵، تقریباً شامل حال همه داوطلبا میشه. فرقی نمیکنه که دانش آموز نظام جدید باشید، فارغ التحصیل نظام قدیم، یا حتی دیپلمه های قبل از سال ۱۳۸۴.

دانش آموزان نظام جدید (۳-۳-۶)

اگه شما فارغ التحصیل از سال ۱۳۹۸ به بعد هستید (یعنی توی نظام آموزشی ۳-۳-۶ درس خوندید)، تمام نمرات امتحانات نهایی پایه یازدهم و دوازدهمتون (اونایی که تو کنکور تاثیر دارن) به صورت قطعی تو کنکورتون حساب میشه.

فارغ التحصیلان نظام قدیم

اگه شما دیپلم نظام قدیم (ترمی واحدی یا سالی واحدی) دارید و می خواید کنکور بدید، باید بدونید که نمرات امتحانات نهایی سال سوم و پیش دانشگاهی شما (اگه به صورت نهایی برگزار شده باشن) هم میتونن تو کنکور تاثیر داشته باشن. اما نکته مهم اینه که برای استفاده از این ۶۰ درصد تاثیر معدل، شما هم باید سوابق تحصیلی معادل دروس نظام جدید (پایه های یازدهم و دوازدهم) رو داشته باشید. یعنی ممکنه لازم باشه برای دروس خاصی تو امتحانات نهایی سال دوازدهم رشته مورد نظرتون شرکت کنید.

داوطلبان فاقد سوابق تحصیلی یا تغییر رشته ای

فرض کنید شما دیپلم رشته ریاضی فیزیک رو گرفتید و حالا هوس کردید تو کنکور تجربی شرکت کنید. خب، درس زیست شناسی رو که امتحان نهایی ندادید! اینجا چی میشه؟ سازمان سنجش برای اون درس، نمره صفر براتون لحاظ می کنه. فکرشو بکنید، یه نمره صفر تو درس مهمی مثل زیست شناسی چقدر می تونه معدل کتبی تون رو بیاره پایین و عملاً بخش زیادی از اون ۶۰ درصد تاثیر معدل رو از دست بدید. برای همین، اگه دیپلمتون با رشته ای که می خواید تو کنکور شرکت کنید فرق داره، یا کلاً سابقه تحصیلی کامل ندارید (مثلاً دیپلم قبل از ۱۳۸۴ دارید)، باید برای ایجاد سابقه تحصیلی اقدام کنید. این یعنی چی؟ یعنی باید تو امتحانات نهایی پایه دوازدهم رشته مورد نظرتون شرکت کنید و نمره بگیرید. وگرنه، نمره صفر منتظر شماست و این دیگه شوخی نیست!

حتی برای دیپلمه های فنی و کاردانش هم همین قانون صدق می کنه. اگه قبلاً نیازی به سابقه تحصیلی برای کنکور نداشتن، حالا باید حتماً برای ایجاد سوابق تحصیلی لازم تو امتحانات نهایی شرکت کنن تا بتونن از تاثیر معدل تو کنکور بهره مند بشن.

فرق تاثیر مثبت و تاثیر قطعی معدل، چی بود؟

شاید تو صحبت ها شنیدید که میگن «قبلنا تاثیر معدل مثبت بود، الان قطعی شده». این دو تا با هم یه دنیا فرق دارن و فهمیدنشون خیلی مهمه تا استراتژی درستی برای کنکور داشته باشید.

تاثیر مثبت معدل (گذشته): یه شانس جبران!

بذارید با تاثیر مثبت شروع کنیم، چون این قضیه برای کنکورهای قبلی بود. تو این حالت، نمرات امتحانات نهایی شما فقط در صورتی توی کنکور اعمال می شد که باعث بهتر شدن تراز و رتبه شما بشه. یعنی چی؟ یعنی اگه نمرات نهایی تون بالا بود و کمکتون می کرد، خب اعمال می شد. اما اگه نمرات نهایی تون پایین بود و باعث می شد ترازتون بدتر بشه، سازمان سنجش بی خیالش می شد و فقط همون درصدهایی که تو خود کنکور کسب کرده بودید رو ملاک قرار می داد. اینجوری اگه معدلتون پایین بود، هنوز می تونستید با یه کنکور عالی و درصدهای بالا، اون ضعف معدل رو جبران کنید و به قول معروف، تیر خلاص رو تو همون جلسه کنکور بزنید.

زمانی که تاثیر معدل مثبت بود، اگه نمرات نهایی پایینی داشتید، هنوز می تونستید با یه آزمون کنکور قوی، ورق رو برگردونید و نتیجه دلخواهتون رو بگیرید.

تاثیر قطعی معدل (اکنون و آینده): شوخی نداریم!

اما حالا نوبت تاثیر «قطعی» معدله که از کنکور ۱۴۰۲ شروع شد و برای ۱۴۰۵ و سال های بعد، ۶۰ درصد از کل نمره شما رو تشکیل میده. تو این حالت، دیگه هیچ شوخی ای در کار نیست! نمرات امتحان نهایی شما، چه بالا باشن و به نفعتون، چه پایین باشن و به ضررتون، قطعاً و بدون چون وچرا توی نتیجه نهایی کنکور اعمال میشن. یعنی اگه معدل نهایی تون پایینه، دیگه نمیتونید مثل گذشته با درصدهای خیلی بالای کنکور اون رو کامل جبران کنید. هر نمره ای که تو امتحان نهایی بگیرید، مستقیم و بدون اما و اگر، روی تراز و رتبه تون اثر می ذاره. پس اهمیت نمرات بالا تو امتحانات نهایی تو این وضعیت، واقعاً حیاتی شده. باید تمام تلاشتون رو بکنید که بهترین نمره رو تو این امتحانات بگیرید، چون هیچ راه برگشتی نیست.

فرق این دو تا خیلی ساده ست: تاثیر مثبت مثل یه دوست خوب بود که اگه کمکت نمی کرد، بی خیالت می شد. اما تاثیر قطعی مثل یه مامور دقیق و بی رحمه که هر چی تو کارنامه ت باشه، همون رو حساب می کنه، چه به نفع و چه به ضررت!

معدل چند به بالا تو کنکور تاثیر داره؟ (رفع ابهام)

یکی از سوالای پرتکرار که این روزا از دانش آموزا می شنویم اینه که «معدل چند به بالا تو کنکور تاثیر داره؟» یا «حداقل معدل برای تاثیر تو کنکور چنده؟». راستش رو بخواید، تو شرایط فعلی که تاثیر معدل «قطعی» شده، این سوال اساساً دیگه معنی نداره!

وقتی میگیم تاثیر معدل قطعیه، یعنی هر نمره ای که تو امتحانات نهایی کسب می کنید، چه ۱۹ باشه چه ۱۲، چه ۲۰ و چه حتی ۸، همون نمره توی تراز نهایی کنکورتون حساب میشه و تاثیر مستقیم داره. دیگه خبری از حداقل معدل یا آستانه خاصی برای تاثیرگذاری نیست. اگه نمره تون بالاست، خب به نفعتونه و ترازتون رو میبره بالا؛ اگه هم پایینه، متاسفانه ترازتون رو پایین میاره. اینجاست که اهمیت تک تک نمرات تو امتحانات نهایی مشخص میشه. دیگه نمیشه گفت «معدلم فلانه، پس تاثیر نداره»! هر چی که هست، تاثیر داره.

خلاصه کلام، تو سیستم جدید، دنبال عدد خاصی برای حداقل معدل موثر نباشید. تلاش کنید بهترین نمره رو تو امتحانات نهایی بگیرید، چون هر چقدر نمراتتون به ۲۰ نزدیک تر باشه، به همون اندازه تراز بهتری تو کنکور کسب می کنید و شانستون برای قبولی تو رشته و دانشگاه های خوب، بیشتر میشه.

چطوری معدلمون رو برای کنکور قوی تر کنیم؟ (راهکارهای عملی)

حالا که فهمیدیم معدل چقدر تو کنکور مهمه، باید ببینیم چطوری میشه این معدل رو تقویت کرد و ازش به عنوان یه اهرم قدرتمند استفاده کنیم. دو تا راهکار اصلی وجود داره که باید حسابی جدی شون بگیرید.

ترمیم معدل: یه فرصت طلایی برای جبران

اگه خدای نکرده نمرات پایینی تو امتحانات نهایی سال های قبل (یازدهم یا دوازدهم) کسب کردید، نگران نباشید! هنوز یه فرصت طلایی به اسم «ترمیم معدل» دارید. این طرح دقیقاً برای همینجور مواقع در نظر گرفته شده تا بتونید نمراتتون رو بهتر کنید.

چه کسانی باید تو ترمیم معدل شرکت کنن؟

1. اگه نمرات پایین (مثلاً زیر ۱۵ یا حتی پایین تر از اون) تو امتحانات نهایی دارید.
2. اگه کلاً سابقه تحصیلی یه درسی رو ندارید (مثلاً تغییر رشته ای هستید و باید برای درس های جدید سابقه بسازید).

نحوه شرکت تو طرح ترمیم معدل:

معمولاً تو بازه های زمانی مشخصی که وزارت آموزش و پرورش اعلام می کنه، می تونید برای ترمیم معدل ثبت نام کنید. نمرات جدیدی که تو این امتحانات کسب می کنید، جایگزین نمرات قبلی میشن، حتی اگه نمرات جدیدتون پایین تر از قبلی ها باشه! پس حسابی حواستون باشه و با آمادگی کامل تو این امتحانات شرکت کنید. نکته مهم اینه که معمولاً ترمیم معدل به صورت تک درس امکان پذیر نیست و باید همه درس های نهایی رو دوباره امتحان بدید، حتی اگه تو یه درس نمره ۲۰ گرفته باشید. برای همین، قبل از ثبت نام، خوب فکر کنید و مطمئن بشید که آمادگیش رو دارید.

زمان مناسب برای ترمیم معدل:

برای اینکه نمرات ترمیم معدلتون تو همون سال کنکورتون لحاظ بشه، باید حتماً قبل از کنکور تیرماه تو این امتحانات شرکت کنید. مثلاً نمراتی که تو امتحانات ترمیم معدل خرداد ۱۴۰۵ کسب می کنید، تو کنکور تیرماه ۱۴۰۵ تاثیر داده میشن. شرکت تو این طرح اجباری نیست، اما اگه معدلتون پایینه، واقعاً حیفه که از این فرصت استفاده نکنید.

ترمیم معدل، پل نجات نمرات پایین شماست؛ اما یادتون باشه که نمره جدید، جای نمره قبلی رو می گیره، پس حسابی براش آماده بشید!

امتحانات نهایی رو جدی بگیرید!

خیلی ها فکر می کنن کنکور فقط تست زدنه و امتحانات نهایی رو جدی نمی گیرن. اما با تاثیر قطعی ۶۰ درصدی معدل، این تفکر کاملاً اشتباهه! از همین حالا، یعنی از پایه یازدهم و دوازدهم، باید مطالعه دروس رو به صورت تشریحی و عمقی شروع کنید. نمرات امتحان نهایی، شبیه یه سرمایه گذاری بلندمدته که سودش رو سر جلسه کنکور می بینید.

نقش امتحانات شبه نهایی:
این امتحانات که تو طول سال برگزار میشه (مثلاً تو دی ماه)، تاثیر مستقیمی رو کنکور نداره و نمراتش تو سوابق تحصیلی شما حساب نمیشه. اما از اونا به عنوان یه فرصت عالی برای محک زدن خودتون و آمادگی بیشتر برای امتحانات نهایی خرداد استفاده کنید. شبیه سازی خوبی برای فضای امتحان نهاییه.

توصیه مهم:
اگه حس می کنید تو برنامه ریزی برای امتحانات نهایی یا ترمیم معدل نیاز به کمک دارید، حتماً از یه مشاور تحصیلی باتجربه کمک بگیرید. یه برنامه دقیق و هدفمند، می تونه شما رو به بهترین نتیجه برسونه.

برای تغییر رشته ای ها چه خبر؟

اگه تصمیم گرفتید تو کنکور رشته ای شرکت کنید که با دیپلمتون فرق داره (مثلاً از ریاضی به تجربی یا از انسانی به ریاضی)، باید حسابی حواستون به ایجاد سابقه تحصیلی باشه. این یعنی چی؟ یعنی باید تو امتحانات نهایی دروس تخصصی رشته جدیدتون شرکت کنید و نمره بگیرید. اگه این کار رو نکنید، نمره صفر براتون لحاظ میشه و ضربه بزرگی به ترازتون می خوره. پس قبل از اینکه خیلی دیر بشه، پیگیر این قضیه باشید و خودتون رو برای این امتحانات آماده کنید.

حرف آخر: کنکور دیگه فقط تست زنی نیست!

دوست کنکوری عزیزم، همونطور که با هم دیدیم، دوران کنکوری که فقط با تست زنی و سرعت عمل می شد توش موفق شد، دیگه تموم شده. حالا یه پای ثابت این ماراتن، معدل و سوابق تحصیلی شماست که نقش فوق العاده مهمی رو تو موفقیت نهایی تون بازی می کنه.

خلاصه نکات کلیدی:

• تاثیر ۶۰ درصدی قطعی: یادمون باشه که سهم معدل تو کنکورهای ۱۴۰۵ به بعد، ۶۰ درصد و قطعیه. یعنی تک تک نمرات امتحانات نهایی یازدهم و دوازدهم شما (اونایی که تاثیر دارن) بدون هیچ چون وچرایی تو رتبه تون حساب میشن.
• فقط معدل کتبی نهایی: معدل کل و نمرات مستمر هیچ تاثیری تو کنکور ندارن. فقط نمراتی که تو امتحانات نهایی کشوری می گیرید مهمن.
• فرصت ترمیم معدل: اگه نمرات پایین دارید یا سابقه تحصیلی ندارید، حتماً از طرح ترمیم معدل استفاده کنید. این یه شانس فوق العاده برای بالابردن تراز و شانستون تو کنکوره.
• جدی گرفتن امتحانات نهایی: مطالعه تشریحی و عمقی دروس یازدهم و دوازدهم از همین حالا، مثل یه سرمایه گذاری مطمئن می مونه.

پس، دیگه کنکور رو به چشم یه دوی سرعت صد متری نبینید که فقط نیاز به سرعت تست زنی داره. حالا یه دوی ماراتنه که هم باید توش خوب تست بزنید (اون ۴۰ درصد رو) و هم باید توش نمرات امتحانات نهایی تون رو قوی نگه دارید (اون ۶۰ درصد حیاتی رو).

همیشه سعی کنید اخبار موثق کنکور و تغییراتش رو از منابع رسمی مثل سازمان سنجش پیگیری کنید و به شایعات فضای مجازی گوش ندید. اگه تو این مسیر نیاز به راهنمایی بیشتر داشتید، از مشاوران تحصیلی کمک بگیرید تا با یه برنامه ریزی درست و حساب شده، به سمت هدف هاتون حرکت کنید.

موفق باشید!